İnceleme ve Değerlendirme: İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.11.2015 tarihli ve 1819 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“İLGİ : 22.02.2013 tarih ve 005518 sayılı "Evrak Akış ve Talimat Fişi" ekinde RTÜK'e giriş yapan, Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısı.

HALK TV adlı medya hizmet sağlayıcı tarafından 19.10.2015 tarihinde saat 17.00’de ekrana getirilen ‘Sağlığa Yolculuk’ adlı program izlenmiş ve tespitler aşağıda sunulmuştur.

Programın başında fitoterapi Uzmanı Dr.Demet Demirhan tarafından propolis’in ne olduğu, su bazlı propolis ve alkolde çözülen propolis farkı anlatıldıktan sonra tıp dünyasındaki çalışmalar ve 15 yıllık arge çalışması sonrasında sonra propolisin gıda takviyesi olarak kullanıldığından bahsedilmiş ve aşağıda bir bölümünün deşifresi sunulan ifadeler ekrana yansımıştır.

(Raporun bu bölümünde söz konusu ifadelerin deşifre metinlerine yer verilmiştir.)

Programda ekranının alt kısmına “Soru ve Görüşleriniz İçin www.demetdemirhan.com” adresinin yerleştirilmiş olduğu izlenmiş, verilen adrese girildiğinde ise “DemNatural Organik Su Bazlı Propolis” adlı ürünün siparişine ve satışına ilişkin bilgilere kolayca ulaşılabildiği tespit edilmiştir. Ayrıca yine ekranın alt kısmında “Danışma Hattı: 0541 390 94 90- 0216 488 11 21” numarasının verildiği de görülmüştür.

Yukarıda deşifresi verilen diyaloglarda da görüleceği gibi HALK TV logosu ile yayın yapan medya hizmet sağlayıcının "Sağlığa Yolculuk" adlı programda su bazlı propolis ürününün tanıtımına yer verdiği ve her ne kadar ürün ismi verilmemişse gıda takviyesi olduğu vurgulanarak tanıtılan ticari ürüne, ekranda verilen adres ve telefon numarası ile ulaşmanın yolunun gösterildiği izlenmiş ve söz konusu yayında gizli reklam yapıldığı düşünülmüştür. Ayrıca yayının Sağlık Bakanlığı’nın ilgi yazısında belirtilen hususları kapsadığı ve bu hususlara aykırılık taşıdığı görülmüştür. Bu nedenlerle yayının ilgi'de belirtilen Sağlık Bakanlığı yazısını ihlal eder nitelikte olduğu ve 6112 sayılı Kanun'un 8.Madde (l) bendinde yer alan "Genel sağlığa, çevrenin ve hayvanların korunmasına zarar verecek davranışları teşvik edemez" hükmünü ve aynı kanunun 9.Madde (3) bendinde yer alan yayınlarda "Gizli ticarî iletişime izin verilemez." hükmünü ihlal ettiği değerlendirilmiştir.

Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanunun 8/1-(l) ve 9/3 hükmünün ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Rapora konu yayında; HALK TV logosu ile yayın yapan medya hizmet sağlayıcının "Sağlığa Yolculuk" adlı programda su bazlı propolis ürününün tanıtımına yer verdiği ve her ne kadar ürün ismi verilmemişse gıda takviyesi olduğu vurgulanarak tanıtılan ticari ürüne, ekranda verilen adres ve telefon numarası ile ulaşmanın yolunun gösterildiği izlenmiş ve söz konusu yayında gizli reklam yapıldığı sabit görülmüştür. Bu nedenle söz konusu yayında 6112 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde tanımlanan gizli reklamın varlığı ve 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının ihlal edildiği kanaati oluşmuştur.

Nitekim Danıştay 13. Dairesinin;

22.11.2012 tarihli 2012/3185 E. 2012/3288 K. sayılı kararında; “Her ne kadar programda ürün isminin zikredilmediği, ürünlere yönelik açık bir reklama yer verilmediği görülmekte ise de, söz konusu yayında, programa konuk olarak katılan Dr.Mustafa Eraslan’ın geliştirdiği ürünlerin bazı hastalıkların tedavilerinde uygulanmasının olumlu sonuçlar verdiğinin belirtildiği, anılan ürünlere izleyicilerin dikkati çekilerek yönlendirmede bulunulduğu, ekrana yansıtılan telefon numaraları ile de ürünlerin tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.”

22.11.2012 tarihli 2012/3209 E. 2012/3286 K. sayılı başka bir kararında da; “Her ne kadar programda ürün isminin zikredilmediği, ürünlere yönelik açık bir reklama yer verilmediği görülmekte ise de, söz konusu yayında, konuk olarak katılan İbrahim Aydın’ın geliştirdiği ürünlerin bazı hastalıkların tedavilerinde uygulanmasının olumlu sonuçlar verdiğinin belirtildiği, anılan ürünlere izleyicilerin dikkati çekilerek yönlendirmede bulunulduğu, ekrana yansıtılan telefon numaraları ile de ürünlerin tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.”

Şeklindeki gerekçeler belirtilmiştir.

Danıştay’ın yukarıda zikrettiğimiz kararları da dikkate alındığında, mezkûr ihlal konusu yayının, 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükmünü ihlal ettiği açıktır.

Anılan kuruluşa 17.11.2014 tarihli yayını nedeniyle evvelce 17.12.2014 tarih ve 2014/63 sayılı toplantısında alınan 52 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından; aynı hükmün tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması ayrıca gerektiği, kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; HALK TV logosuyla yayın yapan HALK RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan; “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;

1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Eylül 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 33.217,29 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2015 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 13.601 (onüçbinaltıyüzbir - ) Türk Lirasından az olamayacağından 13.601 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.