İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 23.05.2013 tarihli ve 1464 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
TV 8 logolu Yayın Kuruluşu'nda, Cumartesi, Pazar ve Pazartesi günleri canlı yayınlanan ve yaklaşık 3 saat süren Telegol isimli bir spor yorum programı yayınlanmaktadır. Moderatörlüğünü Serhat Ulueren'in yaptığı ve yorumcu olarak Kaya Çilingiroğlu, Erman Toroğlu, Gökmen Özdenak ve Ziya Şengül'ün katıldığı programda haftanın spor olayları konuşulmakta, spor camiasıyla ilgili güncel olaylar yorumlanmaktadır.
19 Mayıs 2013 Pazar akşamı saat 22:30'da başlayan programda, haftanın güncel olayları ele alınmıştır. Bir hafta önce 13 Mayıs'ta gerçekleşen Fenerbahçe-Galatasaray derbisi ile ilgili yorumlar ve derbi sırasında ve sonrasında meydana gelen olaylar ile klüp başkanlarının açıklamaları ekrana getirilmiştir. Galatasaraylı futbolcu Drogba'ya Fenarbahçeli bir taraftarın muz salladığı görüntüler hakkında konuşan yorumcular bunun ırkçılık olduğunu vurgularken, taraftarın sindirim sistemi bozuk olduğu için stada muz getirdiği açıklamasını eleştirmişlerdir. bunun için önceden hazırlandığı tahmin edilen bir mizansen yapmaya çalışmışlardır.
19 Mayıs 2013 tarihli yayında saat 23:44:55'te yorumcu Gökmen Özdenak'ın "midem ağrıyor" deyip rahatsızlandığını belirtmesinin ardından stüdyoya sedye getirilmiş, Erman Toroğlu da doktor önlüğü giyerek "Gökmencim gel bakayım buraya, senin durumun iyi değil." (saat:23:45:30) diyerek Gökmen Özdenak'ı sedyeye yatırarak bir doktor gibi muayene etmeye çalışmıştır. Muayene sırasında Erman Toroğlu ile Gökmen Özdenak arasında geçen konuşmaların bir kısmı şu şekildedir:
Erman Toroğlu: "Oğlum senin nabzın 3 buçuk atıyor. 3 buçuk." (gülüşmeler) (saat:23:47:40)
Gökmen Özdenak'ın gözlerine, kulaklarına, ağzına, sırtına ve göğsüne baktıktan sonra, göbeğinden aşağıya bakan Erman Toroğlu'na Gökmen Özdenak: "Fazla aşağı inme. Orası tam." (gülüşmeler)
Erman Toroğlu: "Kasık fıtığın var mı? Bakayım. (gülüşmeler) Yok. Buralarda bişi yok."
Özetle, saat 23:44:55'ten itibaren neredeyse program bitene kadar futbolla birebir ilgisi olmayan, canlı yayınlanan bir program olmasına rağmen önceden düşünülüp tasarlanmış bir mizansen ekrana getirilmiştir. Sunucu Serhat Ulueren tarafından "...bu mizanseni fenerbahceli taraftarların açıklamalarından sonra birbirimizi aradık güldük ve bunu yapmaya karar verdik..." sözleriyle fenerbahçeli taraftarın açıklamasını hicvetmek amaçlı yayın öncesinde hazırlandığı söylense de toplam 20 dakika (klip-"tribünlerde muz akımı"-19/05/2013) futbol adına hiç bir konuşma yapmadan, tek kare futbol görüntüsü göstermeden seviyeden uzak bir yayıncılık yapılmıştır. Seviyeden uzak tasarlanmış mizansen boyunca ve sonrasında, kelimelerin gerçek anlamları dışında göndermeler yapılarak farklı anlamlarda anlaşılmaya sebep olacak ve eğlence sınırlarını aşılacak şekilde konuşmaların dakikalar boyunca işlenmesi, diğer yorumcuların da kahkahalarıyla ve konuşmaları daha da kötü anlamlara çekebilecek yorumlarıyla katılmaları sporun ciddiyetiyle bağdaşmayacak türdendir. Telegol isimli programın 19 Mayıs tarihli yayınından sonra RTÜK iletişim merkezine gelen 266 adet şikayet ve programla ilgili basında yer alan haberlerden anlaşılacağı üzere program kamuoyunda tepkiyle karşılanmıştır.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ve Televizyon Yayıncıları Derneği'nin ortaklaşa yürüttüğü çalışmalar neticesinde 12 Nisan 2013 tarihinde "Spor Programları Rehber İlkeleri" belirlenmiş, TVYD tarafından yönetim kurulu kararı haline getirilmiştir. Yukarıda ayrıntısı anlatılmış mezkur yayın, bahsi geçen rehber ilkelerde açıkça yer alan "özellikle genç nüfusun izler kitle olduğu spor programlarında argo ve kaba ifadelerin hiçbir şekilde yer almaması; klüp yöneticilerine, teknik direktörlere, taraftarlara, sporculara, hakemlere ve ilgili taraflara hakaret ve saldırı niteliği taşıyan yayınlara izin verilmemesi; sahalarda bir kaç saniyede gerçekleşen bir olayın, ekranlarda saatlerce yer almaması; program içeriği ile ilgisi olmayan konuların yer almaması; sahalarda yaşanan olumsuzlukların spor programlarında yayıncı sorumluluğu çerçevesinde yansıtılması ve sahalardan aktarılan olumsuz görüntülerin, ülkemizin dışarıdaki imajını da olumsuz etkileyebileceği bilinci ve sorumluluğu ile yayınların gerçekleşmesi" ilkelerine de ters düşer niteliktedir. 19 Mayıs tarihli Telegol programları belirtildiği üzere "Spor Programları Rehber İlkeleri"nin neredeyse tamamına aykırı yayın yapmıştır. Oysa 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8. maddesinin 1. fıkrasında "Medya hizmet sağlayıcılar, yayın hizmetlerini kamusal sorumluluk anlayışıyla bu fıkrada yer alan ilkelere uygun olarak sunarlar." hükmü yer almaktadır. Buna rağmen yayıncı kuruluşun yukarıda açıklanan yayınında kamusal sorumluluğu gözardı ettiği gibi genel ahlak kurallarını da hiçe saydığı değerlendirilmiştir."
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
TV 8 logolu Yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan ".....genel ahlaka .... aykırı olamaz." hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe:Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Anayasa Mahkemesinin E:1963/128; K:1964/8 kararında belirtildiği üzere, “Genel ahlâk, belli bir zamanda, belli bir toplumun büyük çoğunluğunca benimsenmiş bulunan ahlâk kurallarıyla ilgili hareketleri gösteren ve kolayca anlaşılabilen kurallardır”. İhlale konu yayında ekrana getirilen diyalogların, toplumun büyük çoğunluğunca eğlence sınırları ve olağan sınırlar içinde kabul edilemeyeceği açıktır. Bu sebeple söz konusu kuruluşun 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin 1 nci fıkrasının (f) bendini ihlal ettiği değerlendirilmiştir.
Söz konusu kuruluşa 22.11.2011.tarihli yayınları nedeniyle evvelce Üst kurulun 27.12.2011 tarih ve 2011/70 sayılı toplantısında alınan 42 nolu kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır. Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımı uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Nisan 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının beyanının 2.391.268,18 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı 23.912,00 TL (yirmiüçbindokuzyüzoniki TürkLirası) İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine, oy birliği ile karar verilmiştir.