İnceleme ve Değerlendirme: İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.11.2015 tarihli ve 1820 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“İLGİ : 22.02.2013 tarih ve 005518 sayılı "Evrak Akış ve Talimat Fişi" ekinde RTÜK'e giriş yapan, Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısı.
Kanal T logolu medya hizmet sağlayıcı 05.11.2015tarihinde saat 16.00'da "Gökçek ile Sağlıklı Yaşam" adlı bir program yayınlamıştır. Canlı olarak yayınlanan programda İbrahim Gökçek isimli konuğun modern tıbbın iyileştiremediği hastaları kendisinin keşfettiği ambalajlı bitki ekstratlarıyla tedavi ederek sağlıklarına kavuşturduğunu anlattığı görülmüştür. Programda saat 16.21.50 itibarıyla "SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN 021206212165-66" telefon numarası ekranda yer almıştır. Ve aynı zamanda tedavide kullandığı ambalajlı bitkisel ürünleri eline alarak anlatmak suretiyle tanıttığı tespit edilmiştir.
Sunucu sorularıyla ilerleyen programın deşifresi aşağıda sunulmuştur.
(Raporun bu bölümünde anılan programın deşifre metinlerine yer verilmiştir.)
Ekteki klip ve yukarıdaki deşifre metinden de anlaşılacağı üzere; programda İbrahim Gökçek hastalıkları iyileştirmede kendisini çok yetkin bir kişi olarak anlatmış, kurdeşen, lenf bezi, böbrek yetmezliği gibi pekçok kritik durumdaki hastaları kendi ürünleriyle kati olarak iyileştirdiğini belirtmiştir. Ayrıca modern tıbbın tedavide yetersiz kaldığını, kimyasal ilaçların yan etkilerinin çok olduğunu belirtmiştir. Programın ilerleyen dakikalarında saat 16.21.50 itibariyle tedavide kullandığı ambalajlı ürünleri ekrandan göstermek suretiyle tanıttığı tespit edilmiştir. Ayrıca aynı saatte "Soru ve Görüşleriniz İçin 212 621 21 62-66"şeklinde telefon numarası ekrana getirilmiştir. Söz konusu numaranın bitkiseltedavi.com. İbrahim Gökçek bitkisel ürünleri resmi satış sitesine ait olduğu incelemelerimiz neticesinde anlaşılmıştır.
Sonuç olarak Kanal T medya hizmet sağlayıcı kuruluş yukarıda sözü edilen uygulama ile; 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın hizmetleri Hakkında Kanun'un "Yayın Hizmeti İlkeleri" başlıklı 8 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (l) bendinde yer alan "Genel sağlığa,...zarar verecek davranışları teşvik edemez." hükmü ile "Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim" başlığı altında yer alan "Genel Esaslar" başlıklı 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında belirtilen "Gizli ticari iletişime izin verilemez." hükmünü ihlal ettiği değerlendirilmiştir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanunun 8/1-(l) ve 9/3 hükmünün ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Rapora konu programda İbrahim Gökçek adlı kişinin hastalıkları iyileştirmede kendisini çok yetkin bir kişi olarak anlatmış olduğu, kurdeşen, lenf bezi, böbrek yetmezliği gibi pek çok kritik durumdaki hastaları kendi ürünleriyle kati olarak iyileştirdiğini belirttiği görülmüştür. Söz konusu kişinin programın ilerleyen dakikalarında saat 16.21.50 itibariyle tedavide kullandığı ambalajlı ürünleri ekrandan göstermek suretiyle tanıttığı tespit edilmiştir. Ayrıca aynı saatte "Soru ve Görüşleriniz İçin 212 621 21 62-66"şeklinde telefon numarası ekrana getirildiği ve söz konusu numaranın bitkiseltedavi.com. İbrahim Gökçek bitkisel ürünleri resmi satış sitesine ait olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle söz konusu yayında 6112 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde tanımlanan gizli reklamın varlığı ve 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının ihlal edildiği kanaati oluşmuştur.
Nitekim Danıştay 13. Dairesinin;
22.11.2012 tarihli 2012/3185 E. 2012/3288 K. sayılı kararında; “Her ne kadar programda ürün isminin zikredilmediği, ürünlere yönelik açık bir reklama yer verilmediği görülmekte ise de, söz konusu yayında, programa konuk olarak katılan Dr.Mustafa Eraslan’ın geliştirdiği ürünlerin bazı hastalıkların tedavilerinde uygulanmasının olumlu sonuçlar verdiğinin belirtildiği, anılan ürünlere izleyicilerin dikkati çekilerek yönlendirmede bulunulduğu, ekrana yansıtılan telefon numaraları ile de ürünlerin tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.”
22.11.2012 tarihli 2012/3209 E. 2012/3286 K. sayılı başka bir kararında da; “Her ne kadar programda ürün isminin zikredilmediği, ürünlere yönelik açık bir reklama yer verilmediği görülmekte ise de, söz konusu yayında, konuk olarak katılan İbrahim Aydın’ın geliştirdiği ürünlerin bazı hastalıkların tedavilerinde uygulanmasının olumlu sonuçlar verdiğinin belirtildiği, anılan ürünlere izleyicilerin dikkati çekilerek yönlendirmede bulunulduğu, ekrana yansıtılan telefon numaraları ile de ürünlerin tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.”
Şeklindeki gerekçeler belirtilmiştir.
Danıştay’ın yukarıda zikrettiğimiz kararları da dikkate alındığında, mezkûr ihlal konusu yayının, 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükmünü ihlal ettiği açıktır.
Söz konusu kuruluşa 30.05.2012 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 29.06.2012 tarih ve 2012/39 sayılı toplantısında alınan 14 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.Bu itibarla; aynı fıkranın tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; KANAL T logosuyla yayın yapan T FİLM YAY. YAP. VE PROD. HİZ. SAN. VE TİC. A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında;
6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan; “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 55.228,56 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2015 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 13.601 (onüçbinaltıyüzbir - ) Türk Lirasından az olamayacağından 13.601 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.