İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 06.03.2018 tarih ve 155 sayılı yazısına konu KANAL S logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 01.03.2018 tarihinde saat 14:47’de yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 01.03.2018 tarihinde saat 14:47’de yayınladığı Sarımsak, Limon, Maydanoz kürü olarak belirtilen bitkisel ürünün ticari iletişim yayınında, sunucu tarafından; "Yüz yılın kürüdür, Rabbim'in mucizesidir. Limonun, sarımsağın ve maydanozun özünün tek bir kapsülde birleştiği Türkiye'de tek bakın dünyada bunun eşi benzeri var mı, hayır...Ne işe yarar, faydaları nedir, insan sağlığına normalde evet siz bunu yiyorsunuz, tüketiyorsunuz ama sizin tükettiğiniz çarpı 10, her kapsülde yani 10 tane limonu, 10 tane maydanozu,10 tane sarımsağın özünü bir arada aldığınızı düşünün, sabah akşam. Ne değişir hayatınızda...Bir arada kullanma ihtimali olmayan bir şeyi biz Rabbim'in izniyle ortaya çıkartıyoruz ve bunun adına limon, sarımsak, maydanoz kürü diyoruz.-Kalp damar rahatsızlığına karşı, daha doğrusu kalp damarlarını açmak ve kalp damarlarını güçlendirmek için kürümüz var. Maydanoz, limon, sarımsak...- Bakın net bir şekilde söylüyorum. Kalp-damar sağlığı bizim için her şey.. Kalbimizde var olan bir problem ne yapar? Damarlarda tıkanıklık yapar, Kolesterol yapar, şeker yapar, zaten kilo yapar ki...şimdi tam dokuz buçuk kilo verdim. Neyle limon, sarımsak ve maydanoz kürüyle..Hiçbir çaba sarf etmeden limon, sarımsak, maydanoz kürüyle bir kilo verirsiniz , bu işin bir kısmı. Şeker Rabbim'in izniyle net dengelenir. Tansiyon dengelenir. Kolesterol dengelenir. Ama en çok üzerinde durduğumuz şey nedir?...Damarları açar Rabbim'in izniyle. Damar tıkanıklığını önler. Bunu ben mi söylüyorum. Sevgili yine benim Saraçoğlu hocam söylüyor. Rabbim'in bir mucizesi diyor. O VTR'yi hazırlayın arkadaşlar. - Aynen böyle bir kür. Şuan elimdeki bu kür sevgili hocamın, Saraçoğlu hocamın anlattığı normal sarımsak, limon, maydanoz küründen en az 10 kat daha etkili. Bakın şu elimdeki bu muhteşem görünümlü kavanoz bir hayat kurtarıcı...Biz diyoruz ki sizin damarlarınızın açılması adına bakın daha diğerlerine geçmedim limonu sarımsak ve maydanozu kullanıyoruz. Bunun özünü kullanıyor. Bunun özünü gördüğünüz gibi kapsüllere dönüştürdük Rabbim'in izniyle. 60 tane kapsül vardır bir kavanozun içerisinde. Sabah ve akşam kullanmanız yeterlidir efendim...- Ben hocamın bir kürünü yaparken güzelleştiğimi de fark ettim diyorlar...- Bakın bir taşla bir çok kuş vurabilirsiniz...Şu maydanoz, limon, sarımsak kürü var ya yani benim bir numaralı kürlerimden bir tanesi.(Ekrana Nurs Lokman Hekim yazan ambalajlar ve gençleştiren formül başlığıyla bir yazı geliyor) Yani karaciğer, cildinizin aynası karaciğerinizdir. Eğer renginizde bir koyulaşma oluyorsa, sivilceleriniz artıyorsa bilin ki karaciğerinizde toksin bırakıyor. zehir birikiyor demektir. Ne yapacaksınız? Işıl ışıl bir cilde sahip olamak istiyorsanız, parlak bir cilde sahip olmak istiyorsanız, cildinizin genç görünmesini istiyorsanız, çok basit. Üç tane malzemesi var. limon, sarımsak, maydanoz... 0212 708 77 66” şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün kalp-damar, tansiyon kolesterol, şeker, karaciğer rahatsızlıkları gibi bir çok rahatsızlığa iyi geldiği vurgulanarak, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.

Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer yandan, 26 Ağustos 2011 tarih ve 28037 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında "Beşerî tıbbi ürünlerin internet dâhil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz." hükmü,

Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlere ilişkin, 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 3.fıkrasında ise "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü yer almaktadır.

Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; “insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyanı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritim bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bunun yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı” belirtilmektedir.

Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, sarımsak, limon, maydanoz kürü olarak belirtilen ürününün kalp-damar, tansiyon kolesterol, şeker, karaciğer rahatsızlıkları gibi bir çok rahatsızlığa iyi geldiği belirtilerek, birçok rahatsızlığa çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtımının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.

Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihale konu yayında, söz konusu ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Kuruluş hakkında evvelce Üst Kurul’un 31.05.2017 tarih ve 2017/22 sayılı toplantısında alınan 22 No’lu kararı ile, 14.05.2017 tarihli yayını nedeniyle 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası ile 5 kez program durdurma müeyyidesinin uygulandığı Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; anılan yayın ile 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun 32’inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.

Bu itibarla;

KANAL 55 KÜLTÜR SANAT REKLAM VE YAYINCILIK TİC. A.Ş. unvanlı ve “KANAL S” logolu kuruluşun; 01.03.2018 tarihinde saat 14:47’de yayınladığı sarımsak, limon, maydanoz kürü olarak belirtilen bitkisel ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’inci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,

a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 01.03.2018 tarihinde saat 14:47’de yayınlanan ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,

b) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.… Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükümleri uyarınca yayın lisans iptaline karar verileceği,

c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.