İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 17.10.2022 tarih ve 1598 sayılı yazısına konu; 4 EYLÜL TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 12.10.2022 tarihinde 11:00-12:00 saatleri arasında yayınladığı ticari iletişim yayınlarına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere; 4 EYLÜL TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı 12.10.2022 tarihinde 11:00-12:00 saatleri arasında yayınladığı reklam kuşaklarında bir saatlik yayın dilimi içerisinde Kanunda belirtilen yüzde yirmilik oranı (12 dakika) aşacak şekilde 1 saat süreyle ticari iletişim yayınlandığı, ayrıca, yayının bir ticari iletişim yayını olmasına rağmen ticari iletişim yayını yapıldığına ilişkin açıkça fark edilebilecek kapak, logo veya uyarıcı bir ibare kullanılmadığı, tespit edilmiştir.
Bilindiği üzere, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun "Tanımlar" başlıklı 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (z) bendinde ticari iletişim; "Radyo ve televizyon reklamları, program desteklemesi, tele-alışveriş ve ürün yerleştirmeyi de kapsamak üzere, ekonomik bir faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişinin, ürün, hizmet veya imajını, doğrudan veya dolaylı olarak tanıtmak amacıyla tasarlanmış sesli veya sessiz görüntülerin bir ücret veya benzeri bir karşılıkla ya da öz tanıtım amacıyla bir programla birlikte ya da bir program içine yerleştirilerek verilmesi" olarak tanımlanırken, aynı fıkranın (ş) bendinde radyo ve televizyon reklamı; "taşınmazlar, hak ve yükümlülükler dâhil olmak üzere mal veya hizmetlerin teminini teşvik etmek, bir amaç veya düşünceyi yaymak veya başka etkileri oluşturmak amacıyla ticaret, iş, zanaat veya bir meslekle bağlantılı gerçek ve tüzel kişi tarafından, bir ücret veya benzeri bir karşılıkla yapılan her türlü duyuru veya öz tanıtım yayını" olarak tanımlanmıştır. Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde bant reklam "Program yayını esnasında ekrandaki görüntü üzerinde, programın bütünlüğünü bozmamak kaydıyla, tanıtımı yapılan ürün, hizmet veya kuruluşun reklamının görüntüyü çerçevelemek yoluyla ya da alt yazı ile veya logosunu göstermek suretiyle yapılmasını" şeklinde tanımlanmıştır.
Ayrıca, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde "Bant Reklam yayını süresince Ek-2'de yer alan bant reklam logosu yayınlanır. Bant reklam yayınında reklam alanı görüntü alanının %20'sini aşamaz. Bant reklam teknikleri kullanılarak yapılan spot ve küçük ilanlar tarzındaki reklamlar; program bütünlüğü, değeri, etkinliği ve mesajın bozulmasını önlemek için sesli olarak yayınlanamaz." hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, İhlal konusu yayında; kişilerin isim ve telefon numaralarının medya hizmet sağlayıcı kuruluşun belirtmiş olduğu SMS numarasına gönderdikleri ve kuruluşun söz konusu mesajları akar yazı ile ekranın alt kısmında yayınladığı, SMS numarasının özel ücrete tabi olması dikkate alındığında; mezkur yayında, SMS geliri elde edildiği, dolayısıyla söz konusu yayının ticari iletişim yayını niteliğinde olduğu ve uygulama biçimi dikkate alındığında bant reklam olarak değerlendirilmiştir.
Bu nedenle mezkur yayında, bir saatlik yayın diliminin tamamında bant reklam yayınına yer verilerek, Kanunda reklamlar için belirlenen yüzde yirmilik oranının (12 dakika) aşıldığı, ayrıca, yayının ticari iletişim olduğunu belirtir herhangi bir ticari iletişim logosu kullanılmadığı, dolayısıyla 6112 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Kuruluş hakkında ilk olarak;
30.06.2022 tarihli yayını nedeniyle, Üst Kurul’un 06.07.2022 tarih ve 2022/27 sayılı toplantısında alınan 56 No’lu kararı ile, 6112 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarının ihlali nedeniyle, Kanun'un 32'nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca idari para cezası müeyyidesinin uygulandığı, yaptırıma ilişkin Üst Kurul Kararının yayıncı kuruluş tarafından 10.08.2022 tarihinde tebellüğ edildiği,
Yaptırım kararının tebliğinden itibaren kuruluş tarafından;
11-15.08.2022 tarihli yayınları nedeniyle Üst Kurul’un 17.08.2022 tarih ve 2022/32 sayılı toplantısında alınan 68-72 No’lu kararları,
16-23.08.2022 tarihli yayınları nedeniyle Üst Kurul’un 24.08.2022 tarih ve 2022/33 sayılı toplantısında alınan 76-83 No’lu kararları,
24-31.08.2022 tarihli yayınları nedeniyle Üst Kurul’un 01.09.2022 tarih ve 2022/34 sayılı toplantısında alınan 52-59 No’lu Üst Kurul kararlarıyla (21 kez) 6112 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarının ihlali nedeniyle, kuruluş hakkında Kanun'un 32'nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca idari para cezası uygulandığı anlaşılmış olmakla;
6112 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." hükmü ile aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan; "Tele-alışveriş yayınları hariç her türlü reklam yayınlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde yirmiyi aşamaz." hükümlerinin yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca, kuruluş hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşun ihlal konusundaki kararlılığı göz önünde bulundurularak, BEŞ (5) GÜN süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." hükmü ile aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan; "Tele-alışveriş yayınları hariç her türlü reklam yayınlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde yirmiyi aşamaz." hükümlerinin bir yıl içinde yirmiden fazla ihlali nedeniyle,
a) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan; “8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükümleri uyarınca, yayının BEŞ (5) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,
b) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun 19.10.2022 tarih ve 2022/41 sayılı toplantısında alınan 39 No’lu kararı uyarınca, kuruluşumuzun 12.10.2022 tarihinde 11:00-12:00 saatleri arasında yayınladığı ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan; ‘Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir.’ hükmü ile aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan; ‘Tele-alışveriş yayınları hariç her türlü reklam yayınlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde yirmiyi aşamaz.’ hükmünün yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlali gerekçesiyle 5 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,
c) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan; “… Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir” hükmü uyarınca, işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
d) Ayrıca, geçici yayın durdurma kararına rağmen yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.