İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 12.11.2014 tarihli ve 2266 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“PARK TV logolu Yayın Kuruluşu'nda, 10.11.2014 tarihinde 09.09.20-09.11.13 dakikaları arasında, Dr. Ömer Coşkun'un bitkisel ürünlerinin tanıtımının yapıldığı tespit edilmiştir.

09.09.20-09.11.13 (1 dk. 53 sn.) saatlerinde, içeriği "Tele-alışveriş" yayını olan tanıtımda: Dr. Ömer Coşkun kalitesiyle sunulan "Varis Destek Seti" adlı bitkisel ürünün faydaları anlatılmakta ve bu ürünün fiyatından söz edilmektedir. (klip)

Yayın kuruluşu tanıtımda, ekranda "Dr. Ömer COŞKUN" yazısı yanında, Varis Destek Seti, (at kestanesi & üzüm çekirdeği & sentella ekstresi), %100 naturel, kapıda ödeme kolaylığı 24 saat bilgi ve sipariş hattı, 99.00.TL., ücretsiz kargo, Sipariş hattı: 0212 470 20 20, Dr Ömer Çoşkun kalitesiyle" yazılarına yer vermektedir. Ürün hakkında şu bilgiler verilmektedir.

"alt ses- Damar tıkanıklığı ve varis tedavisinde sizlere yepyeni bir ürün sunuyoruz. Varis destek seti, içerisindeki etkin bitki özleri sayesinde tahriş olmuş damarlardan sıvı sızıntısını yavaşlatarak şişme ve iltihaplanmayı azaltma özelliğine sahiptir.

Hatice Bayram/Varis Seti Kullandı: Şifalı bitkileri onüç ay kullandım, bacağımdaki varis geçti.

Alt ses-Varis Destek Setinin içerisindeki etkin maddeler sıkılaştırıcı etki gösterip ve aynı zamanda toplar damar genişlemelerini azaltıcı ve giderici olarak görev yapar. Toplar damarlardaki kan akışını düzenlemede ve hızlandırmada varis sebebiyle oluşan morlukları ve ağrıları yok etmede etkilidir.

Fahriye Sali/Varis Seti Kullandı: Bacağımda da varis vardı, çok ağrıyordu, diz dayanılacak gibi değildi,şifalı bitkileri bir seneden beri kullanıyorum. Variste damarlar böyle şey tıkalıydı ayağımda, tıkanıklarda gitti. Hiç birşey kalmadı...kanın indiğini anlıyom sıcak sıcak ayağıma, evveli hiç öyle hareket yoktu.

Alt ses-İş hayatınızda ayakta çalışmak zorunda kaldığınız durumlarda varis destek seti yanınızda. Dr. Ömer Çoşkun kalite ve güvencesiyle sizlere ulaşan varis destek seti, bacaklarınızda oluşan ağrı ve sızıları dindirmede, yaşadığınız hareket kısıtlılıklarını yok etmede, varis problemlerinin ortadan kalkmasında ve azalmasında sizlere destek olur. Bel fıtığı

Cemal Kül/Varis Seti Kullandı: Dizlerimde varis var, şifalı bitkileri üç ay kullandım, rahatlama gördüm, görmedim desem yalan söylerim.

Alt ses-Varis destek setimizle huzur dolu günler sizi bekliyor. Bu harika ürüne sahip olmak için hemen bizi arayın ücretsiz kargo ile ürününüz kapınıza gelsin." şeklinde ifadelere yer verilmiştir. Alt ses konuşmasının arasında ekrana getirilen VTR'lerde hastalar konuşturulmakta bu esnada ekranda hastalarının adları ve varis destek setini kullandı yazısına yer verilerek inandırıcılık arttırılmaya çalışılmaktadır.

Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün 01.12.2011 tarih ve 36037 sayılı yazısında, bitkisel gıda takviyelerinin mevzuata uygun olmayan bir şekilde reklam ve tanıtım faaliyetlerinin yapılması ve modern tıp ve farmakoloji bilimine aykırı olarak birçok kronik hastalığı iyileştirdiği iddiasının; hastaları tıbbi tedaviden soğutarak uzaklaştırabildiğini, bilimsel yönden eksik veya doğru olmayan bilgilerle tüketicileri yanlış yönlendirdiğini ve bu ürünlerin bilinçsiz tüketimine neden olarak toplum sağlığı açısından risk oluşturduğunu belirtmektedir. Yine Sağlık Bakanlığı'nın ilgili yazısında bazı TV ve radyo kanallarının reklam veya programlarında gıda takviyelerinin, muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklindeki sağlık beyanlarıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, yayınlarda sürekli olarak hastaların bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmak zorunda bırakıldığı belirtilmiştir.

Bakanlık ilgili yazısında ayrıca tanıtımlarda ürünleri kullandığını ve faydalı olduğunu beyan eden kişilerin seçilmekte olduğunu, güya toplumu bilgilendirmek amacıyla uzmanlıkları akademik olarak kanıtlanmamış olan şahısların görüşlerine yer verildiğini ve bu programlarda Doktor unvanlı Mustafa Eraslan ve Ömer Coşkun gibi sağlık meslek mensuplarının da doğrudan veya dolaylı olarak rol aldığının yakından müşahede edildiğini ifade etmiştir.

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında, endikasyon belirtilen ürünler için Sağlık Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi gerektiği ve mevzuatta yer alan hükümler gereğince televizyon ve radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satış ve pazarlanmasının uygun olmadığı da ifade edilmiştir.

Reklamı ve tanıtımı yapılan tedavi ile ilgili; Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun ilgi yazısında; "...Bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atifta bulunan ifadeler yer almaz..." hükmü dikkate alındığında, sağlık beyanında bulunarak tanıtım yapılmasının uygun olmadığı açıkça belirtilmektedir.

Sonuç olarak; PARK TV logolu Yayın Kuruluşu'nun bu yayınıyla, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 9/A maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde belirtilen"Her hangi bir ürünün sağlık beyanı ile ilaç gibi algılanmasına sebebiyet verecek ifadeler kullanılamaz. Gıda takviyesi niteliğindeki ürünlere ilişkin her çeşit memnuniyet ve teşekkür yazısı ya da kişilerin başından geçen ürün tecrübesini anlatan ifade ve görsel sunumlar kullanılamaz. Ürünün kullanılmaması halinde sağlığın olumsuz etkileneceği beyanlarına yer verilemez."hükmünü ve dolayısıyla 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un "Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim" başlıklı 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde belirtilen"Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek”ilkesini ihlal ettiği kanaatine varılmış ve 6514 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 32. maddesinde bulunan "1262 sayılı Kanun'un 19. maddesinin 1. fıkrası" aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir."Ruhsatsız olarak müstahzar imal edenler veya bu şekilde imal edilen müstahzaları bilerek satan, satışa arz eden veya sattıranlar, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır ... Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlanmasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır...."hükmü doğrultusunda işlem yapılması gerektiği değerlendirilmiştir."

Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın kuruluşunun; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ve 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu hükmünü ihlal ettiğikanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;

Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkiki sonucunda; yayın kuruluşunun rapora konu ürün tanıtımının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu sabit görülmüştür.

Söz konusu kuruluşa 01.04.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 17.04.2013 tarih ve 2013/24 sayılı toplantısında alınan 74 nolu kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi uyarıncauyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır,

1-Bu itibarla aynı hükmün tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması,

2- 18.01.2014 tarihli ve 28886 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6514 sayılı Kanunun 32 nci maddesi ile değiştirilen, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesi,

3- Reklam Kurulu Yönetmeliğinin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki; “Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, (a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak” hükmünün uygulanmasını ve uygun görülmesi halinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Ceza hükümleri” başlıklı 77 nci maddesinin on ikinci fıkrası hükümleri uyarınca işlem yapılması talebiyle dosyanın Reklam Kurulu’na gönderilmesi,

Gerektiği kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;

1- PARK TV logosuyla yayın yapan ZİRVEPARK RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünü tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrası hükmü uyarınca;

a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2014 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 1.000,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2014 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 12.353 -onikibinüçyüzelliüç - ) Türk Lirasından az olamayacağından 12.353 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

2- 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 2/1/2014-6514/32 md. ile değişik 19 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "... Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne göre ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesine,

3- Ayrıca; Reklam Kurulu Yönetmeliğinin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki;“Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, (a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak” hükmünün uygulanmasını ve uygun görülmesi halinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Ceza hükümleri” başlıklı 77 nci maddesinin on ikinci fıkrası hükümleri uyarınca işlem yapılması talebiyle dosyanın Reklam Kurulu’na gönderilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.