İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 17.11.2015 tarihli ve 1834 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“MEHTAP TV logosuyla yayın yapmakta olan Medya Hizmet Sağlayıcının, 02.11.2015 tarihinde, 21:03:01-22:29:31 saatleri arasında yayınladığıAKIL DEFTERİadlı program incelenmiştir. (ekli Klip-AKIL DEFTERİ.2 Kasım) Programı her zaman olduğu gibi, Prof. Dr. Eser KARAKAŞ, Prof. Dr. Mehmet ALTAN ve Dr. Şahin ALPAY sunmuşlardır.
Bu programda, güncel olaylardan, ağırlıklı olarak 1 Kasım Seçim Sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerin yanısıra Trabzonspor maçı sonrası gelişen olaylar, katılımcılar tarafından yorumlanmıştır.(22:06:57-22:13:32) (ekli Klip-TRABZONSPOR.2 Kasım)Bu yorumlardan deşifre edilen bir kesit aşağıda yeralmış olup, programın ilerleyen saatlerinde de, bu olaydan bahsedilmiştir.
KARAKAŞ:Hocam, bana müsaade et Şahin, bu Trabzon meselesini, bu hayati ..., şimdi bak bu Trabzon meselesine şöyle bir bakalım, öyle. 29 Ekim akşamı, Cumhuriyet akşamı, ... Cumhuriyet Bayramı akşamı bu olayın olması da, ayrı bir şey, kötü bir tesadüf. Trabzon'da, Trabzonspor Gaziantepspor'la oynuyor, 2-2 sonuçlanıyor maç, yani Trabzon 2 puan kaybetti. Cezasahası içinde, Gaziantepli bir müdafaa oyuncusunun topu elle düzelttiği, yani penaltısının Trabzonun verilmediği iddiası var. İşin bu tarafına girmiyorum. Eşi rahatsız, şeyin Başkanın, Trabzonspor Başkanının, maça gelmiyor, şehir dışında, fakat herhalde ekranlardan izliyor, maç bitiyor, hakem odasına giderken, stadın yöneticilerine telefon açıyor, diyor ki, ben gelene kadar diyor, kendi ağzından, ya bu bir dedikodu değil, çünkü ben kendi konuşmasını izledim, kendi ağzından izledim, hakemleri bırakmayacaksınız diyor, tutun diyor, kilitleyin kapıyı diyor, dışarı çıkmayacak, ben gelecem, o zaman çıkacaklar diyor. Ve aynen bu emri yerine geliyor. Şimdi ne oluyorsa orda, şimdi bir dakika. Saat 3.47'de sabaha karşı, bakın çok korkunç bir saat, 3.47'de nasıl olay gidiyor bilmiyorum. Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan, Trabzonspor Başkanını arıyor, Trabzonspor Başkanın da ifadesine göre, "dünyada asla kıramayacağım kişi" diyor, bakın, yani kıracağı, kırabileceği bir şey olsa yine yapmayacak, Cumhurbaşkanını kıramam diyor ve kapıyı açtırttıyor, telefonla yine, kendisi henüz daha avdet etmemiş Trabzon'a, şeyi bırakıyor, şimdi, hakemler de polis şeyinde yakalarını kurtarıyorlar. Şimdi bakın, şimdi olay böyle. Bu olayın cereyan etmiş biçimi. Bu ilde bir vali var mı?, Trabzon valisi ne iş yapar?, ... sırayla, ... bu ilin bir valisi var mı?, atladığım bir şey olursa, sonra düzelt, bu ilin bir valisi var mı?, bir kere orda, vali orda Hükümeti temsil etmez mi?
ALTAN:ama belki tersten başlaman lazım,
KARAKAŞ:e, peki, ortada bir suç işleyen birisi var değil mi?, birisini kilitletiyor,
ALTAN:dağa kaldırıyor ya,
KARAKAŞ:dağa kaldırıyor ve Cumhurbaşkanı onu arıyor, Cumhurbaşkanı, orda failini arıyor, bir anlamda, rica ediyor, "bırak şunları, rezil oluyoruz diyor, dünyaya diyor", yani Cumhurbaşkanı, Başbakanı yahut İçişleri Bakanını arayıp da, herhalde bunu söylemek istiyordun değil mi?,
ALTAN:haa,
KARAKAŞ:yani, ya, ortada bir rezalet var, gidin şuna el koyun demiyor, adamları kilitleyen insanı arıyor,
ALTAN:yani, en hafifiyle, 10 yıl ceza gerektiren bir eylemin failini ...
KARAKAŞ:... yapan kişiyle muhatap oluyor Cumhurbaşkanı,
ALTAN:ve rica ediyor ona,
KARAKAŞ:rica ediyor,
ALTAN:yönetim ve Devlet anlayışı,
KARAKAŞ:kıramayacağım birisi diyor, yani ne demek, kıramam ben Sayın Erdoğan'ı,
ALTAN:bir de kadınlara...
KARAKAŞ:o da ayrı, o da ayrı bir rezalet,
ALTAN:ama bu nasıl bir Devlet anlayışı ya?, var mı yani?
KARAKAŞ:bak burda ben en az kimi suçlu görüyorum biliyor musun? Trabzonspor Başkanını. O bir Kulüp Başkanıdır, sivildir, işte savcılar falan icabına baksınlar. Emin ol, ilgilenmiyorum Trabzonspor Başkanıyla ama Cumhurbaşkanının, böyle bir kanundışı bir işi yapan kişiyi arayıp, rica etmesi, Türkiye'de Devletin bittiğinin, yok olduğunun göstergesidir.
ALTAN:... bu dehşet verici bir şey yav, ...
KARAKAŞ:şimdi bir dakika, ben, kendimi ister istemez koyuyorum, ben Cumhurbaşakanı olsam ve o saatte böyle bir şey olduğunu duysam ne yaparım? herhalde Başbakanı ararım,
ALTAN:hayır Hocam, senin Cumhurbaşkanı olduğun yerde Kulüp Başkanı dağa adam kaldırma cürretini gösteremez. Burda, böyle bir ilişki olduğu için, o cürretten bunu yapabiliyor, ya ben istediğim vakit, Cumhurbaşkanıyla direkt temas kuruyorum, onun himayesindeyim, o da burda hukuğun da çok üstün .....
KARAKAŞ:bana rica etti diyor, vali ne yapıyor? ... hala istifa etmedi. Emniyet Müdürü ne yapıyor?, Emniyet Genel Müdürü? İçişleri Bakanı?,ben hayatımda böyle bir kepazelik görmedim, bak çok açık söylüyorum, buna Cumhurbaşkanının da yaptığı dahil olmak üzere, çok net söylüyorum.Bir faili sen nasıl ararsın ya?, Sen, Devleti temsil ediyor Cumhurbaşkanı. Türkiye'de bir tek Devleti temsil eden kişi Cumhurbaşkanı. Sen, hakkaten, senin dediğin gibi, bir insanı dağa kaldırmış bir adamla nasıl muhatap olabilirsin Devlet adına ya? Böyle bir şey olabilir mi?
ALTAN:... Anayasal görevi de Devletin işleyişini ... ,
KARAKAŞ:işleyişini usulüne göre şey yapmak, hukuk, hukuğu korumak, vali hala görevde, Emniyet Müdürü hala görevde, İçişleri Bakanı hala görevde, Emniyet Genel Müdürü hala görevde, Futbol Federasyonu ... o stadın esas sorumlusu, yasalara göre, Futbol Federasyonu Başkanı, ... her şeyin sorumlusu Futbol Federasyonu Başkanı, şey olarak, Futbol Federasyonu Başkanı, hala görevde. ... yani nerden tutarsan tut pislik akıyor, bir olayın içinden, ... Merkez Hakem Kurulu, o hakemi oraya tayin eden, Futbol Federasyonu da değil, Merkez Hakem Kurulu. ... ve senin oraya tayin ettiğin, bir anlamda senin görevlini 4 saat tutuyor birileri orda, vali, ... Emniyet Müdürü, kılını kıpırdatmaya cürret edemiyoro vali, kendine hala "vali" demeye de utanmıyor.Ondan sonra, cürret edemiyor ve sonra korkunç bir açıklama yapıyor, "ne olur canım, 4 saat onları misafir ettik orda" diyor, işte, "burnu kanamadı" diyor, "çıktı" diyor, yani böyle bir şey, ya bu hakkaten, Devlet, Türkiye'de Devletin baştan aşağı tefessüh ettiğinin daha açık bir kanıtı olamaz.
Yukarıda yer alan ifade ve görüşlerden hareketle; Cumhurbaşkanı başta olmak üzere, valilik, Emniyet Müdürlüğü gibi tüzel kişilikleri'küçük düşürücü ve aşağılayıcı'ifade ve yorumlara yer verilmesi, kişi ya da kuruluşlar bakımından, eleştiri sınırlarını aşan nitelikte ifadeler olarak değerlendirilmiştir. Cumhurbaşkanı'nın tüzel kişiliğinin yanısıra, Devlet organlarının saygınlığını da zedeleyecek biçimde, eleştiri sınırlarını aşan, küçük düşürücü ve aşağılayıcı söylemlerde bulunulduğu, gerçek ve tüzel kişiliklerin haklarının ihlal edildiği düşünülmüştür.
Sonuç olarak, MEHTAP TV logosuyla yayın yapmakta olan Kuruluşun, bertilen tarihli söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesi 1. fıkrasının (ç) bendinde ifade edilen yayın hizmetleri"... kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı ... ifadeler içeremez."hükmünü ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.” Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu, Söz konusu yayınla, 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu programda, Cumhurbaşkanı başta olmak üzere, valilik, Emniyet Müdürlüğü gibi tüzel kişilikleri'küçük düşürücü ve aşağılayıcı'ifade ve yorumlara yer verildiği, Cumhurbaşkanı'nın tüzel kişiliğinin yanı sıra, Devlet organlarının saygınlığını da zedeleyecek biçimde, eleştiri sınırlarını aşan, küçük düşürücü ve aşağılayıcı söylemlerde bulunulduğu, gerçek ve tüzel kişiliklerin haklarının ihlal edildiği anlaşılmıştır. Bu nedenlerle, söz konusu yayının, 6112 Sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan" kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez."hükmüne aykırı olduğu değerlendirilmiştir. Bu itibarla yayın kuruluşunun; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin ilk defa ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca uyarılması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; MEHTAP TV logosuyla yayın yapan SEM HABER AJANSI A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendindeki; “...kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA,6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının, yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Üst Kurul Üyeleri Ersin ÖNGEL ve İsmet DEMİRDÖĞEN’in karşı oyu, oy çokluğu ile karar verildi.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 15.12.2015 gün ve 54 sayılı toplantıda aldığı 31 no.lu karara karşı oy yazısı.
Ersin ÖNGEL Şerhidir.
Üst Kurulun 15.12.2015 gün ve 54 sayılı toplantısında aldığı 31 no.lu karar karşı oy yazısı.
İsmet DEMİRDÖĞEN Şerhidir.