İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 26.08.2019 tarih ve 798 sayılı yazısına konu 365 logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 16.08.2019 tarihinde saat 12:06’da yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 16.08.2019 tarihinde saat 12:06’da yayınladığı "Zeit Prostat Macunu" isimli ürünün ticari iletişim yayınında, "Prostat günümüzde bir çok erkeğin korkulu rüyası haline gelmiş bir hastalıktır. Eğer gerekli önemi göstermezseniz, kansere kadar ilerleme riski mevcuttur. Dünya'da her 6 erkekten 1 tanesi prostat kanserine yakalanmaktadır. Uzmanlar Prostat probleminin önemine dikkat çekiyor... Prostatın yaygın belirtileri şöyledir; Geceleri sık sık idrara çıkıyorsanız, ani idrar yapma isteği oluşuyorsa, idrarı yapmaya başlarken zorlanıyorsanız, ağrı veya yanma sorunu yaşıyorsanız, mesanenin hiç bir zaman tam olarak boşalmadığını hissediyorsanız, damlatma veya kaçırma sorunu sizde de varsa... Bu belirtiler prostat belirtileridir. Artık çare var. Hemen arayın, sadece 69.90 liraya. 2 adet evet yanlış duymadınız, 1 değil tam 2 adet 'Zeit Prostat Macunu'na sahip olun. Hemen arayın 0212 708 77 66 kontörünüz yoksa, hiç problem değil. Çağrı bırakın biz sizi arayalım. Bu fırsat kaçmaz...", başka bir televizyon kanalından alınmış görüntüler eşliğinde,- "Benim prostat iltihabım var. Bu konuda ne yapabilirim? Bana nasıl yardımcı olabilirsiniz?"- "Kaç yaşındasınız?-:"48"- "Bakın size yapacağınız şeyi söyleyeyim. Evvel Allah bu dertten kurtulursunuz. Çünkü prostatik, çok ender olarak antibiyotiklerle tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Ama dediğimi yapın, biraz sabırlı olun bu dertten kurtulursunuz."- "Ne yapması gerekiyor?"- "Karabaş, yaklaşık 4-5 gram Melisa çayı. İlk 1 hafta sabah akşam, ondan sonra günde 1'e düşüreceksiniz. Devamlı kafanız aşağıya takılıdır. Prostatik sızlar, bir sızı hissederler orada veya bir baskı hissederler. Evvel Allah bununla kurtulur... İdrar yapma esnasında veya sonrasında hafif yanma hissedenler, bunlar iyi huylu prostat büyümesi diyenler, prostat içi iltihaplanmada, yine de ben söyleyeyim özellikle iyi huylu prostat büyümesinde bulunmaz nimettir. Prostat şikayetlerinde iyi bir yardımcıdır.", "Uzmanlar Uyarıyor! Prostat Bir Çok Erkeğin Korkulu Rüyası Bir Hastalıktır. Mutlaka Önlem Alın!!! Dünya'da 6 Erkekten 1 Tanesi Prostat Kanseri. Uzmanlar Prostat Probleminin Önemine Dikkat Çekiyor!!! Tedavisinde Etkili %100 Doğal Bitkisel Macun. Zeit Prostat Macunu. Tam 2 Adet Sadece 69.90 TL. Evet Yanlış Duymadınız. 1 Değil Tam 2 Adet Zeit Prostat Macununa Sahip Olun. Kontörünüz Yoksa Hiç Problem Değil. Çağrı Bırakın Biz Sizi Arayalım. Bu Fırsat Kaçmaz. 0212 708 77 .." şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün prostat rahatsızlığına iyi geldiği vurgulanarak, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.

Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer yandan, 03 Temmuz 2015 tarih ve 29405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz…” hükmü,

Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlere ilişkin, 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 3.fıkrasında ise "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü yer almaktadır.

Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyânı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritm bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışı yapıldığı, yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı belirtilmektedir.

Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, "Zeit Prostat Macunu" isimli ürünün prostat rahatsızlığına iyi geldiği vurgulanarak, prostat rahatsızlığına çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.

Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihale konu yayında, "Zeit Prostat Macunu" isimli ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve  satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan; "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde ... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına ... yer verilemez ..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Kuruluş hakkında, evvelce Üst Kurul’un 18.06.2019, 10.07.2019 tarih ve 2019/25, 2019/28 sayılı toplantılarda alınan 41, 6 No’lu kararıyla kuruluşun 10.06.2019, 28.06.2019 tarihli yayınlarında 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası ile 5 kez program yayının durdurulmasına karar verildiği, anılan kararların kuruluşça 18.07.2019, 05.08.2019 tarihinde tebellüğ edildiği, Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; kuruluşun 16.08.2019 tarihinde saat 12:06’da yayınladığı "Zeit Prostat Macunu" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayını ile, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.

Bu itibarla;

MCT YAYINCILIK A.Ş. unvanlı ve “365” logolu kuruluşun; 16.08.2019 tarihinde saat 12:06’da yayınladığı "Zeit Prostat Macunu" isimli ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,

a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 16.08.2019 tarihinde saat 12:06’da yayınlanan "Zeit Prostat Macunu" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde ... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına ... yer verilemez ...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,

b) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.… Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca yayın lisansının iptaline karar verileceği,

c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.