İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 13.02.2018 tarih ve 127 sayılı yazısına konu KARADENİZ TÜRK logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 05.02.2018 tarihinde saat 17:01’de yayınladığı "Yunus Ersinle Bitkilerin Dilinden" isimli yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 05.02.2018 tarihinde saat 17:01’de yayınladığı "Yunus Ersinle Bitkilerin Dilinden" isimli programda, “..Biz şöyle düşündük basurla ilgili bir set yapalım dedik. .. biz macunu niye yaptık "Üzerlik tohumu" diye bir macun aç karnına veriyoruz. Niye? Bağırsakları düzenli çalıştırsın diye. Bu bağırsağın düzenli çalışmasına neden olan bir macundur. Kabız olmasın şişlik olmasın, bağırsak düzenli aktivite olsun biz sarı halile diye bir tablet koyduk biz yemekten sonra bir tablet veriyoruz. Sindirimini sağlasın yemekten gelebilecek o etkiyi kırsın diye yemekten sonra tableti verdik. Dışa çıkınca ağrı oluyor sancı oluyor oturup kalkamıyor. Krem yaptık at kestanesi özünden krem yaptık. Onu sürünce orayı büzmüş oluyor. At kestanesinin büzme özelliği var. .. İşte üçlü set yapmamızın en önemli sebebi budur. Onlara iyi bir şekilde hitap edelim diye. .. Eğer basursa bu seti devreye sokarız. Basur değil de çatlak varsa o zaman onunla ilgili farklı bir tedavi uygulamış oluruz. Basur varsa sarı halile tableti, üzerlik tohumu macunu, at kestanesi üçlü set. - Macun ne işe yarıyor dedin?- Bağırsakları düzenli hale koyuyor.- Sarı halile?- Yemekten sonra kullanıyor. Yediğimiz içtiğimiz gıdaların tedbirini alıyor. - Krem de zaten.- Dışarı çıkmışsa yanma olur hemen kremi sürecek. Sarı sıvı gelebilir. Ameliyat olanlar da geliyor. - O zaman bu kudret narını devreye sokacağız. Bağırsakları temizleyeceğiz kudret narıyla. Metabolizmayı çalıştırıp, bağırsağı boşaltıp temizleyeceğiz. Bununla alakalı ayrı bir program yaparız. Sindirim probleminde ve bağırsak çatlaklarında bizim kudret narı devreye girmesi lazım. Çünkü zeytinyağlı kudret narı yaraları da kapatır. .. Bana Makedonya'dan hasta gelmişti duymuş böyle programlarımızı midesinde çok büyük bir yara vardı kapatamıyoruz dedi. Ona pehriz uyguladık arkasından zeytinyağlı kudret narı ile tedavi ettik. Tekrar doktora gitti. Ne kullandın demiş söyleyemiyorlar biliyorsun doktorlardan çekiniyorlar. Benim ilaçları kullanmadığın belli zaten demiş. O da anlatmış. Türkiye'ye gittim bana bunu verdiler demiş. Makedonya'da bir doktora göstermiş. Doktor buna sen devam et demiş. Çok iyi bir yol almışsın demiş. "Glikozamin MSM Kondroidin" denen bir ürün çıkardık. Bunlar nedir? Bunlar bizim saydığımız iskelet yapısına ciddi etkisi var. -Glikozamin Kondroidin MSM. Bu üçlü bir set. Ama kimisi MSM kullanmıyor. Kimi Glikozamin kullanmıyor. Kimi Kondroidin kullanmıyor. Biz üçünü birleştirdik. ..Kükürtü kolay alamazsın. Kükürtü yiycen mi? Bazı cilt problemleri oluyor kükürt veriyoruz hemen düzenliyor niye? Kükürt vücuttaki eksik olan kükürtü vererek dışardan tamamlıyoruz. Niye kükürt eksikliği var vücutta? Biz kükürtü neyle yüklüyoruz insanlara? Bu glikozomin içinde veriyoruz onu. Onu ne yapıyoruz? Kireç yapısına, adale yapısına destek olmuş oluyor. Bu destekle beraber işte rahat bir hareket etmiş oluyor. Düzenli 6 ay kullansınlar sonucu görecekler. Ben bir çok insanda bunun etkisini görmüş tecrübe etmiş birisiyim yani. .. Bunun yanında mesela masaj jeli onu da söyleyeyim. Dışardan yumuşatma yöntemiyle, dışardan sıcaklatma yöntemiyle .. Ola ki içerden alınamadı glikozamin yuttu alamadı dışardan yağla beraber masaj jeliyle veriyorum ki dışardan besliyor. O ağrıyı da almış oluyor, ortadan kaldırıyor. - Mesela bel fıtığından ameliyat olanlar var. Omurilikten ameliyat olanlar var. - Kullanmaları lazım. İhtiyaçları bunun. Ameliyat olsa da olmasa da mutlaka kullanacaklar. Mesela bir sıvı kaybı olana çam fıstığı veriyoruz. Çam fıstığı tableti var. - Nasıl kullanmalılar mesela glikomazimini.- Yemek arası. - Çam fıstığını.- Onu da yemek arası.- Glikozamin MSM Kondroidin'le beraber masaj jeli de kullanırsa çok iyi sonuç alır. Zaten bizi takip edeceklerdir, duyacaklardır, göreceklerdir yaşayarak öğreneceklerdir.”, " Basur sebepleri ve tedavisi", "Mide ile ilgili sorunlara bitkisel çözümler", "Romatizma ve eklem ağrılarına karşı Glikozamin Kondroidin MSM", bilgi ve danışma hattı 212 912 45 45 " şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, BZM (Bizim Aktar) ürünlerinin bütün ağrılara, romatizmal rahatsızlıklara, Sindirim sistemi rahatsızlıklarına, basura, mide problemlerine, eklem ağrılarına iyi geldiği ve tedavi ettiği vurgulanarak, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.
Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; “insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyanı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritim bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bunun yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı” belirtilmektedir.
Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, söz konusu ürünlerin bütün ağrılara, romatizmal rahatsızlıklara, sindirim sistemi rahatsızlıklarına, basura, mide problemlerine, eklem ağrılarına iyi geldiği ve tedavi ettiği vurgulanarak, birçok sorunlara çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtımının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihale konu yayında, söz konusu ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Kuruluş hakkında evvelce Üst Kurul’un 30.06.2017 tarih ve 2017/26 sayılı toplantısında alınan 45 No’lu kararı ile, 12.06.2017 tarihli yayını nedeniyle 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası ile 5 kez program durdurma müeyyidesinin uygulandığı Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; anılan yayın ile 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun 32’inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bu itibarla;
MMC YAYINCILIK A.Ş. unvanlı ve “KARADENİZ TÜRK” logolu kuruluşun; 05.02.2018 tarihinde saat 17:01’de yayınladığı "Yunus Ersinle Bitkilerin Dilinden" isimli programda, BZM (Bizim Aktar) ürünlerinin sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’inci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,
a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 05.02.2018 tarihinde saat 17:01’de yayınlanan "Yunus Ersinle Bitkilerin Dilinden" isimli programda, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.… Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükümleri uyarınca yayın lisans iptaline karar verileceği,
c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.