İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 02.12.2014 tarihli ve 2437 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“SAMANYOLU HABER logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 22.11.2014 tarihli "Öğleye Doğru" bülteninde Ermenek'teki faciada hayatını kaybeden iki maden işçisinin çocuklarıyla, babalarının mezarı başında gerçekleştirilen bir röportaja yer verilmiştir. "Yürek Dayanmaz" başlığıyla sunulan haberin deşifresi aşağıda sunulmuştur.
"Sunucu: Maden faciası en çok onları yıktı. Yetim kalan çocuklar artık oyun oynamak için köy meydanlarında değil, baba hasretini gidermek için mezar başlarındalar.
Alt Ses: Recep ve Ahmet. Artık oyun oynamak için bir araya gelmiyorlar. Sessiz sedasız mezarlıkta buluşuyorlar. Madende yitirdikleri babalarının kabri başında kırık kalpleriyle saatlerce oturuyorlar.
Muhabir: Şekerleri siz mi attınız?
Recep: Evet
Muhabir: Neden attınız? Neden bıraktınız şekerleri? Geri gelir diye mi düşündünüz?
Recep: Evet.
Alt Ses: Ermenek'te maden faciasında hayatlarını kaybeden madenciler Tezcan Gökçe ve Mehmet Tokat'ın çocukları onlar. Ahmet 12, Recep 10 yaşında. Ağıtlarla toprağa verilen babalarını özlüyorlar.
Recep: Özlüyorum
Muhabir: Çok özlüyorsun?
Recep: En son ocağa girerken görmüştüm mutlu halinde.
Alt ses:İkisinin de baba şefkatiyle büyümeye ihtiyacı vardı, ancak olmadı. Recep'in en son gülerken hatırladığı babası minik yüreğinde derin bir hasret şimdi.
Muhabir: Geziyor muydunuz birlikte?
Recep: Evet.
Muhabir: Nerelere gidiyordunuz babanla?
recep: Babam Kazancık'a gittiğinde beni de götürüyordu.
Alt ses: Minik kalplerinin bir yarısı hüzünle baktıkları mezarlarda yatıyordu. Sessiz sedasız göz yaşı döküyorlar, dua ediyorlar" (Klip 1)
Ermenek'te yaşanan faciada küçük yaşta babalarını kaybeden çocukların acısıyla ilgili olarak hazırlanan ve haber niteliği taşımadığı düşünülen bu haberde "Baba hasretini gidermek için mezar başlarındalar", "Ahmet 12, Recep 10 yaşında. Ağıtlarla toprağa verilen babalarını özlüyorlar.", "İkisinin de baba şefkatiyle büyümeye ihtiyacı vardı, ancak olmadı.", "Minik kalplerinin bir yarısı hüzünle baktıkları mezarlarda yatıyordu. Sessiz sedasız göz yaşı döküyorlar, dua ediyorlar" gibi ifadeler kullanıldığı, babalarını yeni kaybetmiş ve mezarları başında ağlayan çocukların içinde bulundukları psikoloji konusunda en ufak bir kaygı gözetmeyen muhabirin çocuklara "Şekerleri siz mi attınız? Neden attınız? Geri gelir diye mi düşündünüz? Çok mu özlüyorsun? Geziyor muydunuz birlikte? Nerelere gidiyordunuz?" gibi habere ne gibi katkısının olduğu anlaşılmayan bu soruları yönelttiği görülmüştür.
Yaşanan olaylardan sonra başta çocukların ve tüm diğer aile fertlerinin acı ve kaygı içinde oldukları bilinen bir gerçektir. Röportaj esnasında felaketi yaşayan çocukların acısının göz ardı edildiği, yayın kuruluşunun çocuklara mikrofon uzatıp onları konuşturarak hazırladığı bu haberle reyting arayışına girdiği düşünülmüştür. Yayın Kuruluşunca çağdaş yayıncılık uygulamalarının tam tersine, ekran karşısındaki -özellikle-çocuk ve genç yaştaki izleyicilerin de duygularının sömürüldüğü ve onların da psikolojilerinin olumsuz yönde etkilenebileceği gerçeğinin dikkate almadığı düşünülmüştür.
Sonuç olarak, SAMANYOLU HABER logosuyla yayın yapmakta olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 22.11.2014 tarihli Öğle Bülteni'nde reyting kaygısı güderek gerçekleştirdiği bu duygu sömürüsü yüklü yayının 6112 sayılı kanunun 8. maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen "Çocuklara, güçsüzlere ve özürlülere karşı istismar içeremez......" hükmünü ve aynı Kanun'un 8/2 Maddesinde yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz." hükmünü ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.” Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi ve ikinci fıkrasının ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu reklamın 6112 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde yer alan; "Çocuklara, güçsüzlere ve özürlülere karşı istismar içeremez ve şiddeti teşvik edemez." ve ikinci fıkrasındaki; “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde … yayınlanamaz.” hükümlerini ihlal ettiği kanaati belirtilmiş ise de, söz konusu yayına ait deşifre ve video kayıtlarının tetkiki sonucunda; Ermenek'te hayatını kaybeden iki maden işçisinin çocuklarının babalarının mezarını ziyaret etmesi olayının haberleştirildiği ihlale konu yayının, “haber değeri” taşıdığı, dolayısıyla “haber verme ve kamuoyunun haber alma hakkı” kapsamında ele alınması gerektiği anlaşılmıştır. Diğer yandan, haberin verilişinde ortaya çıkan travmatik ve dramatik durumun zaten olayın özünden kaynaklandığı değerlendirilmiştir. Bu nedenle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun hükmünü ihlal eder bir hususun bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; SAMANYOLU HABER logosuyla yayın yapan “SAMANYOLU YAYINCILIK HİZMETLERİ A.Ş.” unvanlı kuruluş hakkında; bahse konu yayını nedeniyle, 6112 sayılı Kanun kapsamında herhangi bir İDARİ YAPTIRIM UYGULANMASINA YER OLMADIĞINA, Üst Kurul Üyeleri Esat ÇIPLAK ve Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oylarıyla, oy çokluğu ile karar verildi.
