İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 04.01.2018 tarih ve 32 sayılı yazısına konu STAR ARTI FM çağrı işaretiyle yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 04.08.2017 tarihinde saat 20:21’de yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile ses kayıtlarının incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 04.08.2017 tarihinde saat 20:21’de cilt problemlerine iyi geldiği iddia edilen ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayınında, sunucu tarafından “…La Pitsa acaba sivilceleri yok ediyor mu, göz altı torbalarını, göz altındaki morlukları yok ediyor mu, akneleri yok ediyor mu, genç yaşta oluşan kırışıklıkları yok ediyor mu? Evet efendim, ediyor. Sarı, siyah lekeleri, o siyah noktaları veya o sivilceden kalan cildimizde bir tahribat vardır bunları yok ediyor mu? Ediyor efendim… Ben üç aydır sivilce tedavisi görüyordum, La Pitsa’yı kullandım diyor, ne üç ayı, bir ay sonra hiçbir şey kalmadı. Doğum lekeleri vardı, ameliyat izleri, selülitli bölgeler vardı hepsi geçti… Kesinlikle içinde ağır bir kimyasal olmadığı gibi ürün zaten Bakanlık onaylı bir üründür… Yüzünüzün değişik noktalarına sürün, güzelce ovalayın, bastırmanıza gerek yok, bir dakika ovalayın yeterlidir. Güzelce masaj yapar gibi, yüzünüzü yıkayın. Zaten o anda var ya yüzünüzden inanılmaz bir katman kalkıyor, şok olacaksınız… Etkisini o kadar kısa zamanda göreceksiniz ki, resmen gençleştiğinizi sizler de göreceksiniz. Cildinizde vücudunuzda, sizi rahatsız eden etken neyse; sarı, siyah lekeler, siyah noktalar, sivilce izleri, akne izleri, kırışıklık, yara, bere izleri, çizikler, kesik izleri, yanık izleri, tabi çok derin olmasın o kesik izleri, yanık izleri. Doğum lekeleri, doğum çatlakları, ameliyat izleri, bakın dikiş izleri, egzama, sedef mantardan kalan lekeler siz de şok olacaksınız ama çok da mutlu olacağınız gibi herkese tavsiye edeceksiniz, herkese. Telefon numarasını verecem: 0212 alan koduyla 4628686, 0212 4628686, 0212 4628686, 0212 4628686 arayın… 39 liradır. İnşallah numarayı düşürebilirsiniz… 39 liraya gelecek, iki tane almak istiyorum diyorsanız, iki tanesi de 59 liraya gelecek. Sizin yerinizde olsam iki tane alırım… 0212 4628686’dan La Pitsa mucizesine ulaşabilirsiniz…” şeklinde sözlü ifadelerle, tanıtımı yapılan ürünün birçok cilt problemlerine iyi geldiği belirtilerek, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.

Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadelerin Sağlık Bakanlığınca sağlık beyanı olarak kabul edildiği belirtilmiştir. Ayrıca, endikasyon belirtilen ürünler için Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesi gerekliliği hatırlatılarak ruhsatlı ürünlerin de münhasıran eczane ve ecza ticarethanelerinde satılması zorunluluğuna değinilmiştir. Diğer yandan söz konusu ürünlerin televizyon aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satışı veya pazarlanmasının uygun olmadığı ifade edilmiştir.

Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik yayında, ürünün sağlık sorunlarına çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtımının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği ve toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.

Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

İhale konu yayında, söz konusu ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Anılan yayın kuruluşu hakkında; 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’inci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat göz önünde bulundurularak, %5 oranında idari para cezası uygulanmasına ve idari tedbir olarak program yayınının beş (5) kez durdurulmasına, karar verilmesi takdir edilmiştir.

Bu itibarla;

1) 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil

olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlali nedeniyle;

6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bu Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (d), (f), (g), (ğ), (h), (n), (ö), (s), (ş) ve (t) bentlerindeki yayın hizmeti ilkelerine ve aynı maddenin dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara, ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde ikisinden beşine kadar idarî para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz. Ayrıca, idarî tedbir olarak, ihlale konu programın yayınının beş keze kadar durdurulmasına, isteğe bağlı yayın hizmetlerinde ihlale konu programın katalogdan çıkarılmasına karar verilir. İhlalin mahiyeti göz önünde bulundurularak, bu fıkra hükümlerine göre idarî para cezası ile birlikte idarî tedbire karar verilebileceği gibi, sadece idarî para cezasına veya tedbire de karar verilebilir.” hükmü uyarınca, idari para cezası ve idari tedbir uygulanması gerektiği,

a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %5 oranında idari para cezası uygulanmasına,

Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Temmuz 2017 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, radyo kuruluşları için idari para cezasının 1.000 (bin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2017 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 1.486 (bindörtyüzseksenaltı) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b) İdarî tedbir olarak, ihlale konu PROGRAM YAYINININ TAKDİREN 5 (BEŞ) KEZ DURDURULMASINA, bu idari tedbirin uygulanma zamanın kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,

c) İdari tedbir uygulanması sonucu yayını durdurulan programın yerine, Üst Kurulca gönderilen programların, programın başında; “Bu program, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun 10.01.2018 tarih ve 2018/02 sayılı toplantısında alınan 45 No’lu kararı uyarınca, kuruluşumuzun 04.08.2017 tarihinde saat 20:21’de yayınladığı ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan, “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez...” hükmünün ihlali nedeniyle idari tedbir uygulanması sonucu yayını durdurulan program yerine yayınlanmaktadır.” metninin anlaşılır şekilde okunarak DVD/CD’de yer aldığı şekliyle ticari iletişim yayını içermeksizin yayınlanması,

d) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir. … Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.