İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.11.2014 tarihli ve 2258 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“Star TV logolu Işıl Televizyon Yayıncılık A.Ş. adlı televizyon kanalında her pazartesi 21:00-23:30 saatleri arasında "yedi yaş ve üzeri", "şiddet ve korku", "olumsuz örnek oluşturabilecek davranışlar" akıllı işaretler uyarılarıyla “Reaksiyon” adlı yerli dizi yayınlanmaktadır. Bu dizide, Türkiye'nin içinde bulunduğu çeşitli kumpaslarla mücadele eden ve birbirinden başka güvenecek kimsesi olmayan bir grup devlet adamının verdiği mücadele konu edilmektedir. Dizinin 03.11.2014 tarihlerinde yayınlanan bölümlerinde sık sık şiddet görüntülerinin yer aldığı tespit edilmiştir.

03.11.2014 tarihinde yayınlanan bölümde; 21:38:45-21:41:04 saatleri arasında sokak olayları konu edilmektedir. Sokak olayları sırasında ortalık ateşe verilmekte ve bir yığın polis olay yerinde beklerken, sokak ortasında aniden beliren kişiler eylemcileri kurşun yağmuruna tutmakta ve birçok kişiyi öldürmektedir. Bu sırada eylemciler arasında tam bir kaos ortamı oluşmakta, kişiler çığlık atmakta, yararlılar diğer eylemciler tarafından taşınmaktadır. Eylemcileri kurşun yağmuruna tutan kişileri ise dizinin kahramanlarından biri Tekin Komiser öldürmektedir. Dizide bu olayların bilerek ve isteyerek çıkarıldığı ise yapılan şu telefon konuşmalarında gün yüzüne çıkmaktadır: "Sokağa çıkmayanlar intikam için silaha sarılsın", "Dayıya selam söyle ilk kıvılcımı çaktım, Nevruz ateşini Işidcilerle yakıcam!". Tekin Komiser daha sonra olayları çıkaran kişilerle silahlı çatışmaya girmekte ve onları öldürmektedir. Silahtan çıkan kurşunun kişileri nasıl yaraladığı, vücutlarında oluşan kan izleri ve başından vurulan kişinin ölüm anı gibi birçok rahatsız edici sahne herhangi bir koruma önlemi olmadan yayınlanmaktadır. (Bkn Klip: Reaksiyon 2)

22:18:53-22:19:20 saatleri arasında ise elinde balta olan birisinin bir suçluyu konuşturmaya çalıştığı görüntüler ekrana getirilmektedir. Odun kesme zeminine kafası konmuş olan suçlu, elindeki baltayı kendine doğrultmuş kişi tarafından kafası kesilmekle tehdit edilmekte ve suçlunun istenilen bilgileri vermesi söylenmektedir. (Bkn klip: Reaksiyon 3)

22:20:21-22:21:25 saatleri arasında elinde silah olan adam, "halkımızı katleden gerici faşist işbirlikçilerin sonunun ne olduğunu hepiniz göreceksiniz. Bizim yanacağımızı söyledikleri cehennem ateşinde şimdi onlar yanacak, döök!" diyerek önünde diz çöktürdüğü iki kişiyi benzinle ateşe vermektedir. Sırtlarından kıvılcımlar çıkan, acıyla kıvranan bu iki kişi herhangi bir flulaştırma yapılmadan ekrana getirilmektedir. Daha sonra ise yine bir silahlı çatışma yaşanmakta ve vurularak öldürülen kişiler görülmektedir. (Bkn klip: Reaksiyon 4)

22:32:17-22:34:25 saatleri arasında yayınlanan görüntülerde sakallı bir adam, dört kişiyi başları öne eğik şekilde diz çöktürmüştür. Elinde bıçak bulunan sakallı adam, eve yeni gelen kişiyi suçlayarak diğerleri gibi önünde diz çökmesini istemektedir. Diz çöktükten sonra elinde bıçak bulunan sakallı adam, tüm yalvarmalarına rağmen bu adamın başını koparmaktadır. Bıçağı havaya kaldırışı, bıçakla vurduğu darbe ve kafanın vücuttan koparken çıkardığı ses yayınlanmaktadır. Bunların yaşandığı ev, daha sonra basılmakta, bu baskın sırasında diz çöken kişiler kafalarından teker teker vurulmaktadır. Bununla birlikte çatışmada birçok kişi kısa sürede öldürülmektedir. (Bkn klip: Reaksiyon 1)

Son olarak dizinin aynı bölümünde 23:01:07-23:01:47 saatleri arasında bir cenaze törenine silahlı ve bombalı saldırı düzenlenmektedir. Kalabalıkta yaşanan korku dolu anlar, silahla başından ve göğsünden vurulan kişiler, atılan çığlıklar, yaşanan karmaşa ve bombanın imha edilmeye çalışılması ekrana getirilmektedir. (Bkn klip: Reaksiyon 5)

03.11.2014 tarihinde yayınlanan dizinin son bölümü gibi önceki günlerde yayınlanan bölümlerinde de çeşitli şiddet görüntüleri tespit edilmiştir.Örneğin 20.10.2014 tarihinde yayınlanan bölümde; 22:41:10-22:41:23 saatleri arasında Tekin adlı karakter, bilgisayarına yaptığı kayıtlardan dolayı sinirlendiği başka bir karaktere elindeki dizüstü bilgisayarla vurmakta, bunu defalarca tekrarlayarak kişiyi öldürmektedir. Olay sırasında dizüstü bilgisayarın üzeri kanla kaplanmıştır. (Bkn Klip: Reaksiyon 20.10) Yine 27.10.2014 tarihinde yayınlanan bölümde; 23:26:15-23:27:17 saatleri arasında bir çatışmanın görüntüleri ekrana gelmektedir. Görüntülerde silahlar patlamakta ve birkaç dakika içinde birçok insan hayatını kaybetmektedir. Göğsünden ve başından vurulan kişiler vücutlarındaki kan izleriyle yere serilmektedir. (Bkn klip:Reaksiyon 27.10)

Özellikle dizinin 03.11.2014 tarihinde yayınlanan son bölümünde ve genel olarak dizinin tüm bölümlerinde yoğun bir şekilde şiddet yaşanmaktadır. Dizide kahramanlar devleti korumak, kollamak, düşmanları diskalifiye etmek gibi amaçlarla silaha sarılmakta, dolayısıyla yaşanan şiddet olayları haklı bir sebebe dayandırılmaktadır. Saniyeler içinde birçok kişinin peşpeşe öldürülmesi insan hayatını çok basite indirgemektedir. Özellikle çocukluk çağında maruz kalınan her görüntünün ileriye dönük bir yansıması olacaktır. Türkiye Psikiyatri Derneği'nin görüşüne göre televizyon bireylerin dünyayı kavrayışları ve verecekleri tepkinin belirlenmesi üzerinde her gün biraz daha etkili olmakta, televizyonda şiddete yer verilmesi ise genel olarak bireylerin daha çok travmayla karşılaşmasına yol açmaktadır. (Televizyon Programlarındaki Şiddet İçeriğinin ve Mahremiyet İhlallerinin İzleyicilerin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri, Rtük Yayın no:12, Nisan 2006, s.18-19) Medyadaki şiddete daha fazla maruz kalan bireyler, dünyayı daha karanlık ve kötülük dolu bir yer olarak görmeye, gerçekte olduğundan daha fazla şiddet dolu olarak algılamaya, yaygın bir korku ikliminde yaşamaya başlamakta ve şiddete karşı katı ve hissiz olabilmektedir. (Televizyon Programlarındaki Şiddet İçeriğinin ve Mahremiyet İhlallerinin İzleyicilerin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri, Rtük Yayın no:12, Nisan 2006, s.22) Yine dünyanın en saygın tıp dergilerinden Lancet'de yayınlanan bir araştırmada televizyondaki şiddet içeriğinin küçük çocuklarda korkulu ve saldırgan davranışların olasılığını artıran uyarılmışlık hali, düşünce ve duygular üzerinde önemli etkilerinin bulunduğu ve bu etkilerin özellikle erkek çocuklarda belirgin olduğu sonucuna varılmıştır. (Televizyon Programlarındaki Şiddet İçeriğinin ve Mahremiyet İhlallerinin İzleyicilerin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri, Rtük Yayın no:12, Nisan 2006, s.24) Görüldüğü gibi çocukların ekran başında olduğu korumalı saat dilimi içinde yoğun bir şekilde şiddet görüntülerinin ekrana getirilmesi, çocuklar ve gençlerin psikolojik gelişimlerini olumsuz etkileyebilmektedir.

Sonuç olarak, Star TV logolu Işıl Televizyon Yayıncılık A.Ş. adlı televizyon kanalının bu yayınları ile 6112 Sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında bulunan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz." hükmüne aykırı yayın yaptığı düşünülmektedir.”

Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın kuruluşunun 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Söz konusu dizinin tüm bölümlerinde yoğun bir şekilde şiddet yaşandığı, yaşanan şiddetin bir şekilde meşrulaştırıldığı ve haklı gibi gösterildiği ve bu sahnelerin çocukların ekran başında olduğu korumalı saat dilimi içinde ekrana getirildiği anlaşılmakla 6112 sayılı Kanun’un 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği değerlendirilmiştir.

Söz konusu kuruluşa 13.03.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce 10.05.2011 tarih ve 2011/28 sayılı toplantıda alınan 18 nolu Üst Kurul kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.

Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere,

STAR TV logosuyla yayın yapan IŞIL TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde … yayınlanamaz” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;

1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2014 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 38.198.213,62 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı 381.982,00 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Oy birliğiyle karar verildi.