İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.11.2014 tarihli ve 2259 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Üst Kurulumuzdan aldığı genel yayın türünde lisans ile uydu üzerinden yayın yapan ve ağırlıklı bitkisel ürünlerin tanıtımı ve satışına yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren DENGE logolu yayın kuruluşu tarafından 05.11.2014 tarihinde, 16.32.15 ile 16.47.25 saatleri arasında yayınlanan reklam kuşağında, ağrıları giderici özelliği olduğu iddia edilen "İnanna" adlı bitkisel bir ürünün tanıtımı yapılmıştır.
Tanıtımda "6 kutu İNANNA 49 TL" sloganı ile satışa sunulan ve bitkisel içerikli olduğu iddia edilen üründen söz eden Ahmet Bey ve İnanna kreminin sahibi olan Ali Bey şu şekilde konuşmaktadır:
"Türkiye'nin tanıdığı ve kullandığı İnanna ağrı kreminde çok büyük bir kampanya var. İnanna kreminin sahibi sevgili Ali sevgili Ali beyi bağlıyoruz müthiş kampanyayla ilgili detaylı bilgiler alacağız. Ali bey merhaba hoş geldiniz. Merhaba Ahmet bey hoş bulduk. Nasıl bir kampanya nasıl bir indirim var söz sizde Ali bey Ahmet bey çok teşekkür ediyorum böyle bir fırsatı bana verdiğiniz için bugün herkesin ihtiyacı olan İnanna kreminden bahsedeceğim. Bakın Ahmet bey havalar soğudu, kış geldi insanların rahatsızlıkları sıkıntıları arttı. Bizde bu duruma kayıtsız kalmayalım dedik ve İnanna ağrı kreminin her eve girmesi için fakirin, garibanın, alması için elimizi taşın altına koyalım dedik. Beni lütfen iyi dinleyin bakın, ekranda görüyorsunuz. Ağır işte çalışanlar, masa başında çalışmak zorunda kalanlar, namaz kılarken eğilip kalkamayanlar, uzun yol şöförleri, taksiciler, dolmuşçular, dizinde, dirseğinde, karnında sorun yaşayanlar, sporcular, beli ve boynu tutulanlar, omuzu ağrıyanlar, vücudunun herhangi bir yerine kramp girenler, soğuktan yel girenler, kulucu azanlar, yokuş ve merdiven çıkarken zorlananlar, evde işte çalışan bayanlar, ellerinde, kollarında, ayaklarında halsizlik hissedenler vb. benzer sorun problemler yaşayanlara büyük destek olacak bir ağrı kremidir. Peki Ali bey bu krem nasıl kullanılıyor, kolay mı zor mu? O kadar kolay ki hiç vaktinizi almayacak demin anlattığım rahatsızlık şikâyetçi olanlar kremi eline alsın bir fındık büyüklüğünde problem ve sorun olan bölgeye 2 dk. masaj şeklinde uygulasın kremi vücut hemen çeker Ahmet bey ve rahatlama başlar bu bu kadar kolay Ahmet bey bu uygulamayı günde sabah ve akşam iki defa uygulasınlar bu problemlerden kurtulsunlar bize de dua ve teşekkür etsinler. Geldik en güzel noktaya şimdi haftalardır büyük bir kampanya olacak diye haberler alıyoruz peki Ali bey nasıl bir kampanya olacak. Şimdi sıkı durun şimdi beni iyi dinleyin bir kavanozu 40 TL sattırıyor bir kavanozu bizi arayan herkese zaman yok, sınır yok, soru yok herkes alsın diye, alabilsin diye gariban alsın, fakir alsın, zengin alsın diye tam tamamına 3 kavanoz kremi kargo ve KDV dahil evinizin kapısına kadar 49 TL'ye herkese göndereceğiz. İnanılmaz bir kampanya bu arada sevgili izleyicilerimiz ekran üzerindeki numaraları görüyorsunuz. O numaraları armanız lazım Ali bey bu nasıl bir indirim böyle. Ahmet Bey ne dediğimin farkındayım daha da bitmedi bu üç kavanoz kremi alana yanında bulunsun, çantasında bulunsun, arabasında bulunsun diye 3 adet küçük kavanoz kremi de hediye ediyorum. 3 büyük 3 küçük toplam 6 parça krem kapılarına kadar kargo KDV dahil 49 TL'ye gönderiyorum Ahmet bey daha ne yapayım. (...) Yani ürününüze bu kadar güveniyorsunuz, valla helal olsun size. Bakın bu kremin tüm testleri yapılmış, yasal prosedürleri yerine getirilmiştir. Kremimizin üzerinde markamız, adresimiz. telefonumuz, üretim yerimiz, içinde kullandığımız bitkisel formüller ve kullanımı yazmaktadır Ahmet bey hatta ve hatta bu ürün CNB kalitesi belgesi olan üretim tesislerimizde üretiliyor bu ne demek biliyor musunuz? Avrupa standardında üretiyoruz bu ürünleri biz alsınlar. Allah razı olsun desinler bize teşekkür etsinler efendim.(...) takviye bir üründen bahsediyorum 6 kavanoz İnanna ağrı kremi 6 kavanoz sadece kargo KDV her şey dahil kapıda ödeme imkanıyla sadece 49 TL " (Klip-1)
Bu konuşma esnasında bitkisel ürün pazarlama iletişim telefonu olan 0212 901 01 21 yazıları sürekli olarak ekranda tutulmaktadır.
Özet olarak, bu tele-alışveriş yayınında, tanıtımı yapılan İnanna adlı ürünün; bel ve boyun tutulması, omuz ağrısı, kramp, kulunç, soğuktan yek girenler, el, kol, ayaklarda halsizlik gibi bir çok rahatsızlık ve hastalığa karşı etkili olduğu ve ağrı kesici özelliği olduğu ifade edilmektedir. Bu itibarla, Sağlık Bakanlığı'nın ilgili yazısında da belirtildiği gibi, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan bu ürünün reklamının ve tanıtımının yapılmasının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak; DENGE logosu ile yayın yapan medya hizmet sağlayıcı yayın kuruluşunun 15.11.2014 tarihinde saat 16.32.15'ten itibaren yayınladığı sözü edilen söz konusu ticari iletişim yayınında, bitkisel içerikli bir ürünün tanıtımı yapılırken sergilenen içerik nedeniyle; 6112 sayılı Yasa'nın "Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim" başlıklı9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde yer alan "Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek"hükümlerini ihlal ettiği ve 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 19 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen "Ruhsatsız olarak müstahzar imal edenler veya bu şekilde imal edilen müstahzarları bilerek satan, satışa arz eden veya sattıranlar, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlanmasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır...." hükmü doğrultusunda işlem yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın kuruluşunun; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ve 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu hükmünü ihlal ettiğikanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkiki sonucunda; yayın kuruluşunun rapora konu ürün tanıtımının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu sabit görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 22.05.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 25.06.2013 tarih ve 2013/38 sayılı toplantısında alınan 118 nolu kararıyla6112 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.
1-Bu itibarla aynı hükmün tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması,
2- 18.01.2014 tarihli ve 28886 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6514 sayılı Kanunun 32 nci maddesi ile değiştirilen, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesi,
3- Reklam Kurulu Yönetmeliğinin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki; “Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, (a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak” hükmünün uygulanmasını ve uygun görülmesi halinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Ceza hükümleri” başlıklı 77 nci maddesinin on ikinci fıkrası hükümleri uyarınca işlem yapılması talebiyle dosyanın Reklam Kurulu’na gönderilmesi,
Gerektiği kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;
1- DENGE TV logosuyla yayın yapan DOĞU GRUP MEDYA HİZMETLERİ YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünü tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrası hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2014 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 15.835,05 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2014 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 12.353 -onikibinüçyüzelliüç - ) Türk Lirasından az olamayacağından 12.353 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
2- 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 2/1/2014-6514/32 md. ile değişik 19 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "... Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne göre ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesine,
3- Ayrıca; Reklam Kurulu Yönetmeliğinin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki;“Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, (a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak” hükmünün uygulanmasını ve uygun görülmesi halinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Ceza hükümleri” başlıklı 77 nci maddesinin on ikinci fıkrası hükümleri uyarınca işlem yapılması talebiyle dosyanın Reklam Kurulu’na gönderilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.