İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 25.06.2013tarihli ve 1866 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“Rumeli TV logolu yayıncı kuruluşta Sağlıklı Yaşam adlıyla bir program ekrana getirilmektedir. Programın adı her ne kadar bir sağlık programı olduğunu izlenimi veriyorsa da, program "fazla kilo sorunu olanlar için mucizevi bitkilerden elde edilen bir çay" olduğu ifade edilen "Dokuzlu Zayıflama Çayı" adlı ürünün tanıtımının yapıldığı tele-alışveriş yayını şeklindeki bir ürün tanıtım programıdır. Program, 20 Haziran 2013 tarihinde gün içinde 4 kez ekrana getirilmiştir (Bknz. Ekteki klipler: Sağlıklı Yaşam 1, Sağlıklı Yaşam 2, Sağlıklı Yaşam 3, Sağlıklı Yaşam 4). Programın 28 dakikalık süresi boyunca ürünün içeriği, faydaları ve kullanımı gibi konular üzerine tanıtımlar yapılmakta ve program boyunca, zayıflama çayı olduğu ifade edilen ürüne ilişkin tanıtımlar devam ederken, bir yandan da ekranda sürekli olarak "Sağlıklı Yaşam, Sağlıklı Zayıflamaya Bitkisel Destek, Danışma Hattı 0212 233 36 36" şeklinde ifadelerle ürünün satın alınmasına aracılık eden telefon numarası olduğu ifade edilen telefon numarasına yer verilmektedir. Ürüne ilişkin pazarlama amaçlı yapılan tanıtım sırasında, programın bir tele-alışveriş yayını olduğunu gösteren ifadelerin bir kısmı şu şekildedir: ( Bu bölümde bahse konu deşifre metinlere yer verilmiştir. ) Telefon numarası ekranda Danışma Hattı olarak ifade edilmiş olsa da ürünü tanıtan şahıs tarafından "şu anda danışma hattı numarasından yetkili arkadaşlarımıza ulaştıkları takdirde onlara gerekli bilgi verilecek, bu ürünümüzü edinebilecekler, alsınlar, kullansınlar" ifadeleriyle açıkça belirtildiği üzere, numaranın ürünün satışı için kullanılan bir numara olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca tanıtım yapan şahıs şu ifadelerle de asıl amaçlarının ürün tanıtımı ve ticari kazanç olduğunu şu ifadelerle ortaya koymaktadır: "bakın bizim burdaki hedefimiz şu, biz binlerce dolar masraf yaparak gazetelere boy boy reklam da verebilirdik, ama biz bunu seçmedik,biz istiyoruz ki, bu ürünümüzü alsınlar, kullansınlar faydasını görüp etrafdaki insanlarla çevrelerindeki insanlarla paylaşsınlar, biz parayı o zaman kazanırız, yani ürün kendi kendinin reklamını tanıtımını kendisi yapsın istiyoruz, o yüzden de şu anda danışma hattı numarasından yetkili arkadaşlarımıza ulaştıkları takdirde onlara gerekli bilgi verilecek, bu ürünümüzü edinebilecekler, alsınlar, kullansınlar, faydasını görsünler." Dolayısıyla, açık olarak Dokuzlu Zayıflama Çayı adlı ürünün tanıtım ve telefon numaraları yoluyla da satışının yapıldığı program, bir tele-alışveriş yayını olmasına rağmen, bir sağlık programı gibi sunulmakta ve Kanun'da belirtilen tele-alışveriş yayına ilişkin hükümleri ihlal etmektedir. Ayrıca, zayıflama çayı olduğu ifade edilen ve tanıtımı yapılan ürünün "fazla kilo sorunu olanlar için mucizevi bitkilerden elde edilen bir çay" olduğu belirtilerek, ürünün tamamen doğal olduğu, sorunsuz, zahmetsiz ve sağlıklı bir şekilde zayıflamayı sağladığı anlatılmaktadır. Oysa, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun ilgide belirtilen yazısında, "Endikasyon belirtilen (zayıflamayı sağlama gibi) ürünler için Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesinin gerekli olduğu, Bakanlık'tan ruhsatlı ve izinli ürünlerin eczane ve ecza ticarethanelerinde satılabileceği vetelevizyon aracılığıyla endikasyon belirtilerek ürün satışının ve pazarlanmasının ilgili yasa hükmü gereğince uygun olmadığı" belirtilmektedir. Buna ek olarak yazıda "içerikleri belli olmayan birçok bitkisel ürün ve/veya gıda takviyelerinde alınabilecek maksimum dozun üzerinde içeriğinde belirtilmemiş aktif bileşenlerin ve kurşun, civa gibi toksik metallerin yer alması ayrıca sağlığa zararı nedeni ile kullanımları kısıtlı (efedrin, sibutramin) bazı etken maddelerin izinsiz olarak söz konusu ürünlerin içeriklerine dahil edilmesi ve bu ürünleri kullanan tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölümlere neden olmaktadır. Tedavi amacı ile kullanılan ürünlerin/ilaçların hekimin önerisi ve eczacının uyarısı doğrultusunda kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olansöz konusu ürünlerin tanıtım ve satışının aldatıcı ve yanıltıcı olduğu ve söz konusu fiilin kamu sağlığını tehdit eden yönü sebebiyle bahsi geçen reklamların engellenmesigerekmektedir." şeklinde değerlendirmelere yer verilerek söz konusu yayınların yanıltıcı olduğu ve tüketicinin çıkarlarına zarar verdiği belirtilmektedir.”

Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın Kuruluşu’nun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendini ve 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmünün de ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de öncelikle belirtmek gerekir ki, bahse konu program "Sağlık sorunlarına alternatif çözümler" ana temasıyla, çeşitli bitkisel ürünlerin tanıtımının yapıldığı bir programdır. Yani aslında anılan program, bu özelliğiyle bir reklam programından ibarettir. Nitekim program içeriği incelendiğinde de, baştan sona kadar, mezkur ürün/ürünlerin çeşitli tanıtımlarının ve bu üründen faydalandığı iddia olunan kişilere ait yine tanıtım amaçlı ifadelerin yer aldığı görülmektedir. Ayrıca, programda her ne kadar ürün ismi verilmemiş olsa da telefon numarası verilmek suretiyle istenildiğinde danışma hizmeti alma ve ürüne ulaşmanın yolu açık olarak gösterilmiştir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişimin unsurlarının bulunduğu görülmüştür.

Söz konusu kuruluşa 26.12.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce 17.01.2012/03-23 tarih vesayılı Üst Kurul kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.

Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır

1- İhlalin tespit edildiğitarihi itibariyle kuruluşun Mayıs 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 14.071,19 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARI PARA CEZASI UYGULANMASINA;

2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Üst Kurul Üyeleri Esat ÇIPLAK ile Süleyman DEMİRKAN ve Ali ÖZTUNÇ'un karşı oylarıyla, oy çokluğu ile karar verilmiştir.