İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 01.08.2019 tarih ve 748 sayılı yazısına konu KANAL C logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 28.07.2019 tarihinde saat 10.20’de yayınladığı “Işıl’la Önce Sağlık” adlı program yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 28.07.2019 tarihinde saat 10:20’de yayınladığı "Dr.Okey" isimli ürünün tanıtımının yapıldığı “Işıl’la Önce Sağlık” adlı programda, “Bu üçlü setimizin içerisindeki bu muhteşem formülün ürünlerini bize bir anlatabilir misiniz? Neler kapsıyor? Bu, üçlü setimizin içinde sizler için hazırlamış olduğu, Okey'in sizler için hazırlamış olduğu bu bitkisel formülün içinde neler olduğuna geçmeden önce sizlere şöyle söylemek istiyorum. Erken boşalma sorunu olanlar, bakın bu çok önemli erken boşalma sorunu yaşayanlar, performans sorunu yaşayanlar yani ben istediğim saatler içinde cinsel yaşamı sürdüremiyorum, yorgun oluyorum, kendimi halsiz hissediyorum, istediğim dakikalar boyunca cinsel aktivitem, yürümüyor, gitmiyor, performansımı istediğim gibi artıramıyorum ve de kısa sürüyor. Bu anlamda da mutsuz oluyorum, eşimi mutsuz ediyorum, kendim mutsuz oluyorum, psikolojik sorunlarım oluşuyor ve de bu anlamda mutsuzum diyenler için, bunun yanı sıra küçüklük sorunu olanlar için bu çok önemli cinsel organın küçük olmasından şikayet edenler, bu anlamda komplekse girenler ve bunu kimseye anlatamayanlar için muhteşem bir üçlü setimiz var. Okey'in hazırlamış olduğu Dr. Okey'in aşk ve mutluluk setinin içinde üçlü setimiz var efendim. Bunlardan bir tanesi gecikme sorunu, performans sorunu, küçüklük sorununa hitap eden 30 adet kapsülümüz var. ... 5 değil 10 değil tam tamına 30 adet kapsülümüz var. 30 adet kapsül gecikme sorununa çözüm, performans sorununa çözüm. ...Bitkisel tamamıyla doğal 30 adet kapsül hazırladık. Bunun yanı sıra setimizin içinde erkeklere özel geciktirici kremimiz var… Bu formülde sizlerin erken boşalmasını önleyecek ve de gecikmenizi sağlayacak. Bu anlamda hem kendiniz hem de partneriniz mutlu olacak. Bunun yanı sıra çok özel bir damlamız var. Tabi ki Dr. Okey burada bu formülle sadece erkeklerimizi düşünmedi. Tabi bu da var. Çünkü cinsel yaşamın içinde kadınlar çok büyük rol alıyor. Bu yüzden kadınlarımızın isteksizlikleri de var tabi ki. ... Dr. Okey bunu ortadan kaldırmak için bu setin içinde şahane bir damla hazırladı. Bu damla da kadınlarımıza özel istek artırıcı damlamız. Bunun utanması, ayıbı, sıkılması gerçekten de yok… Evet aşağıdaki numaraları arayarak ücretsiz bir şekilde ücretsiz hatlarımızdan uzmanlarımıza merak ettiğimiz aklınıza takılan kendi ya da çevrenizle ilgili tüm problemlerinizi, cinsel hayatınızı etkileyen tüm unsurlarla ilgili kafanıza takılan noktaları danışabilirsiniz diyoruz. Buradan size gerekli, detaylı ekstra bilgiler de verilecektir… Dr. Okey'in en büyük başarılarından bir tanesi gebe kalamayan, anne olamayan kadınlarımızı anne yapması. Bu çok önemli bir şey. Bu nasıl oluyor. ... Bakın bunun içinde vitamin var, mineral var, protein var. Erkek spermini yükselten formül nedir, proteindir. ... Erkek proteinle beslenmediği için gerekli vitamin ve mineralleri alamadığı için sperm sayısında düşüklük oluşur. Bu yüzden erkeklerin bu protein, vitamin ve mineral yüklü kapsülü kullanmasında sonuç erkek sperminin artması. Erkek spermi arttığı zaman kadınlarımıza da bu anlamda yumurtlama döneminde erkek sperminin çok olması dolayısıyla diğer hücrelerle birleşmesini kolaylaştırması. Yani ne yapıyoruz burada erkeği protein, vitamin ve minerallerle besliyoruz, erkeğin sperm sayısını çoğaltıyoruz. Bu anlamda bir sürü gebe kalmış annelerimiz var, çocuk yapmış kişiler var. O yüzden de gebe kalamayan kişiler bakın bu çok önemli, gebe kalamayan erkek spermi düşük olan kişiler, bu tüp bebeğe gitmeden bir sürü kimyasal maddeyle beslenmeden, bakın bu çok önemli size verilen ilaçların hepsinde kimyasal madde var. Bu bir alternatif tıp gibi düşünebiliriz bunu” "Büyütücü-Sertleştirici-Geciktirici-İstek Artırıcı Damla", "Danışma Hattı: 0212 981 18…", "Kargo+Kdv Dahil 99 TL", "Cinsel Performansını Arttırmak İsteyenler Ekran Başına", "Erken Boşalmaya Son! Uzun Süreli Ereksiyon", "Ortalama 3-5 Cm Büyüme Sağlar", "Performans Arttırıcı Set", "Sertleşmeme Ve Geç Boşalmaya Son!", "Aile Saadeti Ve Huzuru Olmayanlar Ekran Başına", "Karı Koca Soğukluğu Olanlar Ekran Başına", "Cinsel Sorunlarla Problem Yaşayanlar Ekran Başına!", "Cinsel Konularda Mutsuzluk Yaşayan Ekran Başına", "Sertleşme Problemine Bitkisel Çözüm", "Cinsel Sorunlara Geçici Değil Kalıcı Çözüm Sunar!", "Cinsel İsteksizliğe Etkili Ve Kalıcı Çözüm Sunar!", "Çiftlerin En Büyük Yardımcısı Okey Set" şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün cinsel performansı artırdığı ve cinsel sorunlara çözüm olarak sunulduğu, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.
Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer yandan, 03 Temmuz 2015 tarih ve 29405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz…” hükmü,
Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlere ilişkin, 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 3.fıkrasında ise "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü yer almaktadır.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; “insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten ileri süren veya ima eden tüm ifadelerin sağlık beyanı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritim bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bunun yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı” belirtilmektedir.
Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, söz konusu ürünün cinsel rahatsızlıklara çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihale konu yayında, söz konusu ürünün cinsel rahatsızlıklara çözüm olarak sunularak, sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Kuruluş hakkında, evvelce Üst Kurul’un 18.06.2019, 24.06.2019 tarih ve 2019/25, 2019/26 sayılı toplantılarda alınan 38, 13 No’lu kararlarıyla kuruluşun 12.06.2019, 15.06.2019 tarihli yayınlarında 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası ile 5 kez program yayının durdurulmasına karar verildiği, anılan kararların kuruluşça 12.07.2019 tarihinde tebellüğ edildiği Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmış olmakla; kuruluşun 28.07.2019 tarihinde saat 10:20’de yayınladığı "Dr.Okey" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayını ile, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bunun yanısıra, çocuklar ve gençlerin gelişimi açısından uygun olmayan ve onları olumsuz yönde etkileyebilecek nitelikte cinsel içerikli ifadeler içeren mezkur yayının çocuklar ve gençlerin ekran başında olabileceği korumalı saatler içerisinde (10:20) yayınlandığı dikkate alındığında fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimlerine olumsuz yönde etkileyecek nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.
Bu nedenle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz." hükümlerinin ihlal edildiği kanaatine varılmıştır.
Anılan yayın kuruluşu hakkında; 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, %3 oranında idari para cezası uygulanmasına, karar verilmiştir.
Bu itibarla;
1) MİSKET MEDYA YAYINCILIK TANITIM HİZMETLERİ TİCARET A.Ş. unvanlı ve “KANAL C” logolu kuruluşun; 28.07.2019 tarihinde saat 10:20’de yayınladığı “Işıl’la Önce Sağlık” adlı programda, "Dr.Okey" isimli ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayınına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,
a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 28.07.2019 tarihinde saat 10:20’de yayınlanan “Işıl’la Önce Sağlık” adlı programda, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.… Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükümleri uyarınca yayın lisans iptaline karar verileceği,
c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
2) MİSKET MEDYA YAYINCILIK TANITIM HİZMETLERİ TİCARET A.Ş. unvanlı ve “KANAL C” logolu kuruluşun; 6112 sayılı Kanun’un 8'inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz." ilkesinin ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,
Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Haziran 2019 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2019 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 21.114 (yirmibirbinyüzondört) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükümleri uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.