İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 13.02.2020 tarih ve 229 sayılı yazısına konu PLUS MUSİC logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 13.02.2020 tarihinde saat 06:30’da yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 13.02.2020 tarihinde saat 06:30’da yayınladığı "Şeyhi Şifa" isimli ürünün ticari iletişim yayınında, “Merhaba sevgili izleyenler. Bendeniz Asaf. Bugün Veysi Hocamla beraber sizlere prostat ve prostatın çözümü ile ilgili, şifası ile ilgili yardımcı olmaya çalışacağız…Prostat sorunundan artık sıkılanlar... Ne denediyse işe yaramayanlar... Prostat yüzünden özel hayatı alt üst olanlar... Prostat derdini bitirecek çözüm bulundu. Şimdi size çok çok iyi bir haberimiz var…Kullanırken, tamamen bitkisel, hiçbir yan etkisi yok, bildiğim kadarıyla…Kesinlikle yok. Kudret narı ile yapılmış, yakaotlu. Gerçekten, benim de, bakın evimde var kullanıyorum. Sabah akşam, bir çay kaşığı,..Yeterlidir, zaten rahatlık kendinde gösterir. Görecekler ki çok rahatlayacaklar. Ne ameliyat ne yan etkisi olan ilaçlar bir şey yok. Hiçbir yan etkisi olmayan tıpta da bunu farklı şekillerde kullanırlar zaten. Kudret narı çok önemli. Bir çok yerde hararetle tavsiye edilen bir şeydir. Bunu bu mamul haline getirmişler, Bu şifa, yakıotlu kudret narını kullanmaya başladıktan ne kadar sonra tesirini görmeye başlar insanlar? Bu duruma göre değişiyor. Hastalığın süreleri herkeste çok aynı olmayabiliyor. Fakat daha yani insanın biraz da psikoloji meselesi bu inanması ile alakalıdır. Malum, maalesef bu işi ayağa kadar düşüren bir sürü insanlar var. O sebepten diyorum ki böyle bilinçli olan, güvenilir insanlardan alışveriş yapsınlar ve huzuru bulsunlar diyorum. Bu prostatın en büyük dezavantajlarından biri cinsel problemlere yol açması... Bu ürün de, ben de kullandığım için biliyorum, çok özel ve güzel. Bilhassa bizim yaşımızdakilerde olduğu gibi genç yaştakilerin de çok hoşuna giden, …, kesin sonuç veren, cinsellikle ilgili işte iktidarsızlığa kadar, efendim, prostattan kaynaklanan … bozuklukları vesaire vesairelere çok yararlı bir şey. Ben de böyle gördüm mü dayanamıyorum, sabah akşam kullanıyorum…”, "0212 700 18.. - 012 310 08 .. 4 Kavanoz Şeyh-i Şifa Macunu / 2 Kavanoz Prostat 2 Kavanoz Cinsel Macun, Toplam 4 Kavanoz 89 TL+Kargo, Prostat Macunu, Erkekler İçin Cinsel Macun, Şeyh-i Şifa”, "Prostatı Olanlar İzlesin", "Sık Sık İdrara Çıkanlar Dikkat!!!", "Hocadan Prostata Çare", "Prostat Kabusuna Son!!!", "Prostat Hastalarında Cinsel Sorunlara Son", "Prostat Sorunundan Artık Sıkılanlar", "Ne Denediyse İşe Yaramayanlar?", "Prostat Yüzünden Özel Hayatı Altüst Olanlar", "Prostat Derdini Bitirecek Çözüm Bulundu", "Şimdi Size Çok Çok İyi Bir Haberimiz Var", "Ülkemizde Yüz Binlerce Kişi Bu Sorundan Acı Çekmektedir", "Ameliyatsız Prostattan Kurtaran Macun", "Cinsel Sorunları Bitirecek 2 Kavanoz", "Prostat Kaynaklı Cinsel Sorunlara Son Veren Macun" vb. şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün prostat ve çok sayıda cinsel rahatsızlığa iyi geldiği vurgulanarak, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.
Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer yandan, 03 Temmuz 2015 tarih ve 29405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz…” hükmü,
Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlere ilişkin, 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 3.fıkrasında ise "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü yer almaktadır.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyânı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritm bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışı yapıldığı, yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı belirtilmektedir.
Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, söz konusu ürünün prostat ve çok sayıda cinsel rahatsızlığa iyi geldiği belirtilmek suretiyle, çok sayıda rahatsızlığa çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihale konu yayında, söz konusu ürünün çok sayıda rahatsızlığa çözüm olarak sunularak, sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Kuruluş hakkında, evvelce Üst Kurul’un 04,12,19.12.2019 tarih ve 2019/49,50,51 sayılı toplantısında alınan 26,27,36 ve 15 No’lu kararlarıyla kuruluşun 24.11.2019, 04,08.12.2019 tarihli yayınlarında 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası ile 5 kez program yayının durdurulmasına karar verildiği, anılan kararların kuruluşça 20.12.2019, 15.01.2020 tarihinde tebellüğ edildiği, Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; kuruluşun 13.02.2020 tarihinde saat 06:30’da yayınladığı "Şeyhi Şifa" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayını ile, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bu itibarla;
PMC RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı ve “PLUS MUSİC” logolu kuruluşun; 13.02.2020 tarihinde saat 06:30’da yayınladığı "Şeyhi Şifa" isimli ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,
a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 13.02.2020 tarihinde saat 06:30’da yayınlanan "Şeyhi Şifa" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde ... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına ... yer verilemez ...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,
b) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.… Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca yayın lisansının iptaline karar verileceği,
c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.