İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 27.12.2019 tarih ve 1405 sayılı yazısına konu EVİN TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 19.12.2019 tarihinde saat 18:38’de yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 19.12.2019 tarihinde saat 18:38’de yayınladığı "Limon, Sarımsak, Maydanoz Kürü" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayınında; sunucu tarafından; “…Kalp damar rahatsızlığı yaşıyorsanız, kan dolaşımı probleminiz varsa, kalp ritim bozukluğunuz varsa, bakın tansiyon, şeker, kolesterol kurtulmak istiyor musunuz istemiyor musunuz? Öncelikle buna bir karar vermek lazım. Yıllardır kullanmış olduğunuz o hapları bırakmak istiyor musunuz istemiyor musunuz ? Bu kolesterol illetinden kurtulmak istiyorum diyenler ekrandan ayrılmayın şekeri nasıl kurtaracağım ben şekerden nasıl kurtulabilirim ki ...- Bakın önemli bir kürden bahsediyoruz- Yıllardır ben ilaç içiyorum şeker ilacı içiyorum şeker ilacını bıraksam şekerim tekrar fırlıyor. Ya bunun hakikaten bir çözümü var mıymış diyenler ekrandan ayrılmayın. Yıllardır şeker ilacı içiyor olmanız hastalığınızı maalesef ki gidermemiş yani size aslında bir günü kurtarmış sizde ama tedavi edici olmamış ben kolesterolden de kurtulmak istiyorum diyenler muhakkak beklesinler...-…Bakın tekrarlıyorum kalp damar rahatsızlığın mı var yok deme Türkiye'de her 2 kişiden birisinde var kalp damar rahatsızlığı yaşayanlar için kan dolaşımı problemi olanlar için özellikle bakın şuraya dikkat çekiyorum çünkü bunlardan bir tanesi muhakkak ama muhakkak her birimizde var. Tansiyon, şeker, kolesterol bu üçünden bir tanesi muhakkak birimizde var olmayan yok gelin sizi bu illetten kurtaralım. Bakın artık şeker derdiniz olmasın kolesterol böyle bir sıkıntınız olmasın tansiyonla başınız belada olmasın şu belaları başımızdan def edelim sağlıklı bir şekilde yaşayalım. Karaciğer yağlanması bakın yine Saraçoğlu hocamızın söylemiyle söyleyeceğim ben hiçbir şey görmedim ki ilaç da buna dahildir karaciğer yağlanmasını sıfıra indirebilirsin fakat bu kür hariç. Yani artık profesörlerimiz bu kürü öneriyorlar doktorlarımız önermek zorunda kalıyorlar bakın öneren doktorlar mı seni bitkisel çok fazla yanaşmazlar ya bu maydanoz limon sarımsak kürünü önermek zorunda kalıyor zorunda kalıyor. O yüzden gelin kullanalım prostat sorununuz varsa kırk yaş üzeri abiler prostat sorunuz varsa aman ha dikkat edin çünkü sonu Allah muhafaza prostat kanseri. Gelin bundan da kurtaralım sizi böbrek yetmezliğiniz varsa böbreklerinizde taş varsa yine tekrar tekrar söylüyorum cilt problemleriniz varsa lekeler akneler sivilceler varsa yapmanız gereken çok basit çok basit söylüyorum Saraçoğlu hocamızın söylediği gibi Allah'ın mucizesi olan bu kürden kullanacaksın rahat rahat hayatına devam edeceksin. O damarların içerisindeki yağ bağlamış kurumları atacaksın damarlarından kan rahat rahat dolaşacak kalbin rahat rahat çalışacak saat gibi tıkır tıkır işleyen bir vücuda sahip bedene sahip olacaksın ve rahatlıkla artık sıkıntılardan uzak hayatına devam edeceksin.... Son kez tekrarlıyorum kalp damar sıkıntısı yaşayanlar, tansiyon, şeker, kolesterol, karaciğer yağlanması, ben de halsizlik var yorgunluk var diyorsan kullan kardeşim. Göğüs ve karın ağrıların varsa, iştahsızlık varsa cilt problemin varsa prostatın varsa eklem rahatsızlıkları varsa böbrek yetmezliği böbrek taşın varsa safra problemin varsa yüksek tansiyonun varsa kullanacaksın.."Sipariş hattı: 0 212 975 28 ..", "damarları açar, kan şekerini düşürür, böbrek taşı düşürücüdür, tamamen doğaldır, her derde deva şifa kaynağı, kalp ve damar hastaları, kanser hastaları, koah hastaları, şeker hastaları, tansiyon hastaları, 6 alana 6 bedava toplamda 12 kutu, 79 TL+Kargo" vb. şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün kalp damar rahatsızlığı, kan dolaşımı problemi, kalp ritm bozukluğu, tansiyon, şeker, kolesterol gibi çok sayıda rahatsızlığa iyi geldiği vurgulanarak, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.

Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer yandan, 03 Temmuz 2015 tarih ve 29405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz…” hükmü,

Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlere ilişkin, 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 3.fıkrasında ise "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü yer almaktadır.

Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyânı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritm bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışı yapıldığı, yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı belirtilmektedir.

Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, "Limon, Sarımsak, Maydanoz Kürü" isimli ürünün kalp damar rahatsızlığı, kan dolaşımı problemi, kalp ritm bozukluğu, tansiyon, şeker, kolesterol gibi çok sayıda rahatsızlığa iyi geldiği vurgulanarak, birçok rahatsızlığa çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.

Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihale konu yayında, "Limon, Sarımsak, Maydanoz Kürü" isimli ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan; "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde ... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına ... yer verilemez ..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Kuruluş hakkında, evvelce Üst Kurul’un 10,15,22.10.2019, 06,15,20,26.11.2019 tarih ve 2019/41,42,43,45,46,47,48 sayılı toplantılarda alınan 12,24,8,34,73,16, 339 ve 7 No’lu kararlarıyla kuruluşun 20,26.09.2019, 10,13,21,30.10.2019, 02,11.11.2019 tarihli yayınlarında 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası ile 5 kez program yayının durdurulmasına karar verildiği, anılan kararların kuruluşça 11,29.11.2019, 03,11,17.12.2019 tarihinde tebellüğ edildiği, Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; kuruluşun 19.12.2019 tarihinde saat 18:38’de yayınladığı "Limon, Sarımsak, Maydanoz Kürü" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayını ile, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.

Bu itibarla;

MERCEK RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı ve “EVİN TV” logolu kuruluşun; 19.12.2019 tarihinde saat 18:38’de yayınladığı "Limon, Sarımsak, Maydanoz Kürü" isimli ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,

a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 19.12.2019 tarihinde saat 18:38’de yayınlanan "Limon, Sarımsak, Maydanoz Kürü" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde ... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına ... yer verilemez ...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,

b) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.… Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca yayın lisansının iptaline karar verileceği,

c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.