İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 13.11.2014 tarihli ve 2284 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Samanyolu Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. unvanlı medya hizmet sağlayıcının, 11.11.2014 tarihli yayınları içerisinde, saat 20.49.50'de başlayan Reklam Kuşağı'nda, "Atasun Optik" isimli gözlük firmasının iki farklı reklamına yer verildiği görülmüştür.
Saat 20.50.12'de yayınlanan ve 19 saniye süren reklamın ilk versiyonunda, müşteri ile satıcı arasında yaşanan;"Müşteri: Bir hafta kullanacağım, fikrim değişirse paramı geri alabileceğim, öyle mi?/ Satıcı: Aynen öyle. / Müşteri: Peki ne ödeyeceğim?/ Satıcı: Siz onu hiç dert etmeyin, bildiğiniz Atasun Optik fiyatları."şeklindeki diyaloğun ardından, "Biz de memnuniyetiniz garanti. Atasun Optik, hem uzman hem ekonomik." seslendirmesi yapılmakta ve ekranda "Atasun / Hem uzman hem ekonomik / OPTİK / En yakın mağazamız için 444 67 85" yazısı yer almaktadır. Bu reklama dair klip,"1.Klip-Atasun Optik"ismi ile raporumuza eklenmiştir.
Aynı reklam kuşağı içinde, saat 20.51.05'te yayınlanan ve 8 saniye süren reklamın diğer versiyonunda ise, güneş gözlüklü bir çiftin fotoğrafı eşliğinde; "Atasun Optik'te güneş gözlükleri 68 liradan başlayan fiyatlarla. Atasun Optik, hem uzman hem ekonomik." seslendirmesi yapılmakta ve ekranda "Atasun / Hem uzman hem ekonomik / OPTİK/ En yakın mağazamız için 444 67 85" yazısı yer almaktadır. Bu reklama dair klip de,"2.Klip-Atasun Optik"ismi ile raporumuza eklenmiştir.
Kurumumuzca, T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'na gönderilen 08.07.2014 tarih ve 44096195-045.01/2042/13873 sayılı yazı ile, optik müesseselerinin güneş gözlüğü satışına yönelik reklamlarında "Uzman" ve "Mağaza" kelimelerini kullanıp kullanamayacakları hususu hakkında bilgi istenmiştir.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 19.08.2014 tarih ve 028823 sayılı yazısı ile verilen cevapta; "5193 sayılı Optisyenlik Hakkında Kanunun 11 inci maddesi; "Optisyen unvanını haiz olarak müessese açmış olanlar, yalnız optisyen unvanını kullanabilirler. Başka bir unvan kullanmaları veya gerçeğe uymayan reklam yapmaları yasaktır." hükmü ile 18.01.2014 tarih ve 28886 sayılı Optisyenlik Müesseseleri Hakkında Yönetmeliğin 24. maddesinde "Optisyenlik müesseselerinin gerçeğe aykırı reklamı yapılamaz ve Optisyenlik müesseseleri tabelaları, vitrinleri ile basılı ve elektronik ortam materyallerinde, ruhsatnamesinde kayıtlı optisyenlik müessesesi ismi dışında başka bir isim kullanamaz. Müessese vitrininde faaliyeti ile ilgili bilgileri, satışını yaptığı optik ürünler ile bu ürünlerin fiyatları ve anlaşma yapılan kurumların isimleri belirtilebilir." hükmünün yer aldığı belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun ilgi yazısının sonunda ise; Güneş gözlüklerinin koruyucu anlamda sağlığı ilgilendirmekle birlikte, iş gerekliliği ve aksesuar amaçlı kullanılması yönüyle de ticari kuralların geçerli olabileceğinin düşünüldüğü, reklamı yapan İl Sağlık Müdürlükleri'nden ruhsatlı optisyenlik müessesesinin ise, ruhsatnamesinde bulunan ismin haricinde "Mağaza" ve "Uzman" ibarelerini içeren unvanları kullanamayacakları ifade edilmektedir.
Sonuç olarak; STV yayın kuruluşunun, söz konusu reklam yayınlarından dolayı; Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde belirlenen; "Yanıltıcı olmamalı ve tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarına zarar vermemelidir. Ticari iletişimi yapılan bir ürün, hizmet veya imajın özellikleri hakkında aldatıcı düzeye ulaşan eksik bilgi ve abartılı ifade ve görüntülere yer verilemez." hükmünü, dolayısıyla ,6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un, 'Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim' başlıklı 9. maddesinin 6. fıkrasının (c)bendinde belirlenen;"Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek."ilkesini ihlal ettiği değerlendirilmiştir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın kuruluşunun; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi hükmünü ihlal ettiğikanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 19.08.2014 tarih ve 028823 sayılı yazısında belirtildiği üzere, "5193 sayılı Optisyenlik Hakkında Kanunun 11 inci maddesi "Optisyen unvanını haiz olarak müessese açmış olanlar, yalnız optisyen unvanını kullanabilirler. Başka bir unvan kullanmaları veya gerçeğe uymayan reklam yapmaları yasaktır." Hükmüne rağmenrapora konu güneş gözlüğü satışına yönelik reklamlarda kullanılan "Uzman" ve "Mağaza" şeklindeki ifadelerin izleyiciyi yanıltıcı olduğu anlaşılmakla, söz konusu yayında; 6112 sayılı Kanun'un 9. maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan"Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek"hükmünün ihlal edildiği kanaatine varılmıştır.
Anılan kuruluşa 20.05.2014 tarihli yayını nedeniyle evvelce 27.05.2014 tarih ve 2014/32 sayılı toplantısında alınan 146 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; STV logosuyla yayın yapan SAMANYOLU YAYINCILIK HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünü tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2014 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 5.111.438,50 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı 51.114,00 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliğiyle karar verildi.