İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 20.11.2014 tarihli ve 2360 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı'nın 08/10/2014 tarih, 1673 sayılı yazısında, "Yazı ekinde yer alan listede uydu lisansı bulunmayan yayın kuruluşlarının yayınlarının, 6112 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde değerlendirilmesi ve Türkiye'ye yönelik yayın yapıp yapmadıklarının tespit edilmesi" talep edilmektedir. Bu talep doğrultusunda uydu lisans başvurusu yapmış ancak sonuçlanmadan uydu yayını yapmaya başlayan DOLUNAY TV logolu kuruluşun yayınları incelenmiş, değerlendirme aşağıda sunulmuştur.
DOLUNAY TV yayın kuruluşunun, 24.10.2014 tarihinde, 11:01:35-11:08:55 saatleri arasında "DEVA KREM" isimli, vücutta olabilecek her türlü ağrıyı kestiği iddia edilen bir kremin ticari iletişimine yer verildiği tespit edilmiştir.
7 dakika 20 saniye süren reklamda, "Deva kreminin eklem ağrıları, romatizmal ağrılar, migren ve baş ağrıları üzerinde etkili olduğu, tek bir formülle bütün ağrılara çözüm getirdiği" ifade edilmekte, "DEVA KREMİN 2 kutusunun birden 59 TL'ye satılacağı. Ancak 10 dakikalık süre içerisinde hattı düşüren herkese. 2 kutu alan herkese 2 kutu da hediye edecekleri. hattı düşürmeyi başaranların 4 kutu Deva Kreme 59 TL'ye sahip olabilecekleri" belirtilmektedir.
Reklam süresince ekranda pazarlanan ürünün görüntüleri, fiyatı ve "0212 945 01 71" şeklinde sipariş telefonu yer almaktadır.
Sunucu, "Deva kremin tüm ağrıları 5 dakika içinde kesin yok edeceğini" vurgulamak suretiyle endikasyon belirtip, "İzleyicinin tıbbi tedaviden uzaklaşmasını sağlamak suretiyle" ürününü pazarlamaya çalışmaktadır.
Sağlık Bakanlığı'nın görev ve yetkilerinin belirlendiği 663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 27'nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi,"Sağlık beyanı ile satışa sunulacak ürünlerin sağlık beyanlarını inceleyerek bu beyanlara izin vermek, izinsiz veya gerçeğe aykırı sağlık beyanı ile yapılan satışları denetlemek, gerektiğinde durdurma, toplama, toplatma ve imha iş ve işlemlerini yapmak veya yaptırmak, izin ve sağlık beyanları yönünden bunların her türlü reklam ve tanıtımlarını denetlemek ve aykırı olanları durdurmak, piyasaya arz edilen ilaç, tıbbi cihaz ve ürünlerin reklam ve tanıtımının usul ve esaslarını belirlemek ve uygulamasını denetlemek"şeklindedir.
Bu kapsamda, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'ndan gelen 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazıda,"İnsan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu, yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadelerin, Sağlık Bakanlığınca sağlık beyanı olarak kabul edildiği"belirtilmekte ve"Endikasyon belirtilen ürünler için Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesi gerekliliği"hatırlatılarak"Ruhsatlı ürünlerin de münhasıran eczane ve ecza ticarethanelerinde satılması zorunluluğuna"dikkat çekilmektedir. Ayrıca,"televizyon aracılığı ile endikasyon (ağrıları giderme) belirtilerek ürün satışı veya pazarlanmasının yapılamayacağı"ifade edilmektedir.
DOLUNAY TV logolu yayın kuruluşunun her türlü ağrıya çözüm olacağı iddia edilen söz konusu ürünün reklamına yer vererek, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde yer alan"Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek"hükmünü ihlal ettiği kanaatine varılmış ve 1262 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen,"Ruhsatsız olarak müstahzar imal edenler veya bu şekilde imal edilen müstahzaları bilerek satan, satışa arz eden veya sattıranlar, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır ... Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlanmasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır..."hükmü doğrultusunda da işlem yapılması gerektiği değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, DOLUNAY TV logolu uydu yayını yapan kuruluşu hakkında, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 29. maddesinin üçüncü fıkrasında yeralan,"Platform ve altyapı işletmecileri, Üst Kuruldan yayın lisansı almayan veya yayın lisansı iptal edilen medya hizmet sağlayıcılar ile Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu uluslararası andlaşmalar ve bu Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının yayın hizmetlerinin iletimini, Üst Kurul kararının tebliğini müteakiben durdurur. Tebliğe rağmen yayın hizmetlerinin iletimini durdurmayan işletmecinin yayın iletim yetkisi iptal edilir ve bu durum Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna bildirilir"hükmü doğrultusunda işlem yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır.”
Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın kuruluşunun, söz konusu yayınları nedeniyle 6112 Sayılı Yasa’nın 29/3hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin değerlendirilmesi neticesinde; Yayıncı kuruluşun, 6112 sayılı Kanunun 9/6-(c) maddesini ihlal ettiği tespit edilmiştir. Üst Kuruldan yayın lisansı almayan yayıncı kuruluşa bu yayını nedeniyle müeyyide uygulanması mümkün olmadığı, ancak anılan kuruluş hakkında 6112 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükmünün ihlali nedeniyle işlem yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları yukarıda izah olunduğu üzere;
1- Uydu ortamından yayın yaptığı tespit edilen ve İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı Yayıncı Bilgileri Veritabanı'nda mevcut durum itibariyle UTV yayın lisansına sahip olduğuna ilişkin bir kayıt bulunmayan ve 6112 sayılı Kanunun hükümlerine aykırı yayın yapması nedeni ile iletimi uygun görülmeyen DOLUNAY TV logosuyla yayın yapan İSTANBUL DOLUNAY RADYO TV YAY. VE REK. A.Ş. unvanlı kuruluş’un, 6112 sayılı Kanun’un 29 uncu maddesinin üçüncü fıkrasındaki; “Platform ve altyapı işletmecileri, Üst Kuruldan yayın lisansı almayan veya yayın lisansı iptal edilen medya hizmet sağlayıcılar ile Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu uluslararası antlaşmalar ve bu Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının yayın hizmetlerinin iletimini, Üst Kurul kararının tebliğini müteakiben durdurur. Tebliğe rağmen yayın hizmetlerinin iletimini durdurmayan işletmecinin yayın iletim yetkisi iptal edilir ve bu durum Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna bildirilir.” hükmü gereğince işlem yapılmasına,
2- Ayrıca, lisans alınan ülkeye konu hakkında Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanlığınca ilgili mevzuatı kapsamında bilgi verilmesine,
Üst Kurul Üyesi Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oyu, oy çokluğu ile karar verildi.