İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 02.10.2014 tarihli ve 2116 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Üst Kuruldan aldığı genel yayın türünde lisans ile uydu üzerinden yayın yapan ve ağırlıklı olarak Dr. Ömer COŞKUN adlı kişi tarafından üretildiği ifade edilen bitkisel ürünlerin tanıtımı ve satışına yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren NİSA logolu yayın kuruluşu tarafından 08.09.2014 tarihinde, 11.00.34 ile 11.04.56 saatleri arasında yayınlanan reklam kuşağında, Dr. Ömer COŞKUN tarafından üretilen"Panax 500 cc"adlı ve "damar yenileyici, ağır metalleri vücuttan temizleyici" özelliği olduğu iddia edilen bitkisel ürünün tanıtımı yapılmıştır.
Tanıtımda "4 PANAX 99 TL" sloganı ile satışa sunulan ve bitkisel bir gıda takviyesi olduğu iddia edilen üründen söz eden Dr. Ömer COŞKUN şu şekilde konuşmaktadır:
"Bugün inanılmaz bir kampanya var. Bu kampanya diğerlerinden çok farklı. Yıllardır izleyicilerimiz Panax markasını biliyorlardı. Biz bugün, Panax'ın 500 cc. formunu çıkarttık; yani aşağı yukarı yarım litre bitki, bitki özleri, bitkinin çiçekleri, yaprakları, yerine göre bitkinin tohumu... hangi yeri etkili ise onu kullandık. Muhteşem bir formül şekline getirdik ve yediden yetmişe herkesin beğenisine sunuyoruz. Peki ne işe yarıyor bu ürettiğimiz Panax, Panax'ın 500 cc formülü? Bakın organlarımız beslenmek zorunda, beynimiz, gözlerimiz, kulaklarımız, tiroidimiz, akciğerimiz, kalbimiz. Damarlarımızın sürekli yenilenmesi gerekli.(...) Fırsat kaçmasın Hayat çok önemli. Duyuyoruz hergün: Allah korusun, genç yaşta kalp krizi geçirdi. İşte, bir enfeksiyondan dolayı hayatını kaybetti. İşte, kanser oldu; işte şeker hastası oldu, işte ülser oldu; işte şu oldu, işte bu oldu. Halbuki koruyucu hekimlik daha önemli, yani hastalık gelmeden önce tedbir alınabilse harika olur. O tedbirlerden biri, ben Panax diyorum. Panax'ın bir başka özelliği de şu:21 günden sonra, Panax kullanımına başladıktan 21 günden itibaren birçok vücuttaki atılması gereken madde, civa, kurşun, kadmiyum gibi ağır metaller atılabiliyor. Yoksa bu ağır metaller karaciğerde birikiyor, pankreasda birikiyor, gözlerde birkiyor, her yerde birikebiliyor. Mesela bugün Otizm'in sebeplerinden biri olarak beyinde ağır metallerin birikmesi gösteriliyor, mesela kurşunun fazla olması. Üniversite hastanelerinde Otizm'de mutlaka bir ağır metal ölçümü yapılıyor. İşte bizler diyoruz ki, tabiatta bodur otu gibi çok iyi panzehir olan bitkiler var. Bunları biz Panax haline getirdik, herkese sunuyoruz. Peki Panax kaç lira? Panax öyle inanılmaz bir fiyata ki.(...) Biz Panax'a, bir şişesine 39 Lira diyoruz. Buna herkes ulaşabilsin diye; tek istediğimiz bu: 39 Lira. Peki iki tane aldığımda ne olacak: 65 Lira; peki 4 tane aldığımda:99 ; yani ister bir tane al, ister iki tane al, ister dört tane al. 4 tane aldığında 6 ay yeter bu Panax, 6 ay, yani 6 ay.(...)"(Klip-1)
Bu konuşma esnasında "TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK BİTKİSEL ÜRÜN MARKETİ AYAĞINIZA GELİYOR" , 500cc, 1 PANAX 35 TL, 2 PANAX 65 TL.,4 PANAX 99 TLve Dr. Ömer COŞKUN'un bitkisel ürün pazarlama zincirinin iletişim telefonu olan0212 470 20 20yazıları sürekli olarak ekranda tutulmaktadır. Bu yayında tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan bir ürünün reklam ve tanıtımı yapılarak birçok organla ilgili bozuklukları düzelteceği genel ifadelerle belirtilirken; tanıtımı yapılanPanax 500 cc. adlı ürünün kullanılması ile spesifik bir sağlık sorunu olanOtizm'in tedavisinde, soruna yol açan beyinde ağır birikmesinin giderilmesinin panzehiri olarak ve 21 günlük tedavi ile etkili olacağı kesin ifadelerle iddia edilmektedir.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında, bazı TV ve radyo kanallarının reklam veya programlarında gıda takviyelerinin, muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklindeki sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bu programlarda kamuoyunun yakından tanıdığı doktor unvanlı Ömer COŞKUN gibi sağlık mensuplarının rol aldığı, yayınlarda hastaların bitkisel ürünleri kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmak zorunda bırakıldığı belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığı'nın ilgili yazısından hareketle, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan bu ürünün reklamının ve tanıtımının yapılmasının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak;NİSA logosu ile yayın yapan medya hizmet sağlayıcı yayın kuruluşunun 08.09.2014 tarihinde, saat 11.00.34'den itibaren yayınladığı, sözü edilen söz konusu ticari iletişim yayınında, bitkisel içerikli bir ürünün tanıtımı yapılırken sergilenen içerik nedeniyle;
a) 6112 sayılı Yasa'nın "Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim" başlıklı 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde yer alan"Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek"ve
b) 6514 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 32'inci maddesinde bulunan "1262 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinde birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir."(...) Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlanmasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” hükümlerini ihlal ettiği değerlendirilmiştir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın kuruluşunun; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ve 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu hükmünü ihlal ettiğikanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkiki sonucunda; yayın kuruluşununSağlık Bakanlığı'nın ilgili yazısında belirtildiği gibi tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünün reklamının ve tanıtımının yapılmasının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.
Anılan kuruluşa 12.06.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce 17.07.2013 tarih ve 2013/43 sayılı toplantıda alınan 70 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır,
Bu itibarla aynı hükmün tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması ayrıca, 18.01.2014 tarihli ve 28886 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesi gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;
1- NİSA TV logosuyla yayın yapan “NİSA RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş.” unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünü tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrası hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2014 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 4.250,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2014 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 12.353 -onikibinüçyüzelliüç - ) Türk Lirasından az olamayacağından 12.353 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
2- Ayrıca; 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 2/1/2014-6514/32 md. ile değişik 19 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "... Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne göre ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.