İnceleme ve Değerlendirme :İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.09.2013 tarihli ve 2450 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“HM yayın kuruluşu tarafından 01.09.2013 tarihinde saat 14.21’de, "Dr. Ömer Coşkun ile Hastaların Dilinden" adlı bir program yayımlanmıştır. Söz konusu programda, Ömer Coşkun tarafından hazırlanan bitkisel ürünleri kullandıktan sonra şifa bulduklarını iddia eden hastalarla yapılan mülakatlara yer verilmektedir. Her mülakatın sonunda, programı sunan Ömer Coşkun; rahatsızlıklarından kurtulduklarını ifade eden şahısların hastalıkları hakkında ayrıntılı bilgi vermekte, uygulanan bitkisel tedavinin olumlu sonuçlarını izleyicilerle paylaşmaktadır.
Programda önce, bel rahatsızlığı nedeniyle tıbbi tedavi gördüğünü, bu tedavi sonucunda rahatsızlığında herhangi bir düzelme olmadığını, bunun üzerine 1 ay süreyle "Bel Fıtığı Destek Seti" adlı ürünü kullandığını, bu sürenin sonunda rahatsızlıklarının geçtiğini ifade eden Serpil Över adlı şahısla yapılan mülakat ekrana getirilmiştir. Oğlunun da "Boy Uzatma Seti"ni kullandığını belirten Över, 1 ayın sonunda oğlunun 2,5 cm uzadığını söylemiştir. Daha sonra, 7-8 ay kemoterapi ve ışın tedavisi görmesine rağmen, hastalığında herhangi bir düzelme olmadığını, "Akciğer Seti", "Panax" ve "Cancer" adlı ürünleri kullandıktan sonra şikayetlerinin geçtiğini belirten bir hastanın, Ömer Coşkun'dan sitayişle bahsettiği konuşmasından bir bölüm ekrana getirilmiştir. Programın sonunda, ankilozan spondilit adlı rahatsızlığı nedeniyle yürümekte zorluk çeken Latif Latifov adlı bir şahıs, "Romatizma Destek Seti", "Joint" ve "Panax" adlı ürünleri kullandıktan sonra ağrılarının geçtiğini ve daha rahat yürümeye başladığını ifade etmiş ve Ömer Coşkun'a teşekkürlerini sunmuştur.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun yazısında, bazı TV ve radyo kanallarının reklam veya programlarında gıda takviyelerinin, muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklindeki sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bu tanıtımlarda ürünleri kullandığını ve faydalı olduğunu beyan eden kişilerin seçildiği, bu programlarda kamuoyunun yakından tanıdığı doktor unvanlı Mustafa Eraslan ve Ömer Coşkun gibi sağlık mensuplarının rol aldığı, yayınlarda hastaların bitkisel ürünleri kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmak zorunda bırakıldığı belirtilmiştir. İlgi yazıda ayrıca, endikasyon belirtilen ürünler için Sağlık Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi gerektiği ve mevzuatta yer alan hükümler gereğince televizyon ve radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satış ve pazarlanmasının uygun olmadığı ifade edilmiştir.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun yazısından da hareketle, muhtelif hastalıklara iyi geldiği iddia edilen ürünlerin tanıtımına yönelik söz konusu yayının, toplumun genel sağlığına zarar verebilecek davranışları teşvik ettiği; izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine ulaşılmıştır.
Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
HM logolu yayın kuruluşunun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde yer alan "Genel sağlığa, .... zarar verecek davranışları teşvik edemez." hükmü ile 9'ncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "Gizli ticari iletişime izin verilemez." hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmünün de ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de öncelikle belirtmek gerekir ki, bahse konu program "Sağlık sorunlarına alternatif çözümler" ana temasıyla, çeşitli bitkisel ürünlerin tanıtımının yapıldığı bir programdır. Yani aslında anılan program, bu özelliğiyle bir reklam programından ibarettir. Nitekim program içeriği incelendiğinde de, baştan sona kadar, mezkur ürün/ürünlerin çeşitli tanıtımlarının ve bu üründen faydalandığı iddia olunan kişilere ait yine tanıtım amaçlı ifadelerin yer aldığı görülmektedir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişimin unsurlarının bulunduğu görülmüştür.
Bu itibarla; Yayın Kuruluşu’nun; söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının ilk defa ihlali nedeniyle uyarılmasının uygun olacağı kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;
HM logosuyla yayın yapan KAFUL RADYO VE TELEVİZYON İLETİŞİM REKLAM YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasındaki; “Gizli ticari iletişime izin verilemez.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, oy birliği ile karar verildi.