İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 18.11.2015 tarihli ve 1837 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Samanyolu Haber" logosuyla yayın yapmakta olan Samanyolu Haber Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. unvanlı yayın kuruluşunun 28-30.10.2015 tarihleri arasındaki yayınları incelenmiştir. Bahsi geçen tarih aralığında Bugün TV ve Kanaltürk yayıncı kuruluşlarından canlı bağlantılar yapılmıştır.
28.10.2015 tarihinde İpek Medya Grubu'na bağlı Bugün TV ve Kanaltürk adlı medya kuruluşlarına mahkeme kararı ile kayyumlar atanmıştır. Kayyumun atanması ile birlikte bu yayıncı kuruluşlardan olaya ilişkin canlı yayın adı geçen kanallar ve diğer kanallarda yer almıştır. Canlı yayınların genel itibariyle kanalların yayın odalarından gerçekleşmiş ve çeşitli siyasi parti temsilcileri, gazetecilerin bu canlı yayınlara katıldığı gözlenmiştir. Bu canlı yayın Bugün TV'de 16:35:45'e kadar sürmüştür; daha sonra yayın kesilmiştir.
İpek Medya Grubu'na kayyum atanması ile ilgili yayınlar canlı yayın ve yorumlarla tüm gün Samanyolu Haber yayın kuruluşunda yer almıştır. Bugün TV'nin yayının kayyum tarafından yönlendirilmesinin ardından Bugün TV'de program düzenleyen Mehmet Altan, Nazlı Ilıcak gibi gazetecilerin Samanyolu Haber'de programlarını yayınladığı ve konukları ile gündemi tartıştığı gözlenmiştir. Mehmet Altan'ın 28.10.2015 tarihi 21:15:05 saatinde "Özel Gündem" adlı programda Selin Sayek Böke'yi konuk etmiştir. 30.10.2015 tarih ve 20:47:00 saatinde "Özel Gündem" programına Nazlı Ilıcak'ın moderatörlüğünde Koray Çalışkan ve Altan Öymen konuk olarak katılmıştır. 29.10.2015 tarihinde Samanyolu Haber'in hazırlamış olduğu Haber Bülteni "Yeniden İletim" ile 18:49:58 saatinde 39 dk. 46 sn. boyunca yayınlanmıştır. Bununla birlikte, konuya ilişkin ihlal oluşturan deşifre metinleri aşağıdaki gibidir:
29.10.2015 18:50:32
Kemal Gülen: ...Ancak Türkiye maalesef Cumhuriyet Bayramı'na cumhurun haber alma hürriyetine yapılan darbenin gölgesinde girdi. Koza- İpek yayın holdinge atanan kayyumlar bugün çalışanlarla ilk toplantılarını yaptı. O toplantının görüntüleri izleyen herkesi dehşete düşürdü. Adı üstünde emanetçi olan kayyum gazetecileri tehdit etti. Fikir beyan eden muhabirleri ayaküstü işten kovdu. İşte arkasına polisleri alıp gazetecilere tehditler savuran kayyum Hasan Ölçer'in o sözleri" ifadelerinin ardından haberin görüntülerine geçilmiştir. Ancak belirtilen deşifre metninden de anlaşılacağı üzere haberin 'belirlenmiş bir kurgu' içinde aktarıldığı değerlendirilmiştir.
Görüntülerde yayın kuruluşu çalışanı 1: Editöryal bağımsızlığımız ne olacak? Dün mesela biz bir gazete yaptık.
Kayyum: Rezalet bir gazete yaptınız.
Yayın kuruluşu çalışanı 2 : Bizim namusumuz o.
Kayyum: Gazete namusuymuş, bilmem neymiş. Ne diyorsun sen? Var mı bu düşüncede olan? Bu mu senin namusun terbiyesiz herif. İş akdin feshedildi. Bayram bey, şu arkadaşımızı alalım oradan. Bilal bey şöyle buyurun.
Dış ses: Hür medyayı zaptetme operasyonun ardından atadıkları kayyumlar personel kıyımıyla göreve başladılar. Bugün gazetesinin başına getirdikleri kayyum Hasan Ölçer tehditler savurdu gazetenin manşetlerini göstererek çalışanlara hakaret etti. ...Kayyum Hasan Öçer'in arkasında polisler vardı. Gazetenin manşetini beğenmeyen ve AKP'li olduğu öne sürülen kayyum, çalışanları ekmeği ile tehdit etti. ....Hür medyayı ele geçirme operasyonu sonrası atanan ve AKP'li olduğu iddia edilen kayyum Hasan Ölçer bir gazeteciyi fikrini açıkladığı için "iş akdin fesh edildi" diyerek kovdu. ....
Bant Yazı: Kayyum'un ilk mesaisi kıyım!
Dış ses: Şaibeli kararla hür teşebbüs girişimine kayyum atadılar, kapısını makasla kesip silahların gölgesinde içeri girdiler. Atadıkları kayyum kendileri gibi düşünmeyen personeli işten çıkardı. Diğer personele de böyle gözdağı verdi. ....Kendisi gibi düşünmeyen gazetecileri işten atan avukat Hasan Ölçer binadan çıkışında gazetecileri karşısında buldu. .... Ölçer sorulara cevap vermekten kaçındı. Kayyumlar atandıkları gazetede kıyıma devam ediyorlar. Cihan Acar'ı işten çıkardılar.
Kemal Gülen : İBDA-C lideri ve Çakal Carlos'un da avukatı olduğu ortaya çıkan Kayyum Hasan Ölçer'in yaptığı bu skandal toplantıya katılmak da kolay olmadı. ..."(29.10.2015 Kayyum Haberi Klip 1)
29.10.2015 19:05:19
Kemal Gülen: İki televizyon kanalının yayınlarının kesildiği anlarda neler yaşandı? Karartma anlarına ait yeni görüntüler ortaya çıktı sayın seyirciler. İşte dünyanın konuştuğu o görüntüler geliyor.
Tarık Toros: Evet yukarı çıkıyor polisler. İpek medya binasında çok sayıda sivil polis çok sayıda sivil polis yukarıya doğru çıkıyorlar.
Dış Ses: Sivil polislerle ana kumanda odasına girdiler. İpek medya çalışanlarına zorla dışarı çıkardılar.
Tarık Toros: Sesimizi kesebilirler ama belki bunlar son sözlerimiz olabilir ama daha sözümüz bitmedi
Dış Ses: Hür basını susturmak için gözü kararanlar bugün Tv ve Kanaltürk'ün yayınlarını kararttılar. Saat 16:30'u gösteriyordu. Bugün TV Genel Yayın yönetmeni ve mesai arkadaşları herşeye rağmen yayınlarına devam ediyordu.
Muhabir: Şu an rejidesiniz.
Tarık Toros: Biz anayasadan kaynaklanan haklarımızı burdayız.
Muhabir: Kayyum da geldi malum polis de geldi.
Dış Ses: İşte o sırada yine sabah olduğu gibi polis kapıya dayandı ve içeri girdiler.
Görevli: Hemen çıkın hadi güzel kardeşim.
Başka Bir Görevli: Arkadaşlar sizi dışarı alalım. Odayı boşaltıyoruz.
Dış Ses: Önce ana kumanda odasını boşalttılar. Sonra Tarık Toros'a yönelik bir kağıt parçası uzattılar. Ve görevinden alındığını açıkladılar. Tarık Toros alkışlar eşliğinde binadan dışarı çıktı.
Tarık Toros: Çok üzgünüm. Buraya kadar sinyali getirebildim. Çok üzgünüm buraya kadar diyeceklerimi diyebildim.
Dış Ses: Kayyumlara eşlik eden ekipler ise doğrudan kanalın uyduya çıktığı uplink odasına çıktı.
Muhabir: Şu anda yayınlarımız dondu.
Teknik Görevli: Bir suç işleniyor ve şu anda yayınlarımız dondu.
Muhabir: Şu anda yayını sabote diyorlar.
Teknik Görevli: Şu anda yayını sabote ediliyor.
Muhabir: Şu anda radyo yayınımız.
Teknik Görevli: Şu anda Sd yayınımızı kestiler.
Dış Ses: O anlarda da kameralar kayıttaydı. Uplink ve yayın odasına polis eşliğinde baskın yapan kayyumlar yayınların kesilmesi talimatını verdi.
Tarık Toros: Mikrofonumu vermem. Elleyemezsin mikrofonumu.
Muhabir: Yayın yok şu an. Yayın indi biliyorsunuz. Lütfen şeyi kapatır mısınız? Lütfen uplinki off konumuna getirir misiniz?
Dış Ses: Ve o talimatla saat 16:34'ü gösterirken her iki kanalın da yayını kestiler. Ve özgür medyaya yapılan bu darbe bütün dünyanın gözleri önünde yaşandı. Ve tarihe tıpkı o ekranlar gibi kara bir leke olarak geçti.
Kamu Görevlisi: Kameraları indirir misiniz?19:07:59(Klip Bugün Tv Kayyum 1).
29.10.2015 19:19:53
Kemal Gülen: Sevgili seyirciler, Koza İpek grubu yönetim kurulu başkanı Akın İpek'ten çok konuşulacak bir açıklama geldi. Akın İpek kendisine yapılan baskıların durmasına karşılık kendisinden rüşvet olarak otelini istediklerini açıkladı.
Muhabir: Canlı yayında kapıları kırıyorlar.
Dış Ses: Polisin kapısını kırarak girdiği Koza İpek holdingin sahibi Akın İpek, Bugün TV sunucusu Erkan Akkuş'un cep telefonundan yaptığı yayına katıldı. İpek kendisine yapılan çirkin teklifi ilk kez burada açıkladı.
Akın İpek: Şimdi insanda insaf diyecekler bu söylediğime. Benim otelimde misafir ettiğim insanlar var biliyor musunuz? Onlardan bana haber gönderen var. Diyorlar ki oteli bize devretsin işleri kolaylaştıralım. Bak Allah şahit yemin ediyorum. Adamı otelde ağırlamışım. Misafir etmişim çok beğenmiş oteli beğenmişler. Diyorlar ki bize oteli teslim et işlerini biz kolaylaştıralım Medya değil sadece onu söyleyeyim ben size.
Dış Ses: Akın İpek Marmaris'teki otelinde daha önce ağırladığı kişilerin oteli kendilerine vermesi halinde baskıların duracağını söylediğini açıkladı.
Nazlı Ilıcak: Hisarönü'ndeki otelinizi kastediyorlar di mi?
Akın İpek: Evet onu söylüyorum. Yani inanılmaz bir açgözlülük. Nazlı Hanım inanılmaz bir şey. İş bu noktaya geldi. Ya iş artık insanların direkt beğenmiş olduğunuz göz dikiyorsunuz. Kimin gücü varsa hak edip hak etmediğine bakmıyorsunuz artık. Alabiliyor muyum alamıyor muyum ona bakıyorlar artık maalesef. Ve ben bunu yemin ederek söylüyorum.19:21:20(Klip Bugün Tv Kayyum 2).
Bahsi geçen haberde kayyumların bir yayın grubunun yönetimini dolayısıyla da medya grubuna bağlı olan Bugün TV ve Kanaltürk'e girmelerinden itibaren canlı yayınla olaylar aktarılmıştır. Haber yapma ve bunları yayma hakkını elinde bulunduran yayıncı kuruluşların kendilerinin haber konusu olduğunda bunu haberleştirmesi son derece doğaldır. Ancak bir kamu görevlisi olan kayyumun ve diğer kamu görevlilerinin zan altında kalması endişe verici olabilecektir. Kayyum, Türk Dil Kurumu'na göre "Belli bir malın yönetilmesi veya belli bir işin yapılması için görevlendirilen kimse" olarak açıklanmıştır. Bu görevi kamu adına yapan görevlinin hukuki dayanaklarla yönetimi devraldığı görülmektedir. Dolayısıyla hukukun üstünlüğüne aykırı yönde yayın yapıldığı değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak; "Samanyolu Haber" logosuyla yayın yapmakta olan Samanyolu Haber Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. unvanlı yayın kuruluşunda, yukarıda belirtilen tarihte canlı olarak aktarılan yayınlarından dolayı; 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8.maddesi (1) fıkrası "c" bendinde bahsi geçen"Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz."ilkesini ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayınla, 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu haberde, kayyumların bir yayın grubunun yönetimini dolayısıyla da medya grubuna bağlı olan Bugün TV ve Kanaltürk'e girmelerinden itibaren canlı yayınla olaylar aktarıldığı, bu yayın esnasında kullanılan ifadelerle bir kamu görevlisi olan kayyumun ve diğer kamu görevlilerinin zan altında bırakıldığı ve dolayısıyla hukukun üstünlüğüne aykırı yönde yayın yapıldığı değerlendirilmiştir.
Söz konusu kuruluşa 27.01.2014, 11.02.2014 tarihli yayını nedeniyle evvelce 12.03.2014 tarih ve 2014/16 sayılı toplantıda alınan 50,72 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.
Bu itibarla; 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, SAMANYOLU HABER logosuyla yayın yapan SAMANYOLU HABER YAYINCILIK HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendindeki; "Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz.” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Eylül 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 222.643,06 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2015 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 13.601 (onüçbinaltıyüzbir - ) Türk Lirasından az olamayacağından 13.601 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Üst Kurul Üyeleri Ersin ÖNGEL ve İsmet DEMİRDÖĞEN’in karşı oyları ve oy çokluğu ile karar verildi.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 15.12.2015 gün ve 54 sayılı toplantıda aldığı 34 no.lu karara karşı oy yazısı.
Ersin ÖNGEL Şerhidir.
Üst Kurulun 15.12.2015 gün ve 54 sayılı toplantısında aldığı 34 no.lu karar karşı oy yazısı.
İsmet DEMİRDÖĞEN Şerhidir.