İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 25.11.2014 tarihli ve 2369 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Kanal A logosu ile yayın yapmakta olan medya hizmet sağlayıcıda, 18.11.2014 tarihinde saat 20:30'da ekrana getirilen Ana Haber Bülteni’nde, "ÇIKINCA DA UYUŞTURUCU SATACAĞIM" diyen bir mahkumun haberine yer verilmiştir.
"ÇIKINCA DA UYUŞTURUCU SATACAĞIM" MAHKUMUN SÖZLERİ DUDAK UÇUKLATTI başlığı ile verilen ve 1 dakika 30 saniye süren haberin deşifre metni aşağıda yer almaktadır.
Sunucu: Adana'da Açık Cezaevinde kalan mahkumlar Seyhan Baraj Gölünde çöp toplamaya çıktı. Ancak uyuşturucu satmaktan hüküm giyen bir mahkumun sözleri dudak uçuklattı.
Mahkum: Satacağız satacağız. Bir çıkalım şurdan iki ay cezam kaldı. Allah'ın izniyle gelirseniz Şehit Erkut Akbay Mahallesinde tezgaha gelirseniz cigara migara alırsınız.
Dış Ses. Uyuşturucu satmaktan 5 buçuk yıl ceza alan Cengiz Uzman, Cezaevinden çıkar çıkmaz, yine aynı suçu işlemeyi planladığını işte böyle anlattı.
Muhabir: Esrar falan?
Mahkum: Her türlü...zaten sadece esrar satıyoruz.
Dış Ses: Adana Açık Cezaevinde kalan 190 hükümlü, Seyhan Baraj Gölü kıyısında temizlik yaptı. Mahkumların çoğu, uyuşturucu satmak ve kullanmak suçlarından ceza almıştı. Onlardan biri de 5 yıl 5 ay hüküm giyen Cengiz Uzman' dı.
Mahkum: Abi yaklaşık bir 15 traktöre yakın toplamışızdır şu an her halde.
Dış Ses. Uzman, muhabirin suçunu sorması üzerine gülerek böyle cevap verdi:
Muhabir: Senin suçun ne peki? Hangi suçtan yatmaktasın?
Mahkum: Uyuşturucu suçunda yatmaktayım
Muhabir: Satmak mı? kullanmak mı?
Mahkum: Hem satmak, hem kullanmak
Dış Ses: Ardında da gayet rahat bir tavırla, Cezaevinden çıktıktan sonra da uyuşturucu satmayı planladığını söyledi.
Mahkum: Satacağız satacağız. Bir çıkalım şurdan iki ay cezam kaldı. Allah' ın izniyle gelirseniz, Şehit Erkut Akbay Mahallesinde tezgaha gelirseniz cigara mugara alırsınız
Muhabir: Esrar falan?
Mahkum: Zaten sadece esrar satıyoruz, (klip 2 ihlal bölümü)
Deşifre metin ve klipte de görüldüğü gibi, habere konu olan Adana Açık Cezaevi' nde kalan 190 mahkumun Seyhan Baraj Gölü kıyısındaki çöp toplama görüntüleri ekrana getirilmiş, daha sonra muhabirin mahkumlardan Cengiz Uzman'la konuşarak suçunun ne olduğunu sorması üzerine, Cengiz Uzman, uyuşturucu kullanmak ve satmaktan hüküm giydiğini söylemiş, ardından rahat bir tavırla ve gülerek, cezasının bitmesine 2 ay kaldığını, çıktıktan sonra da uyuşturucu satmayı planladığını, adres olarak da Şehit Erkut Akbay mahallesindeki tezgahına gelmelerine ilişkin insanları yönlendirdiği görülmüştür. Söz konusu haber süresince muhabir-mahkum arasında geçen diyalog iki kez ekrana getirilmiştir.
Uyuşturucu sorunu, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de tüm toplumu ve bireyleri etkileyen biyolojik, psikolojik ve sosyal boyutları olan bir sağlık sorunudur. Bu toplumsal sorunla mücadelede başta televizyonlar olmak üzere basın yayın kuruluşlarının halkı bilgilendirici, eğitici ve bilinçlendirici nitelikte yayın yapması gerekirken, anılan yayın kuruluşunun yukarıda deşifresi yer alan haberi ve haber yapma biçiminin, sorumluluk anlayışından uzak olduğu, haberin gençlerin ve çocukların da ekran başında oldukları erken saatlerde ekrana getirilmesinin de yayıncılığın sorumluluğu ilkesi ile bağdaşmadığı düşünülmektedir.
Sonuç olarak, Kanal A Medya ünvanlı hizmet sağlayıcının söz konusu yayınının 6112 sayılı Yasa'nın Yayın Hizmeti İlkeleri başlıklı 8. maddesinin (1) h) bendinde yer alan "Alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapıcı madde kullanımı ile kumar oynamayı özendirici nitelikte olamaz." ve yine aynı maddenin 2. fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz." ilkelerini ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.”
şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın kuruluşunun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ve ikinci fıkrasını ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca bildirildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği,Üst Kurulun 17.12.2014 tarihli ve 63 sayılı toplantısında görüşüldüğü, yapılan oylamada karar yeter sayısının sağlanamadığı, konunun bir sonraki Üst Kurul toplantısına taşındığı anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkiki neticesinde; uyuşturucu satmak suçundan hapse giren bir mahkumla yapılan röportaja ilişkin yapılan haberin veriliş biçimi ve kullanılan ifadeler dikkate alındığında; uyuşturucu gibi tüm toplumu ve bireyleri etkileyen bir sorununun sıradanlaştırılarak kamusal sorumluluk anlayışından uzak bir yayıncılık yapıldığı görülmüştür.
Bu nedenle, özellikle çocuk ve gençlerin ruhsal ve bedensel gelişimleri açısından zararlı olabilecek nitelikte olan ve uyuşturucu satılacak olan yerin adresinin açıkça zikredilmek suretiyle insanların buraya yönlendirildiği anlaşılan mezkur yayında, 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile ikinci fıkrasının ihlal edildiği değerlendirilmiştir.
Bu itibarla yayın kuruluşu hakkında; Kanunun 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinin ilk defa ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca “Uyarı” yaptırımı uygulanması gerektiği,
Anılan kuruluşa 24.09.2014 tarihli yayını nedeniyle evvelce 15.10.2014 tarih ve 2014/53 sayılı toplantıda alınan 44 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır. Bu itibarla; 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği,
Kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; KANAL A logosuyla yayın yapan KTV YAYINCILIK VE REKLAM SANAYİ TİCARET A.Ş. unvanlı kuruluşun;
1-6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde yer alan; “Alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapıcı madde kullanımı ile kumar oynamayı özendirici nitelikte olamaz.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre UYARILMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, Üst Kurul Başkanı Davut DURSUN ve Başkan Vekili Hasan Tahsin FENDOĞLU ile Üst Kurul Üyesi Hamit ERSOY’un karşı oylarıyla, oy çokluğu ile,
2- 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki; “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde … yayınlanamaz.” hükmünün tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2014 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 72.979,50 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) (2014 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 12.353 -onikibinüçyüzelliüç -) Türk Lirasından az olamayacağından 12.353 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine, Üst Kurul Başkanı Davut DURSUN ile Üst Kurul Üyesi Nurullah ÖZTÜRK’ün karşı oylarıyla, oy çokluğu ile,
Karar verildi.