İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 12.09.2013 tarihli ve 2478 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“KANAL T logosuyla yayın yapmakta olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta 10.09.2013 tarihinde, saat 20.49.52-21.17.53 dakikaları arasında "Her İşin Başı Sağlık" adlı sağlık program yayınına yer verilmiştir.
Dr. Mehmet İlteber BAHADIR'ın konuk olduğu programda "Sedef Hastalığı" konusunda detaylı bilgilendirilmeler yaptığı görülen doktor, programın sonlarında kendilerinin bu konuda dünyadaki en iyi tedavi yöntemini keşfettiklerini ve yaptıkları özel bir kür ile alt yazıda görülen telefondan ulaştıklarında kendilerine bu kürü gönderdiklerini ve evlerinde uygulayabileceklerini ifade etmektedir.
Değişik zamanlarda ekranın altında "Her İşin Başı Sağlık" program yazısıyla beraber izleyici ilgisini çekmeye ve izleyiciyi yönlendirmeye dönük yazılar görülmüştür: "Dr. Mehmet İlteber BAHADIR Sedef Hastalığı Hakkında Bilgiler Veriyor...", "Sedef Hastalığı Kimlerde Görülür?", "Sedef Hastalığı Tedavi Edilebilir Mi?...", "Sedef Hastalığının Tedavisinde, Evlerinizde Kolayca Uygulayabileceğiniz Kürler...", "Dr. Mehmet İlteber BAHADIR. Sedef Hastalığının Tedavisi Mümkündür", "Sedef Hastalığının Tedavisinde Özel Yöntemler!", "Sedef Hastaları Ekran Başına!". Bu alt yazılara ek olarak ekranın altında sabit olarak "Bilgi İçin:0212 555 93 55" şeklinde telefon numarası içeren bir yazıya yer verilmektedir.
Program süresince herhangi bir bitkisel ürünün görüntüsü veya adı geçmese de "Bilgi için:0212 555 93 55" alt yazısıyla izleyiciler telefon numarasına yönlendirilmektedir. Verilen telefon numarası tarafımızca kontrol maksatlı aranmıştır. Aramamız esnasında telesekreter kaydı alındıktan sonra tarafımıza 0530 225 03 26 no'lu telefondan satış temsilcisi olduğu anlaşılan Hüseyin Çalışkan adlı kişi tarafından dönüş yapılmıştır. Dr. Mustafa Eraslan'ın Kibarlı markalı ürünlerinin satışını gerçekleştirdiklerini ve sedef hastalığını %100 iyileştirdiğini iddia ettikleri tedavi setine 250 Türk lirasına sahip olunabileceği ifade edilmiştir. Bu konuşma ve internet taramasında, daha önce Üst Kurul Raporlarıyla bir çok kez ihlallere konu olan Dr. Mustafa Eraslan ile Dr. Mehmet İlteber BAHADIR'ın birlikte çalıştıkları tespit edilmiştir.
Klipte de görüleceği üzere ürünün tanıtımında aşağıda yer alan ifadelere başvurulmuştur:
(Raporun bu kısmında ürün tanıtımına ilişkin deşifre metni yer almaktadır.)
Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; [... Endikasyon belirtilen ürünler için Bakanlığımızca ruhsat düzenlenmesi gerekmekte olup... 26 Ağustos 2011 tarih, 28037 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5. Maddenin (3). Fıkrası "Beşeri tıbbi ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizil film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz.] hükmü taşımaktadır.
Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlerin, 5996 sayılı kanuna dayanılarak hazırlanan ve 29.12.2011 tarih ve 28157 sayılı (3. Mükerrer) Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. Maddesinin 3. fıkrasına göre "... o gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü dikkate alındığında yayın kuruluşunda yayınlanan reklamın sağlık beyanında bulunarak tanıtıma yer verdiği görülmüştür. Ayrıca söz konusu programda, Sağlık Bakanlığı'nın ilgide kayıtlı yazısında belirtilen hususların göz ardı edildiği görülmüştür.
Ayrıca, programda her ne kadar ürün ismi verilmemiş olsa da telefon numarası verilmek suretiyle istenildiğinde danışma hizmeti alma ve ürüne ulaşmanın yolu açık olarak gösterilmiştir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin "tanımlar" başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişim unsurlarının bulunduğu görülmüştür.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanunun 8/1-l bendi ile 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmünün de ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de öncelikle belirtmek gerekir ki, bahse konu program "Sağlık sorunlarına alternatif çözümler" ana temasıyla, çeşitli bitkisel ürünlerin tanıtımının yapıldığı bir programdır. Yani aslında anılan program, bu özelliğiyle bir reklam programından ibarettir. Nitekim program içeriği incelendiğinde de, baştan sona kadar, mezkur ürün/ürünlerin çeşitli tanıtımlarının ve bu üründen faydalandığı iddia olunan kişilere ait yine tanıtım amaçlı ifadelerin yer aldığı görülmektedir. Ayrıca, programda her ne kadar ürün ismi verilmemiş olsa da telefon numarası verilmek suretiyle istenildiğinde danışma hizmeti alma ve ürüne ulaşmanın yolu açık olarak gösterilmiştir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişimin unsurlarının bulunduğu görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 30.05.2012 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 29.06.2012 tarih ve 2012/39 sayılı toplantısında alınan 14 nolu kararıyla6112 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.
Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, KANAL T logosuyla yayın yapan T FİLM YAY. YAP. VE PROD. HİZ. SAN. VE TİC. A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan; “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 22.738,59 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2-- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.