Üst Kurul Başkan Vekili Esat ÇIPLAK’ın gündem dışı olarak;

İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 02.04.2018 tarih ve190 sayılı “AVANTAJ TV” konulu yazısının görüşülüp karara bağlanmak üzere gündeme alınmasını öneriyorum."

Şeklindeki beyanına istinaden yapılan oylamada, konunun gündeme alınmasına oy birliği ile karar verilerek görüşmelere geçilmiştir.

İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 02.04.2018 tarih ve 190 sayılı yazısına konu AVANTAJ TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 01.04.2018 tarihinde saat 10:39’da yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 01.04.2018 tarihinde saat 10:39’da yayınladığı limon, maydanoz, sarımsak özlerinden oluşan bir ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı "Maceracı'nın Köyü" adlı tele-alışveriş yayınında, sunucu tarafından; “Bu muhteşem kürün faydasını, bu muhteşem kürü hayatına alanların yaşadıkları deneyimleri izledikten kendi hayatınıza aldıktan sonra yani şu muhteşem kapsülleri görüyorsunuz kapsülleri onun hali de bu. Görmüş olduğunuz gibi. Bu hali hayatına katan herkes mutlu. Kalp damarları açısından sıkıntısı olan, by-pass geçiren ya da nefes almakta zorluk çeken merdivenleri çıkmakta ya da basamakları tırmanmakta ya da yokuş çıkmakta sıkıntı olanlar limon, sarımsak, maydanoz küründen sonra hem de bir kaç gün içerisinde kendilerini çok rahat hissettiler. yüksek tansiyon hastalarına sesleniyorum burda dikkatle dinleyin. Ne düşürür tansiyonu? Bir limon düşürür, iki sarımsak düşürür.... Yüksek tansiyonla ilgili ... bu kadar güzel ve bu kadar net başka bir formül bulamazsınız biliyor musunuz? ... Ne dedik kalp hastalıkları dedik, damar sertliği olanlar ve damar tıkanıklığı yaşayanlar dedik bulunmaz bir nimet. Tansiyona bulunmaz bir nimet dedik değil mi? Gönül rahatlığıyla tansiyon, şeker ve nedir efendim kolesterol ... Rabbimin izniyle bunları unutun. Ve zayıflama, zayıflama. Rabbimin izniyle bir ay içerisinde çok rahat bir şekilde 4-5 kilo verir. Benim gibi yeme alışkanlığını biraz düzene koyarsa, ben 12 kilo verdim, tam 12 kilo verdim... yolumu açan İbrahim Saraçoğlu Hoca'dan Allah razı olsun, Maranki Hocam'dan Allah razı olsun, Ender Saraç'tan Allah razı olsun. Bakın Feridun Kunak'tan Allah razı olsun.... Bu sizin hayatınızı Rabbimin izniyle kurtaracak muhteşem bir formül. Sabah aç karnına akşam aç karnına bir tane aldığınız andan itibaren Rabbimin izniyle hayatınız değişmeye başlar. Daha rahat nefes almaya başlarsınız, kendinizi enerjik hissedersiniz, şeker, tansiyon, kolesterol varsa dengelenir. Altını çize çize söylüyorum her türlü cilt probleminiz ortadan kalkar. Zayıflarsınız, Ağrınız mı var, sızınız mı var, belinizde, omzunuzda, bacağınızda, ayağınızda ağrılar var değil mi? İddia ediyorum deneyin. Ağrılarınızı giderir hem de kalıcı olarak giderir..... Bu şekilde gelecek fiyatı 100 TL değil. Son 10 dakika. Arayanlar isterlerse deneme amaçlı tekli alsınlar. 100 lira, 90 lira, 80 lira, 70 lira, 60 lira değil kargo dahil, kargo dahil bu şekilde size 70 liradan falan filan gelmeyecek. Şu görmüş olduğunuz kargo KDV dahil 100 lira değil... Şu kaliteye bakın ve bu kaliteye 3'lü setin, aşağıdaki numarayı arayın bir de fiyatına bakın. Sakın hatta beklemeyin, beklerseniz, saatlerce beklersiniz. Arkadaşlarımızın daha rahat size ulaşabilmesi için çaldırın aşağıdaki numarayı canlı yayın hattına hoş geldiniz dedikten sonra kapatın. Bırakın arkadaşlarımız size dönsün... Canlı yayın sipariş hattı derler mesela canlı canlı onu duyarsınız. Sipariş hattına hoş geldinizi duyun kapatın... Merdiven altı değildir Elhamdülillah. Türkiye'nin en büyük firması, Nurs firmasından üretilmiştir. Kalp, şeker, tansiyon, kolesterol hastaları Rabbimin izniyle müthiş derecede kendinizi iyi hissedeceksiniz. Cildinde problem olanlar, cildiniz ışıl ışıl parlayacak... saç tellerinizin nasıl kalınlaştığını bir hafta kullanın göreceksiniz. Ciltte çok sıkıntısı olanlar, cildi hassas olanlar, akneler, sivilceler, yaralar, ablalarda ki o varisler selülitler çok ciddi bir detokstur ve cilt sıkılaştırıcıdır biliyor musunuz limon, sarımsak ve maydanoz? ..., Bilgi İçin: 0212 700 00 85, Azerbaycan için: 012 310 07 66 " şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün kalp, şeker, tansiyon, kolesterol, cilt dökülmeleri, saç çıkarma, prostat, böbrek, karaciğer vb. çok sayıda rahatsızlığı tedavi ettiği vurgulanarak, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.

Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer yandan, 26 Ağustos 2011 tarih ve 28037 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında "Beşerî tıbbi ürünlerin internet dâhil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz." hükmü,

Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlere ilişkin, 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 3.fıkrasında ise "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü yer almaktadır.

Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyânı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritm bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışı yapıldığı, yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı belirtilmektedir.

Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, limon, maydanoz, sarımsak özlerinden oluşan ürünün kalp, şeker, tansiyon, kolesterol, cilt dökülmeleri, saç çıkarma, prostat, böbrek, karaciğer vb. çok sayıda rahatsızlığı tedavi ettiği belirtilerek, birçok rahatsızlığa çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtımının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.

Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihale konu yayında, limon, maydanoz, sarımsak özlerinden oluşan ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Kuruluş hakkında evvelce Üst Kurul’un 03.01.2018 tarih ve 2018/01 sayılı toplantısında alınan 22 No’lu kararı ile, 08.12.2017 tarihli yayını nedeniyle 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası ile 5 kez program durdurma müeyyidesinin uygulandığı Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; anılan yayın ile 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun 32’inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.

Bu itibarla;

AVANTAJ TELEVİZYON YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı ve “AVANTAJ TV” logolu kuruluşun; 01.04.2018 tarihinde saat 10:39’da yayınladığı limon, maydanoz, sarımsak özlerinden oluşan ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’inci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,

a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 01.04.2018 tarihinde saat 10:39’da yayınlanan "Maceracı'nın Köyü" adlı tele-alışveriş yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,

b) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.… Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükümleri uyarınca yayın lisans iptaline karar verileceği,

c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.