İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 09.09.2013 tarihli ve 2412 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
"Nisa TV logosuyla yayın yapan kuruluşta, Dr. Ömer Coşkun'un bitkisel olduğu ifade edilen ürünlerinin tanıtımı ve satışına yönelik ticari iletişim yayınları yapıldığı, bu yayınlara ise sesli veya görüntülü herhangi bir reklam ibaresi kullanmaksızın yer verildiği görülmüştür. Buna göre, kuruluşun 02.09.2013 tarihinde, saat 09.23'te reklam olduğunu belirtir sesli veya görüntülü herhangi bir ayırt edici unsur kullanmaksızın "Romatizma Seti" adlı ürünün tanıtım ve satışına yönelik ticari iletişimin yayınlandığı tespit edilmiş ve ilgili ifadeler aşağıda sunulmuştur. (Klip1-Romatizma Destek Seti )
" Dış Ses : Yıllardır çektiğiniz, bitmek bilmeyen romatizma ağrılarınız son bulsun.Merdiven çıkarken zorlanıyorsanız, hareket kısıtlılığı yaşıyorsanız, dayanılmaz ağrılarınız varsa, eklem sızılarınızla baş edemiyorsanız işte size herbalist doktor Ömer Çoşkun'un kalite ve güvencesiyle mucizevi bitkilerle formülize edilmiş Romatizma Destek Seti.
Ömer Coşkun : Romatizma, 200 çeşit romatizmal hastalık var. Size "Romatizma Çanta Seti" tavsiye ediyorum. Romatizmal hastalıklarda, eklemlerde hareket kısıtlılıkları olur. Romatizma setimiz bunda çok başarılıdır. Eklemlerde şişlikler olabilir, sizi hayatınızdan bezdirecek kadar ağır problemler karşısında Romatizma Setini kullanın, endişe etmeyin. Eklemlerde kireçlenmeler olabilir bir çaydanlığı bile tutmakta zorlanabilirsiniz işte bu noktada 3 ay boyunca romatizma setimize devam edin. Muhteşem katkılar, muhteşem faydalar diyoruz. Romatizma setimiz kesinlikle yan etki yapmaz, %100 doğaldır, ilaçlarla da etkileşmez.
Dış Ses :Romatizma destek setini, romatizmal hastalıkların kronik dönemlerinde, kireçlenmelerde, kronik bel ağrılarında, yumuşak doku hastalıklarında, omuz ve dirsekte oluşan rahatsızlıklarda gönül rahatlığı ile kullanabilirsiniz. Ağrılarınıza, acılarınıza kısa sürede son verin. Artık siz de istediğiniz rahatlıkta hareket edebilirsiniz. "
Söz konusu yayın esnasında, "Romatizma Destek Seti, , KDV dahil 65 TL,Ücretsiz kargo, Danışma Hattı, +90 212 470 20 20, www.dromercoskun.com" ibarelerinin ekranda yer aldığı görülmektedir.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun yazısında; bazı TV ve radyo kanallarının reklam veya programlarında gıda takviyelerinin, muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklindeki sağlık beyanlarıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, yayınlarda sürekli olarak hastaların bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmak zorunda bırakıldığı belirtilmiştir. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ilgi yazısında; tanıtımlarda ürünleri kullandığını ve faydalı olduğunu beyan eden kişilerin seçilmekte olduğunu, güya toplumu bilgilendirmek amacıyla uzmanlıkları akademik olarak kanıtlanmamış olan şahısların görüşlerine yer verildiğini ve bu programlarda Doktor unvanlı Mustafa Eraslan ve Ömer Coşkun gibi sağlık meslek mensuplarının da doğrudan veya dolaylı olarak rol aldığının yakından müşahede edildiğini ifade etmiştir. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ilgi yazısında ayrıca, endikasyon belirtilen ürünler için Sağlık Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi gerektiği ve mevzuat gereğince televizyon ve radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satış ve pazarlanmasının uygun olmadığı ifade edilmiştir.
Yayın kuruluşu'nun 02.09.2013 tarihinde saat 09.23 te yayınladığı ticari iletişim yayınında yer alan ve yukarıda belirtilen ifadeler değerlendirildiğinde; ROMATİZMA SETİ adlı ürünün romatizma ağrılar,.merdiven çıkarken zorlanma, hareket kısıtlılığı ve dayanılmaz ağrılar, eklem sızıları, eklem şişkinlikleri, romatizmal hastalıkların kronik dönemleri, kireçlenmeler, kronik bel ağrıları, yumuşak doku hastalıkları, omuz ve dirsekte oluşan rahatsızlıklar gibi durumlarda kullanılabilecek faydalı bir ürün olduğunun iddia edildiği görülmektedir. Bu bağlamda, "Romatizma Seti" adlı bitkisel ürünün, sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı, hastaların bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik edildiği anlaşılmaktadır. Sağlık Bakanlığı'nın ilgi yazıları incelendiğinde, bitkisel gıda takviyelerinin bu şekilde tanıtım ve satışının yapılmasının toplumu yanıltıcı ve tüketicilerin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu sonucuna ulaşılmıştır."
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Nisa TV logolu yayın kuruluşunun;
a) İlgi yazılarda yer alan hususlar kapsamında tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış ürünlerin üstelik endikasyon belirtilerek tanıtımını yapması sebebiyle 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan "Ticari iletişim....Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır." hükmünü ve
b) Söz konusu ticari iletişim yayınının başında ve sonunda ticari iletişim kapağı kullanmaması sebebiyle 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; bitkisel ürün/gıda takviyesi/ Kozmetik Kanunu'na tabi olan ve haricen uygulanan jel, krem, maske şampuan, losyon vb. ürünlerin endikasyon bildirerek, hastalık tedavisine yönelik iddia ve ibarelerle reklam/tanıtım ve satışının yapılmasının uygun olmadığı, tedavi amacı ile kullanılan ürünlerin hekim önerisinde ve eczacının uyarısı doğrultusunda kullanılması gerektiği, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan söz konusu ürünlerin tanıtım ve satışının aldatıcı, yanıltıcı olduğu, halk sağlığının tehdit edildiği ve tüketicilerin yanıltılarak istismar edildikleri düşünceleriyle bu tür reklamların yasaklanması gerektiği belirtilmektedir. Bu nedenle, 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Ayrıca, söz konusu ticari iletişim yayınında, herhangi bir ticari iletişim kapağı kullanılmaması neden,i ile 6112 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;
NİSA TV logosuyla yayın yapan NİSA RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; "Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” ve 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında geçen “Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir.” hükümlerinin ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, oy birliği ile karar verildi.