İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 02.11.2018 tarih ve 834 sayılı yazısına konu EDESSA TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta 21.10.2018 tarihinde saat 17:29’da yayınlanan “Kommando Störtebeker” adlı çizgi film yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, EDESSA TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından 21.10.2018 tarihinde 17:29-18:45 saatleri arasında yayınlanan Störtebeker’in bir korsan gemisine saldırarak, yağmalayıp elde ettiği altın hazinesinin konu edildiği “Kommando Störtebeker” adlı çizgi filmde; “Hazine haritasına ulaşmak isteyen Pol, babası ve oğlunun maceralarında Störtebeker’in kafasının kesildiği ve kafası olmaksızın yürüyüp gittiği, Pol’ün babasının barda açık saçık bir kadınla cinsel içerik ima eden sözlerle sohbet ettiği, kadına şampanya ısmarladığı kadının eteğini yukarıya çekmeye çalıştığında adamın ‘bayrağımı kaldırdınız, yani gemimin bayrağını…’; baba-oğulun şehre indiklerinde sex shop görüntüleri eşliğinde yaşlı dedenin “yosun ve rom kokusu, romantizm ve maceranın canlı kokusu. Kadın garsonlar tarafından baştan çıkarılırken rıhtımdaki küçük meyhanelerde akordion eşliğinde, dans eden denizciler…”, “ sex shopların önünde bekleyen açık saçık kadınların, sigara içen ve adam vuran fedailerin görüntülerine de yer verildiği, yine parasını bozdurmak için sex shop’a giden adamın çilekli p. lerden satın almak istediği ayrıca p. aromalı çileklerinin olup olmadığını sorduğu ve kasadaki adamın istediğini verdiği; hapisteki bir adama “hey sen neye biniyorsun dostum, benim de bisikletim var, üç tekerleği iki pedalı ve harika stabilizörleri var, tam bir piliç mıntıkası…” diyen çocuğun oyuncak ayısını gösterip cinsel içerik ima eden (onunla birlikte olduğu yönünde)” şeklinde görüntü ve ifadelere yer verildiği görülmüştür.
Bilindiği üzere, çizgi filmler çocukların gelişiminde çok önemli bir yer tutmaktadır. Yapılan çalışmalar çizgi filmlerin çocukları eğlendirmenin yanında onların kişisel ve toplumsal gelişimine ve hayal dünyasının zenginleşmesine katkı sağladığını göstermektedir. Çocukların özellikle çizgi filmler aracılığıyla soyut ve somut pek çok kavramı öğrendikleri de düşünülecek olursa içeriği özenle hazırlanmış çizgi filmlerin çocukların bilişsel gelişiminde önemli rol oynadığı söylenebilir. Çizgi filmler, bir çok mesajı ve kavramı resimlerle ve sembollerle çocuklara iletebilmektedir ve bu dönemde edinilen bilgilerin, deneyimlerin ve öğrenmelerin yaşam boyu devam eden öğrenme, yaratıcılık, başarı, kişilik, seçimler vb. birçok unsuru etkilemektedir. Böylece, çizgi filmlerde çocukların yaşlarına uygun içerik seçimi büyük önem taşımaktadır. İçerik açısından yaşlarına uygun olmayan zararlı yayınlara maruz kalan çocukların fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimleri olumsuz etkilenecek ve beraberinde geri döndürülemez sonuçlar getirecektir. Genel izleyici logosu ile yayınlanan ihlale konu çizgi filmin yayın içeriği açısından çocuklar için uygun olmadığı, yetişkinlerin dünyasına ait unsurların ve yetişkin davranış biçimlerinin, çizgi filmin kurgusunda izleyicilere aktarıldığı görülmüştür. Çocukların dünyasına bu türden bir kurgunun dahil edilmesinin çocukların doğasından gelen masumiyetlerine zarar verebileceği, ayrıca, ihlale konu içeriğin korunması gereken izleyici kitlesinin ekran başında olabileceği (17:29-18:45) zaman ve saatlerde ekrana getirilmesinin, çocuk ve genç izleyicilerin duygusal, ahlaki, zihinsel ve sosyal gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun’un 8'inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz." ilkesinin ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. …” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,
İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,
Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Eylül 2018 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 44.219,01 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2018 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 17.065 (onyedibinaltmışbeş) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.