Bilindiği üzere, 1 Kasım 2015 Pazar günü 26. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri yapılmış olup, seçimin kesin sonuçları 12.11.2015 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu tarafından açıklanmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Seçimlerin Genel Yönetim ve Denetimi” başlıklı 79’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında sırasıyla, “Seçimler, yargı organlarının genel yönetim ve denetimi altında yapılır. Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzluklar, şikâyet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı seçimi tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulu’nundur. Yüksek Seçim Kurulunun kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz.” hükümlerine yer verilmiştir.

Bu kapsamda, ülkemizde genel ve yerel seçimler ile halk oylamalarının tamamı Anayasanın amir hükmü gereğince, Yüksek Seçim Kurulu’nun görev ve yetkileri kapsamında kalmakta olup, bu konudaki düzenlemelerin tamamı da Yüksek Seçim Kurulunca yapılmakta ve sonuçlandırılmaktadır.

Seçim dönemlerinde RTÜK’ün görev ve sorumlulukları 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30’uncu maddesinde;

(1) Seçimlerle ilgili olarak seçim dönemlerinde yapılan yayınlara ilişkin usul ve esaslar Yüksek Seçim Kurulu tarafından düzenlenir.

(2) Üst Kurul, medya hizmet sağlayıcılarının seçim dönemlerindeki yayınlarını Yüksek Seçim Kurulunun kararları doğrultusunda izler, denetler ve değerlendirir.

(3) 26.4.1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 149/A maddesinde düzenlenen hükümler, Yüksek Seçim Kurulu kararlarını müteakip Üst Kurulca yerine getirilir.” şeklinde açıkça belirtilmiştir.

Son günlerde bazı basın ve yayın organlarında, seçim döneminde medya hizmet sağlayıcılara YSK tarafından uygulanan müeyyideler nedeniyle Üst Kurulu ve Üst Kurul Üyelerini hedef alan haber ve yorumlara yer verilmiştir. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu özellikle seçim dönemlerinde yukarıda belirtilen Yasa hükümlerince denetim görevini; Yüksek Seçim Kurulu’nun ilke kararları doğrultusunda yerine getirmekte ve Yüksek Seçim Kurulunca medya hizmet sağlayıcılar hakkında verilen müeyyide kararlarını ilgili kuruluşlara tebliğ edip, uygulanıp uygulanmadığını takip etmektedir. 

Yüksek Seçim Kurulu tarafından medya hizmet sağlayıcılara uygulanan program durdurma müeyyidelerinin yerine getirilmesi amacıyla medya hizmet sağlayıcılara çoğunluğu Türkiye Radyo Televizyon Kurumu’ndan temin edilen belgesel nitelikli programlar telif hakları Üst Kurul tarafından ödenmek suretiyle ikame program olarak gönderilmektedir.

Yukarıda ifade edildiği üzere, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu medya hizmet sağlayıcıların seçime yönelik yayınlarını Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esasları doğrultusunda değerlendirmiştir. Yüksek Seçim Kurulunca 26. Dönem Milletvekili Genel Seçimi dönemi olarak belirlenen 31 Ağustos – 01 Kasım 2015 tarihleri arasındaki yayınlar için 65 yayın kuruluşunun yayınlarıyla ilgili toplam 209 izleme ve değerlendirme raporu düzenlenmiş, bu raporlar Üst Kurul değerlendirmeleriyle birlikte Yüksek Seçim Kurulu’na gönderilmiştir. Söz konusu 209 raporun 12’si TGRT’ye 12’si TV Net’e, 11’i Halk TV’ye, 10’u TRT Haber’e, 10’u A Haber’e, 10’u Samanyolu Haber’e, 7’si CNN Türk’e 7’si Kanal Fırat’a, 6’sı Kanal 7’ye, 6’sı Bengü Türk TV’ye, 118’i ise diğer yayın kuruluşlarına yönelik olmak üzere düzenlenmiştir. Yayınlara ilişkin oluşturulan raporlar hakkında nihai kararı verme sorumluluğu ise Yüksek Seçim Kurulu’na aittir. Yüksek Seçim Kurulu, Üst Kurulun ihlal görmediği bir yayın hakkında müeyyide uygulayabildiği gibi, ihlal gördüğü bir yayın hakkında da ihlal olmadığı yönünde değerlendirme yapabilir. Bu kapsamda bugün itibariyle, Üst Kurul tarafından gönderilen 209 izleme raporundan 93’ü Yüksek Seçim Kurulunca karara bağlanmıştır.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından seçim dönemi boyunca hazırlanan 209 rapordan;  

103’ünde, Yüksek Seçim Kurulu’nun 26.08.2015 tarih ve 2015/1550 sayılı kararının sonuç bölümünün 1 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen “tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk” ilkelerinin,  

52’sinde, Yüksek Seçim Kurulu’nun 01.11.2015 tarih ve 2015/2192 sayılı kararında yer alan, 1 Kasım 2015 tarihinde seçim sonuçlarının saat 19.00’dan önce açıklanmaması kararının,

32’sinde, Yüksek Seçim Kurulu’nun 26.08.2015 tarih ve 2015/1550 sayılı kararının sonuç bölümünün 4 üncü maddesinde yer alan “…kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında, araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığının, denek sayısının, araştırmanın kim tarafından finanse edildiğinin açıklanmasının zorunlu olduğuna” hükmünün,

2’sinde, Yüksek Seçim Kurulu’nun 22.09.2015 tarih ve 2015/1751 sayılı kararında yer alan siyasi reklama ilişkin hükmün,

3’ünde, Yüksek Seçim Kurulu’nun 01.09.2015 tarih ve 2015/1586 sayılı kararında belirtilen “Medya hizmet sağlayıcılarının, yayınlayacakları siyasi reklamların 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 10. Maddesi hükmünde yer alan esaslara tabi olduğuna ve reklamlardan ayrı olarak siyasi reklam kuşağı düzenleyemeyeceklerine” hükmünün,

ihlaline ilişkin tespitler yer almıştır. Ayrıca, Yüksek Seçim Kurulu’nun talebi üzerine 12, muhtelif şikâyetler üzerine de 5 adet rapor hazırlanmıştır. 

Üst Kurul, seçim dönemi boyunca 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanuna ve Yüksek Seçim Kurulu kararlarına uygun olarak çalışmalarını sürdürmüştür. Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun yürürlükteki kanunlarla kendisine verilmiş olan görevleri yerine getirmemesi, kanun hükümlerini ve YSK kararlarını ihlal eden yayın kuruluşlarını görmezden gelmesi mümkün olmadığı gibi yayın kuruluşları arasında ayrım gözetmesi de söz konusu olamaz. Buna karşılık kamu kurumlarının uymakla yükümlü oldukları düzenleyici hukuki metinlerin günün değişen şartlarına ve toplumun ihtiyaçlarına göre yeniden ele alınıp revize edilmesi mümkündür. 

Kamuoyuna saygıyla duyurulur. 

• 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun İlgili Maddeleri
• 26. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Döneminde Kuruluş Bazında Düzenlenen Rapor Sayıları

BASIN BİLDİRİSİ

Tarih: 20 Kasım 2015