İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 07.10.2019 tarih ve 963 sayılı yazısına konu metro RTV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 30.09.2019 tarihinde saat 10:07’de yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 30.09.2019 tarihinde saat 10:07’de yayınladığı "Molla Abdullah Efendi İksiri" isimli ürünün ticari iletişim yayınında, "Gerçekten çünkü insanlar türlü dertleri var. Panik atağı olan var. Asansöre binemiyorum diyen var. Geçim sıkıntısı, günlük stres insanlar bunalmış vaziyette bir medet umuyorlar, bir çare görüyorlar nedir bu?- Şimdi zaten Gökhan bey, insanların bu kadar çok işin içerisine üstüne düşmesinin sebebi de işe yaraması. Yani kullanan ve faide gören o kadar çok insan ki...- Molla Abdullah Efendi karışımı sadece insanların ruhsal problemlerini izale eden bir şey değil. Aynı zamanda bedensel birçok hastalığı da izale eden. Mesela efendim ciğer detoksu ya ciğer detoksu. İnanın çok kısa sürede ciğerleri temizliyor. Mesela işte yıllardır ablamız sigara tütün ürünü tüketmiş... Şimdi tamam bunu bıraktı (sigara) ama bıraktık da bundan önceki içtiklerimizin ciğerimizde meydana getirdiği hasarlar var bunlar ne olacak? Allahın izniyle o hasarı da temizliyor. - Başka nelere iyi geliyor?- Damar tıkanıklığına iyi geliyor. Şimdi kalp krizi riski geçirenler damarlarında tıkanıklıklar olanlar Allah korusun işte beyin kanamasına kadar bir sürü risk var damar tıkanıklığında. Bu damar tıkanıklığını da ne yapıyor? İzale ediyor. Ya bir defa içerisinde çörek otu var... - Efendim bağırsaklardaki efendim bu kabızlık vesaire oluyor. Biliyorsunuz işte şişkinlik oluyor... Bağırsaklardaki efendim olumsuzlukları izale ediyor. Kişilerin biiznillah hazmı kolaylaştırıyor içerisindeki bitkilerle beraber. Bu manada sorunlarını ortadan kaldırıveriyor. Mesela kış aylarındayız içerisinde bulunan darülfülfül ile kış hastalıklarına iyi geliyor. Sürekli efendim öksürükten dert yanan kardeşlerimiz var. Sürekli grip oluyoruz, sürekli nezle oluyoruz diyenler var... - Çocuklarda neye iyi geliyor? - Çocuklarda mesela ergenlik döneminde meydana gelen asabiyete biiznillahi teale iyi geliyor, asiliğe. Çünkü aslında ruhsal bir dengede meydana getirdiği için içerisinde bulunan mailezizle beraber ergenlik döneminde meydana gelen olumsuzlukları izale ediyor. Dikkat dağınıklığını ortadan kaldırıyor. İçerisinde Hindistan çiçeği isminde bir bitki var mesela bu bitki Rabbimizin yaratmış olduğu mucizevi bitkilerden bir tanesi. Bu bitkiyle beraber çocuğun okuduğunu anlaması, derslerinde muvaffak olması, başarılı olması peş peşe geliyor.- Bakın bu hafta ben bir mesaj aldım. Ne diyor biliyor musunuz? Dördüncü sınıfa geldi oğlum hala okumayı çözemedi diyor. Heceliyor hala dördüncü sınıfta tıbbi olarak da hiçbir problem yok. Çocuğa dedi iki haftadır yediriyoruz çok faydasını gördük dedi...- Mesela içerisinde kalbarda var. Acayip bir şeydir. Mide sorunu yaşayanlar, ülser yaşayanlar... - Tansiyonu olanlar. Yüksek tansiyondan dert yananlar. Mesela meyan kökü var içerisinde tansiyonu dengeliyor kardeşim. Günde bir kaşık yediğin zaman biiznillahi teala tansiyonun dengelenmiş oluyor. Şimdi ben iddia ediyorum bakın sürekli kullanan bir insanın gözlük derecesinin bile düşebileceğini iddia ediyorum buradan. Neden? Çünkü raziyene var içerisinde. Gözlerdeki problemleri izale ediyor. Sen şimdi bir kaşık yiyeceksin ama devam edeceksin...- İdrar yollarında enfeksiyonu olanlar, solunum yollarında enfeksiyonu olanlar, astımı olanlar, nefes darlığı çekenler, sürekli korku içerisinde olanlar, panik atak içerisinde olanlar, sinir hali içerisinde olanlar; içerisindeki kebabiye bu problemlerin çoğunu ne yapıyor izale ediyor. Bakın diz ağrıları, egzama gibi problemler, cilt problemleri yaşayanlar... - Mesela cilt hastalıklarından dert yanan kardeşlerimiz var. İşte nedir? Egzama. Nedir? Sürekli siğil çıkıyor. Nedir? Sivilce, iltihap var. Kırıntartarla içerisinde bunun acayip bir bitki var. Bununla beraber o cilt hastalıklarına da iyi geliyor... Cilt hastalığı, cilt rahatsızlığı yaşayan bütün insanlara ben burdan tavsiye ediyorum.- Unutkanlığa iyi geliyor, bakın söylüyorum buradan. Alzheimera iyi geliyor. Gaz söktürücü özelliği var. Şişkinliği atıyor, ödemi atıyor. Bacakları, kolları şiş gezen insanlar var biliyorsunuz yani... Bu tarz problemleri de keza yine ne yapıyor efendim ortadan kaldırıyor. Mesela acayip bir problemdir bu safra kesesi taşı biliyorsunuz. Böbrek taşı ve safra taşı hususunda kesinlikle bakın içerisinde bulunan hatmi ile beraber... - Adet ağrılarını dindiren bir şey ya. Adet ağrılarını dindiriyor. Gökhan bey adet ağrılarını dindiriyor...", "Şeker ve Tansiyon Hastaları Ekran Başına", "Bir Türlü Sonuç Alınamayan Uzun Süren Tedavilerden Sıkıldıysanız, Bu Durumlar Hayatınızı Çekilmez Hale Getiriyorsa Bizi Dikkatle İzleyin", "Uyuşmalar, Ürpermeler, Kızarmalar, Göğüs Ağrısı, Baş Dönmesi, Baş Dönmesi, Kontrolü Kaybetmekte, Çok Çabuk Sinirlenme Şikayetleri Olanlar Ekran Başına", "Kavgacıyım, Kırıcıyım, Sinirliyim, Kendimi Tutamıyorum Diyenler Ekran Başına", "Yorgunluk, Bitkinlik ve Bezginlikten Çekenler Öfkemi Kontrol Edemiyorum Diyorsanız Ekran Başına", "Anlamsız Korkular!", "Soğuk Terlemeler!", "Endişe Duygusu!", "Ölüm Korkusu!", "Bir Türlü Sonuç Alınamayan Uzun Süren Tedavilerden Sıkıldıysanız, Bu Durumlar Hayatınızı Çekilmez Hale Getiriyorsa Bizi Dikkatle İzleyin", "Sipariş Veren Herkese Cennet-Ül Esma Duası Hediye!", "Sipariş Hattı: 0212 975 23 ..", Avrupa Birliği için "+49 619678041..", "Orjinal Tek Ürün Sadece Bu Kanala Özel" şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün anksiyete, panik atak, öfke kontrolü, bunalım, yorgunluk, bitkinlik, unutkanlık, şizofren, adet ağrıları, çocuk hastalıkları, kasılmalar, kramplar, cilt hastalıkları, damar tıkanıklıkları, yüksek tansiyon, idrar yolu enfeksiyonu, ülser, böbrek taşı ve kalp krizi vb. çok sayıda rahatsızlığa iyi geldiği vurgulanarak, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.
Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer yandan, 03 Temmuz 2015 tarih ve 29405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz…” hükmü,
Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlerin de 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği'nin 7’inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamaz, bu tür özelliklere atıfta bulunulamaz." hükmü yer almaktadır.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; “insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten ileri süren veya ima eden tüm ifadelerin sağlık beyanı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritim bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bunun yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı” belirtilmektedir.
Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, söz konusu ürünün anksiyete, panik atak, öfke kontrolü, bunalım, yorgunluk, bitkinlik, unutkanlık, şizofren, adet ağrıları, çocuk hastalıkları, kasılmalar, kramplar, cilt hastalıkları, damar tıkanıklıkları, yüksek tansiyon, idrar yolu enfeksiyonu, ülser, böbrek taşı ve kalp krizi vb. çok sayıda rahatsızlığa iyi geldiği vurgulanarak, sağlık sorunlarına çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihlale konu yayında, "Molla Abdullah Efendi İksiri" isimli ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Kuruluş hakkında 17.06.2019, 25.06.2019, 30.07.2019 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurul’un 24.06.2019, 10.07.2019, 05.08.2019 tarih ve 2019/26, 2019/28, 2019/32 sayılı toplantısında alınan 16, 4 ve 10 No’lu karar ile, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle aynı Kanun’un 32’nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca idari para cezası ile 5 kez program yayının durdurulmasına karar verildiği, anılan kararın kuruluşça 19.08.2019, tarihinde tebellüğ edildiği, bu defa, 23.08.2019 tarihli yayını nedeniyle Üst Kurul’un 28.08.2019 tarih ve 2019/35 sayılı toplantısında alınan 23 No’lu kararı ile, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle aynı Kanun’un 32’inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca 10 gün süreyle yayınının durdurulmasına karar verildiği, Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; kuruluşun 30.09.2019 tarihinde saat 10:07’de yayınladığı "Molla Abdullah Efendi İksiri" isimli ürünün ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde ikinci kez tekraren ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan kuruluşun YAYIN LİSANSININ İPTALİNE karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla;
METRO RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı “metro RTV” logolu medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, 30.09.2019 tarihinde saat 10:07’de yayınladığı ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde ikinci kez tekraren ihlali nedeniyle, 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca YAYIN LİSANSININ İPTALİNE,
Yayın Lisansının iptaline rağmen yayınına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun’un “Adli Yaptırımlar” başlıklı 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Üst Kuruldan yayın lisansı almadan veya yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına ya da yayın lisansı iptal edilmesine rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır." hükmü uyarınca işlem yapılacağı hususunun, kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
İlgili kuruluşun yayın lisansının iptal edildiği hususunun Kanun’un 29’uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca işlem yapılmak üzere TÜRKSAT A.Ş.’ye bildirilmesine,
Üst Kurul Üyesi Faruk BİLDİRİCİ’nin karşı oyu ve oy çokluğu ile karar verildi.