İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 17.09.2014 tarihli ve 2026 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“Samanyolu Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. unvanlı medya hizmet sağlayıcıda, her gün 18.00 civarında, sunuculuğunu Kemal GÜLEN'in yaptığı, Ana Haber Bülteni ekrana getirilmektedir.

Ana Haber Bülteni'nin, 10.09.2014 tarihli yayınında, saat 18.05.52'de Başkent Ankara'da meydana gelen ve seyir halindeyken birden yanmaya başlayan bir araba ile ilgili habere yer verilmiş, araç sahibinin çaresizlik içinde ağlama görüntüleri de ağırlıklı olarak haber içinde yer almıştır. Spikerin; "Başkentte LPG'li bir otomobil, yolun ortasında alev alev yandı. Otomobilin sahibi ise canını zor kurtardı. Sonrasında ise yanan aracı için hıçkırıklara boğuldu" şeklindeki sunumuyla başlayan ve "YANAN ARACINA AĞLADI" alt yazısı eşliğinde, 1 dakika 30 saniye süre ekrana getirilen haberin deşifresi şu şekildedir:

"Alt Ses: Çırpındı, hıçkırıklara boğuldu. Ne polis ne de vatandaşlar, kimse onu sakinleştiremedi. (Araç sahibi: Arabam yanıyo gardaaaaaaş) Sabah saatlerinde, Başkentte, Konya Yolu üzerinde bir araç, alev alev yandı. Sahibiyse araçtan atlayıp canını kurtardı. Ancak kurtulduğuna sevinemeden, yanan aracına ağlamaya başladı. İddiaya göre araç, seyir halindeyken bir anda alev aldı. Torpido gözünde başlayan yangın, aracı alev topu haline getirdi. Aracın sahibi dışarıya zor da olsa çıkmıştı. Ancak otomobili LPG'liydi. Herkes patlamasından korktu.(Araç sahibi: Arabam yanıyo gardaaaaaaş) Trafik zaman zaman durma noktasına geldi. Patlamadan korkan araçlarsa, hızla olay yerinden uzaklaşmaya çalıştı. Ancak akıllarda en çok bu görüntüler kaldı. (Olay yerinde teselli etmeye çalışan bir kişi: Tamam, canına bişey olmasın, bırak yansın araban. Abi, bak yapma tamam yapma.) Aracın sahibini sakinleştirmek mümkün olmadı. Ne polisler ne de etraftaki vatandaşlar aracın sahibini sakinleştiremedi. Gözyaşları sadece günler önce alınan otomobil içindi. Kısa süre sonra olay yerine itfaiye ekipleri geldi, araç söndürüldü. Hurdaya dönen araçtan geriye bu görüntüler kaldı. Sahibininse yapacak hiç bir şeyi kalmamıştı."

Habere ilişkin görüntüler,"1.Klip-Arabası yanan adam"ismiyle klipleştirilerek, raporumuza eklenmiştir. Söz konusu haberde; araç sahibi son derece çaresiz bir şekilde ağlayarak yanan arabasını izlemekte, "arabam yanıyo gardaaaaaş" diyerek bir yakınıyla telefonda konuşmakta, bir kişi onu sakinleştirmeye çalışmakta ve aynı ağlama görüntüleri tüm haber süresince sürekli ekrana yansıtılmaktadır. Ölümden kıl payı kurtulmuş, şoka girmiş ve bir kaç gün önce aldığı arabasının yanmasını ağlayarak izleyen bir kişinin, bu özel anının, insan onuruna aykırı bir şekilde uzun görüntülerle ekrana getirilmesinin, yayıncılık etiği ile bağdaşmadığı düşünülmektedir.

Bu nedenlerle, STV yayın kuruluşunda ekrana getirilen bu haber nedeniyle,6112 sayılı Yasa'nın 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (ç)bendinde belirtilen,"İnsan onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez."ilkesinin ihlal edildiği değerlendirilmiştir.”

Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın kuruluşunun 6112 sayılı Kanun’un 8 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca “Herkes, görüşlerini açıklama ve anlatım özgürlüğüne sahiptir. Bu hak kanaat özgürlüğünü, kamu otoritelerinin müdahalesi ve ülke sınırları söz konusu olmaksızın haber ve fikir almak ve vermek özgürlüğünü de içerir….” Anayasa’nın 28 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre ise “Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır.”, yine 6112 sayılı Kanun’un 1 inci maddesi ise, “Bu Kanunun amacı; radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesi, ifade ve haber alma özgürlüğünün sağlanması, medya hizmet sağlayıcılarının idarî, malî ve teknik yapıları ve yükümlülükleri ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun kuruluşu, teşkilâtı, görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.” hükmünü taşımaktadır.

Görüleceği üzere, kitlelerin haber alma özgürlüğü gerek uluslararası gerekse ulusal metinlerde düzenlenmiş ve koruma altına alınmıştır. Özellikle 6112 sayılı Kanun’da kanunun amaçlarından bir tanesinin ifade ve haber alma özgürlüğünün sağlanması olarak belirlenmesinin amacı; verilmesinde kamu yararı bulunan olayları topluma iletmek, toplum ve bireyleri bilgilendirerek tartışmalar açmak ve böylece kamuoyunun serbestçe oluşumunu sağlamaktır.

İhlal unsuru taşıdığı iddia edilen söz konusu haberde yanan bir araba ve araba sahibinin görüntüsüne yer verilmiştir. Söz konusu habere ait video kayıtlarının tetkiki sonucunda; haberin tamamen hukuka uygun olarak verildiği, yayınlanmasında kamu yararı olduğu, öz-biçim arasındaki dengenin korunduğu diğer bir deyişle konu ile anlatım arasındaki bağın birbirine uygun olduğu, haberin gerçek ve güncel olduğu, ağlama görüntülerine odaklanılmasının görüntülerin niteliği göz önüne alındığında onur zedeleyici bir husus olarak değerlendirilemeyeceği ve nihayet haber alma özgürlüğünün sağlanmasının bir gereği olarak yayın kuruluşu tarafından 6112 sayılı Kanun hükmünü ihlal eder bir hususun bulunmadığı kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; STV logosuyla yayın yapan SAMANYOLU YAYINCILIK HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; bahse konu yayını nedeniyle, 6112 sayılı Kanun kapsamında herhangi bir İDARİ YAPTIRIM UYGULANMASINA YER OLMADIĞINA, Üst Kurul Üyesi Esat ÇIPLAK’ın karşı oyu ve oy çokluğu ile karar verildi.