İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 04.02.2020 tarih ve 190 sayılı yazısına konu FOX logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta 27.01.2020 tarihinde saat 20:00’de yayınlanan “Yasak Elma” adlı dizi film yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

FOX logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, her pazartesi saat 20:00'da başlayarak bir önceki bölümün özet görüntüleri ile birlikte yaklaşık 4 saat süre ile yayınladığı, “Yasak Elma” adlı dizide; Halit’in, bugüne kadar 4 evlilik gerçekleştirdiği ve Yıldız ile evli olduğu, Üçüncü eşi olan Ender Çelebi ile evli iken, Ender’in, Yıldız'la anlaşarak eşi Halit'i kendisine aşık etmesini istediği, bu sayede Halit'ten yüklü bir nafaka alacağı, ancak planının Halit tarafından öğrenilmesi üzerine boşandıkları, daha sonra Halit’in, yasak ilişki yaşadığı Yıldız'la evlenerek 4. evliliğini gerçekleştirdiği, Halit’in, Yıldız ile olan evliliği sırasında bir süre Şahika ile nişanlı kaldığı, üstelik bu süreçte Yıldız’ın, Halit'in çocuğuna hamile olduğu, Şahika'nın, şirketini ele geçirmek için ona yaklaştığını ve düşmanı Nadir ile iş birliği yaptığını öğrenen Halit’in, ondan ayrılarak Yıldız'a geri döndüğü, Halit'in sekreteri rolündeki Leyla ile ilişki yaşamaya başladığı, Leyla geçmişte eşi tarafından duygusal, fiziksel ve cinsel şiddete maruz kalmış ve ondan kaçmaya çalıştığı için yeni bir kimlik edindiği, Yıldız’ın zor durumdaki Leyla'ya yardımcı olduğu ve aralarında bir arkadaşlık başladığı, işinden ayrılmak zorunda kalan Leyla'yı, Halit'in şirketinde işe soktuğu, bir süre sonra Leyla ve Halit arasında bir yakınlaşma olduğundan şüphelendiği ve Ender ile iş birliği yaparak, Leyla'yı herkesin önünde küçük düşürdüğü ve şirketten istifa etmesini sağladığı, Leyla’nın bir süre sonra kendisine tuzak kurulduğunu öğrendiği ve Şahika ile iş birliği yaparak intikam almak için Halit'le yakınlaşmaya başladığı dizinin 27.01.2020 tarihli bölümünde deşifresi uzman raporunda yer aldığı üzere; Halit ile Leyla'nın birbirlerine karşı samimi davranışları, Halit'in Nadir'i kastederek, "Bu arada birlikte olduğumuzu öğrenirse başımızı çok ağrıtır." demesi ve karakterlerin öpüşmek için birbirlerine yaklaşmaları, Şahika’nın, Leyla'nın evine geldiği ve Halit ile Leyla'nın birlikte geçirdikleri gece hakkında sohbet ettikleri, gerçekleştirdikleri konuşmadan Leyla'nın, Şahika'nın yönlendirmesiyle intikam alma amacıyla Halit'le birlikte olduğu, “- Kimin bu ev? -Halit'in. Kullanmıyormuş. Bana, "istersen gidip taşınabilirsin" dedi. Ben de "tamam" dedim. İstediğimiz oldu sonunda. - Aferin Leyla. Tam benden azar işitecektin, son anda kurtuldun. Aferin sana… - Allah'tan akıllılık edip kabul etmişsin. - Valla durup dururken bir adamın bir kadına ev vermeyeceğini bilecek kadar akıllıyım…, - Aaa taşındığımın akşamı yanıma geldi. Bir şeye ihtiyacım var mı diye sormaya. - Ve bir daha da gitmedi! İşte bu! - Evdekilere de yalan söylemiş. Ankara'ya iş gezisine gidiyorum diye. - Leyla biliyor musun? Bu son zamanlarda duyduğum en güzel haber. Ne yalan söyleyeyim seninle çalışmaya başlarken bu kadar iyi bir performans sergileyeceğini düşünmemiştim…” şeklinde ifadelere yer verildiği, Leyla’nın, Yıldız'dan intikam almak için Şahika ile iş birliği yaptığı, Halit ile yakınlaşması gerektiğini söyleyen kişinin Şahika olduğu, Halit'in kullanmadığı bir evi Leyla'ya açması, Halit’in, gece sevgilisi Leyla ile birlikte olduğu için eşi Yıldız'a eve geldiği saat ile ilgili yalan söylediği görülmüştür.

Bilindiği üzere, toplumların birlikteliğini, devamını sağlayan değerleri vardır. Ahlaki değerler de bunlardan olmakla birlikte insanlara iyiyi, doğru olanı, güzel olanı göstermekte ve toplumun devamını sağlamaktadır. Yine toplumun temelini oluşturan aile her toplum için önemli görülmekte, ailenin korunması ve sağlıklı ailelerin kurulması gelecek nesiller için önem arz etmektedir. Eşlerin birbirine sadakati, güveni ailenin devamı için gerekli olup, toplumsal ahlaki değerlerdendir.

İhlale konu dizi filmin, birtakım yasak ilişkiler üzerine kurgulandığı, dizinin konusu ve işlenen yasak ilişkilerin yoğunluğu göz önünde bulundurulduğunda, aile ilişkilerinin temsil edildiği kalıpların toplumun genelinde kabul gören yargı ve anlayışları temsil etmeyen, sadece belli bir zümrenin kabul edebileceği nitelikte bir senaryo ile kurgulandığı, oysa ki, toplumsal düzeyde ele alındığında milli manevi değerlerin geniş sınırlar içinde tanımlandığı, ancak toplumun temelini oluşturan aile ve ona ait korunması gereken değerlerin sosyolojik olarak toplumun genelinin anlaştığı ve gündelik yaşamda kültürel ve davranış kalıplarını biçimlendiren değerlerden oluştuğu, söz konusu değerlerin yeni nesillere aktarılmasına aracılık eden ailenin, özellikle televizyon içeriklerinden birinci derecede etkilenen konumu nedeniyle, yayın kuruluşlarının bu doğrultuda değerlerin korunması ve aile değerlerine zarar verebilecek nitelikteki yayınlardan kaçınması yayıncı sorumluluğunun bir gereğidir.

Dolayısıyla, toplumsal yaşamda genel düzeyde kabul görmeyen ilişki biçimlerinin konu edildiği söz konusu dizi filmde yer alan sahnelerde ve ifadelerde evlilik birliğini zedeleyici bir durum olduğu,

Anayasamızın da 41. maddesinde "Ailenin korunması" özel olarak düzenlenmiş ve bu korumayı sağlamak için devlete gerekli tedbirler alma ve gerekli teşkilatı kurma yükümlülüğü getirilmiştir. Ancak, yasal düzeyde alınan bu tedbirlere karşın bazı medya yapımlarının ailenin varlığını anlamsız kılan ve onu zayıf düşüren bir içeriğe sahip olduğu,

Yasak Elma ve benzeri yapımlarda işlenen konuların muhakkak ki bir kurgu olduğu, birçok yapımda yer verilen olayların kurgudan ibaret olduğu veya gerçek kişi ve kurumlarla ilgisi olmadığı ifade edilmekte ise de; söz konusu yapımdaki çarpık ilişkilerin artık tahammül sınırlarını aşarak toplumun sinir uçlarına dokunacak düzeye geldiği, söz konusu dizinin sadece rapora konu 66. bölümü ile ilgili olarak vatandaşlarımız tarafından RTÜK Şikayet Merkezi'ne çok sayıda şikayet bildirimi yapıldığı da dikkate alınarak, söz konusu yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Anılan yayın kuruluşu hakkında;

6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’inci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat göz önünde bulundurularak, %2 oranında idari para cezası uygulanmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.

Bu itibarla;

6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan; “Toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz.” ilkesinin ihlali nedeniyle;

6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bu Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (d), (f), (g), (ğ), (h), (n), (ö), (s), (ş) ve (t) bentlerindeki yayın hizmeti ilkelerine ve aynı maddenin dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara, ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde ikisinden beşine kadar idarî para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz. Ayrıca, idarî tedbir olarak, ihlale konu programın yayınının beş keze kadar durdurulmasına, isteğe bağlı yayın hizmetlerinde ihlale konu programın katalogdan çıkarılmasına karar verilir. İhlalin mahiyeti göz önünde bulundurularak, bu fıkra hükümlerine göre idarî para cezası ile birlikte idarî tedbire karar verilebileceği gibi, sadece idarî para cezasına veya tedbire de karar verilebilir.” hükmü uyarınca, idari para cezası uygulanması gerektiği,

a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Aralık 2019 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 59.416.674,59 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde iki oranı (%2) 1.188.333,00 TL İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “ (…) 8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir...” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Üst Kurul Üyesi İlhan TAŞÇI’nın karşı oyu ve oyçokluğu ile karar verildi.