İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 12.06.2013 tarihli ve 1690 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“İzmir’de İZMİR BAŞAK FM RADYO TV. REK. SAN. TİC. A.Ş unvanlı kuruluşun 21.05.2013 günü yayınlarında; 12:00 ve 13:00 saatleri arasındaki yapılan taramada “Tele-Alışveriş” kuşakları incelenmiştir. Yapılan incelemede “Tele Alışveriş” tanımına uyan kuşaklarda yer alan yayınlarda “Raki Gergedan boynuzu” bitkisel ürünün tanıtımı aşağıda ifade edildiği şekilde yapılmıştır. (12:30 -12:48) (“Tele-Alışveriş” anonsu) “ “Erkekler radyonuzun sesini açabildiğiniz kadar çünkü sizlere mükemmel bir haberim var Raki gergadan boynuzu. Raki gergadan boynuzu nedir? Cinsel performans arttırıcı kocaman beşli dev bir settir. Bu setin içinde neler var. Biz erkekler için beşli cinsel performans arttırıcı kapsül, iki erkekler için özel geciktirici ve sertleştirici sprey, üç daha büyük düşünen erkekler için büyütücü, dört bayanlar için cinsel arzu ve istek arttırıcı damla, beş kondom. Cinsel yaşantınızı ve aile planlamanızı maksimum korumaya alıyor bu güzel beşli set normalde 299 Lira’dır ama şu anda en hızlı ve en çabuk arayan 70 dinleyenimize sadece 59 Lira. Yanlış duymadınız sadece 59 Lira’dır. Ve özel kargoyla kapıya kadar da teslim ediyoruz. Kargo+kurye ücretini biz karşılıyoruz. Kargo bedavadır, bedavadır, bedavadır.” 12:32 “Şimdi ben bir telefon numarası vereceğim telefon numarasını en hızlı arayan yetmiş dinleyicimize bu güzel beşli seti 299 Lira yerine sadece 59 Lira’ya sahip olacaktır. Şimdi hazırsanız telefon numarasını veriyorum. Gergedan için arıyorum demeniz yeterlidir. 0 212 505 10 10” Yukarıdaki sunucu ifadelerinden de anlaşılacağı üzere, Raki Gergedan Boynuzu cinsel performans artırıcı bitkisel beşli ürün setinin tanıtımının yapıldığı, verilen telefon numarasını verilen süre içerisinde arayan herkese kargo ücreti ödemeksizin 59 Lira’dan satıldığı anlaşılmaktadır.”Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Başak FM Yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayını ile; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesi'nin altıncı fıkrasının (c) bendi hükmünü ihlal ettiği, kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;
Söz konusu yayının T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün bitkisel gıda takviyelerinin mevzuata uygun olmayan bir şekilde reklam ve tanıtımıyla ilgili yazısı kapsamında değerlendirilmesi neticesinde, rapora konu yayında“Raki Gergedan Boynuzu” isimli bir bitkisel ürün hakkında cinsel problemlerini ortadan kaldıracağı iddiası ile bilgiler verilmek suretiyle yayıncı kuruluşun, 6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) ve (c) bendleri hükümlerinin ihlal ettiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla; Başak FMYayın Kuruluşu’nun; söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanunun 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendinin ihlali nedeniyle uyarılması gerektiği,
Söz konusu kuruluşa 08.06.201 tarihli yayını nedeniyle evvelce 04.07.2012/40-24tarih ve sayılı Üst Kurul Kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır. Kanunun 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımı uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; Başak FMçağrı işaretiyleyayın yapan “İZMİR BAŞAK FM RD TV REKLAM. SAN. TİC. A.Ş.”unvanlı kuruluş hakkında;
1-6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrası (ç) bendindeki; "Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek, deneyimsizliklerini veya saflıklarını istismar ederek, çocukları bir ürün veya hizmeti satın almaya veya kiralamaya doğrudan yönlendirmemek; çocukları reklamı yapılmakta olan ürün veya hizmetleri satın almak için ebeveynlerini veya başkalarını ikna etmeye doğrudan teşvik etmemek; çocukların ebeveynlerine, öğretmenlerine veya diğer kişilere duyduğu güveni istismar etmemek veya sebepsiz olarak çocukları tehlikeli durumlarda göstermemek.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine,
2-6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünü tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrası hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiğitarihi itibariyle kuruluşun Nisan ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığından, radyo kuruluşları için idari para cezası ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 1.187 -binyüzseksenyedi ) Türk Lirasından az olamayacağından 1.187 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine Üst Kurul Üyeleri Esat ÇIPLAK, Ali ÖZTUNÇ ve Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oyu, oy çokluğu ile karar verilmiştir.