İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 21.11.2013 tarihli ve 3427 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“Park TV logosuyla yayın yapan kuruluşta, 18.11.2013 tarihinde, saat 07.56.12'de yayınlanan reklam kuşağında, 7dk.19sn. süre ile yetişkinleri ilgilendiren Sperm Destek Seti ve Yumurta Kalite Arttırıcı Set adlı ürünlerin tanıtım ve satışına yönelik ticari iletişim yayınına yer verildiği tespit edilmiştir. Buna göre, 3dk.11sn. süren Sperm Destek Seti adlı ürünün tanıtım ve satışına yönelik ticari iletişim yayınında yer alan ifadelerden bazıları şu şekildedir:

"Dış Ses: Azospermi rahatsızlıklarının tedavisinde son derece etkili, Dr. Ömer Coşkun kalitesiyle, sizlere sperm kalite artırıcı seti sunuyoruz. Sperminiz az ise, çocuğunuz olmuyorsa, iktidarsızlık probleminiz varsa sakın üzülmeyin. Sperm destek seti imdadınıza yetişiyor. Sperm destek seti bitkisel gıda takviyesi olup özel bitki ekstrelerinden özel yöntemlerle hazırlanmıştır. Çocuk sahibi olamayanlar, menide hiç sperm hücresi görülmeyenler ya da yetersiz sperm sayısına sahip olanlar, çocukluk dönemlerinde inmemiş testis ya da fıtıktan ameliyat olanlar, testislerin yerinde olmaması veya varikosel rahatsızlıkları, tıbben tamamen umudunu yitirenlere, evlenipte evlenemeyenler için çok ideal bir destek Sperm Destek Seti...

Dr.Ömer Coşkun: Kısırlık sorunuyla başbaşa iseniz size Sperm Seti tavsiye ediyorum..Azospermi durumunda iseniz, spermin hareketinde sıkıntı varsa, %50'den daha azsa hareketi Sperm Destek Seti. 3 ay kullandıktan sonra binlerce erkek çocuk sahibi oldu, eşi hamile kaldı...Siz de morfoloji bozukluğu varsa Sperm Destek Seti. Gönül rahatlığıyla kullanın. Sigara spermin yapısını bozabilir. Sperm Destek Seti 2,5 aydan sonra damar tıkanıklıklarını açar, spermin sayısını, kalitesini arttırır ve morfolojisini düzeltebilir. 3 ay Sperm Seti kullanın gidin test yaptırın istediğiniz doktora gösterin...

Alt ses: ...Sperm Destek Seti cinsel problemlerin giderilmesine, erken boşalma, sertleşme, cinsel isteksizlik ve fonksiyon bozukluklarını gidermede, sperm sayısını maksimum düzeye çıkarmada son derece etkili tamamen bitkisel gıda takviyesidir..."

Söz konusu yayın esnasında "Erkek Özel Bitkisel karışım hediye. Azosperm Rahatsızlıklarına Bitkisel Gıda Takviyesi, Sperm Sayısını Artırmaya Yardımcı Gıda Takviyesi, +90 212 470 20, 130 TL" ibarelerinin ekranda yer aldığı görülmektedir. Ticari iletişim yayını içinde bu ürünü kullandığını ve fayda gördüğünü belirten bir kişinin ifadelerine de yer verilmiştir.

Yine 4dk.08sn. süreyle yayınlanan, Yumurta Kalite Arttırıcı Set adlı ürünün tanıtımında yer alan ifadelerden bazıları aşağıdaki şekildedir:

"Dr. Ömer Coşkun : ... anlattığımız bitkiler gıdadır, kesinlikle ilaç değildir. Bu gıdalar ne yapar kadınlarda özellikle fitho östrojen içeren bitkiler, örnek verecek olursak aslan pençesi, kadınlarda yumurta kalitesini arttıran bitkilerden biridir. Aslan pençesi düzenli alındığında folikülün çapı artar ... Düzenli bir şekilde östrojenler verildiğinde... bitkiler kullanıldığında, yumurta Allah'ın izniyle gelişebilir döllenebilir hale gelebilir. Bunun da yolu en az 1 ay devam edilmeli. Yani adetin birinci gününden itibaren başlanan bitkilerle aslan pençesiyle, civan perçemiyle, çoban çantasıyla, kırkkilit otuyla, ruşeym ile devam edildiğinde, yumurta yumurtalıkta yavaş yavaş büyür çatlar ve atılır. Tuba uterina tarafından tüpler tarafından bu alınır, tüpün içinde en geniş kısım olan ampullada vajinadan gelen spermle birleşir ve Allah'ın izniyle döllenme gerçekleşebilir..."

Söz konusu yayın esnasında, " Bayan özel bitkisel karışım hediye- Yumurta Kalite Arttırıcı Set. Danışma Hattı. 0212.470.20.20 K.D.V dahil 130 TL Ücretsiz kargo." ibarelerinin ekranda yer aldığı görülmektedir.

Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; bazı TV ve radyo kanallarının reklam veya programlarında gıda takviyelerinin, muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklindeki sağlık beyanlarıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, yayınlarda sürekli olarak hastaların bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmak zorunda bırakıldığı belirtilmiştir. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ilgi yazısında; tanıtımlarda ürünleri kullandığını ve faydalı olduğunu beyan eden kişilerin seçilmekte olduğunu, güya toplumu bilgilendirmek amacıyla uzmanlıkları akademik olarak kanıtlanmamış olan şahısların görüşlerine yer verildiğini ve bu programlarda Doktor unvanlı Mustafa Eraslan ve Ömer Coşkun gibi sağlık meslek mensuplarının da doğrudan veya dolaylı olarak rol aldığının yakından müşahede edildiğini ifade etmiştir. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ilgi yazısında ayrıca, endikasyon belirtilen ürünler için Sağlık Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi gerektiği ve mevzuat gereğince televizyon ve radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satış ve pazarlanmasının uygun olmadığı ifade edilmiştir.

Yukarıda belirtilen ifadeler değerlendirildiğinde, Sperm Destek Seti adlı ürünün kısırlık, sperm sayısında düşüklük ve hareketsizlik, sertleşme, erken boşalma, cinsel isteksizlik, fonksiyon bozuklukları gibi sağlık sorunlarını tedavi edici bir bitkisel ürün olduğu, Yumurta Kalite Arttırıcı Set'in ise yumurta kalitesini arttırarak döllenmeyi sağladığı iddia edilmektedir. Bu bağlamda, bitkisel gıda takviyesi olduğunun belirtilmesine rağmen, söz konusu ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı, hastaların bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik edildiği anlaşılmaktadır.Sağlık Bakanlığı'nın ilgi yazıları incelendiğinde, bitkisel gıda takviyelerinin bu şekilde tanıtım ve satışının yapılmasının toplumu yanıltıcı ve tüketicilerin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır. ” Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanunun 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) ve (ç) bentlerinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve ilgili video görüntülerinin tetkikinde; yayın kuruluşunun rapora konu ürün tanıtımlarının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu, yetişkin izleyici kitlesini ilgilendiren cinsel içerikli bir ürünün tanıtımına çocuk ve genç izleyicilerin ekran başında olacağı bir saatte (07:56) yer verildiği anlaşılmıştır. Bu nedenle yayında, 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) ve (ç) bentlerinin ihlal ettiği sabit görülmüştür.

Bu itibarla, 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendinin ilk defa ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “Uyarı” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.

Söz konusu kuruluşa 01.04.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 17.04.2013 tarih ve 2013/24 sayılı toplantısında alınan 74 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.Bu itibarla; aynı fıkranın tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; PARK TV logosuyla yayın yapan ZİRVEPARK RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında;

1- 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendindeki; “Ticari iletişim...Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek,.... zorundadır.”hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine,

2- 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünün tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;

a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 5.500,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.