İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 17.11.2015 tarihli ve 1835 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“TV 8 logosuyla yayın yapmakta olan MNG TV Yayıncılık A.Ş. ticari ünvanlı yayın kuruluşunda hafta içi günleri "İşte Benim Stilim All - Star" adlı moda yarışması yayınlanmaktadır. Öykü SERTER'in sunuculuğunu üstlendiği programın jüri üyeliğini yürüten Nur YERLİTAŞ, İvana SERT ve Kemal DOĞULU karşısında 13 genç kadından oluşan yarışmacılar muhtelif temalar bağlamında yaptıkları kıyafet seçimlerini sergilemektedirler. Haftalık eleme günü olan Cuma günü akşamları ortak bir konsepti kendi tarzlarınca yorumlayan yarışmacılardan seçilen en iyisi on bin TL ödül almaktadır.

Her bir yarışmacı performansını sergiledikten sonra öncelikle diğer yarışmacı arkadaşları, sonrasındaysa jüri üyeleri tarafından eleştirilmektedir. Bilhassa diğer yarışmacılar tarafından eleştirilme esnasında korumalı saatlerde yayınlanması uygun olmayan, çocuklara ve gençlere kötü örnek oluşturabilecek olumsuz davranış kalıpları ve sözlü ithamlara rastlanılmaktadır. Pazartesi - Perşembe günleri saat 15.00'te, Cuma akşamları 20.00'deçocukların ve gençlerin ekran başında olabilecekleri korumalı saatler içerisinde yayınlanan program içeriğinin tamamen olumsuz davranış örnekleri üzerine kurulduğu tespit edilmiştir.

Mezkur yayın kuruluşuna gelen şikayetlerin çoğu söz konusu program için yapılmakta olup; izleyiciler programdaki genç kadınların çocuklara ve gençlere kötü rol modeli olmalarına, aşağılama, küçük düşürme ve kavga gibi olumsuz tutum ve davranışlara ve içeriğin milli ve manevi değerlere uygun olmamasına değinmektedirler. Programın, çocuk ve gençlerin ekran başında oldukları korumalı saatler içerisinde yayınlanmasının eleştirilmesine neden olan "olumsuz" içeriğine rağmen yayınının devam edip, yeniden düzenlenmemiş olmasında ilgili kurum olarak RTÜK de sorumlu tutulmakta; şikayetlerde sıklıkla RTÜK'ün görev ve sorumluluklarını yeterince yerine getirmediği ileri sürülmektedir.

Ekran başında bulunan çocuklara ve gençlere olumsuz rol modeli oluşturan program içeriğine işaret etmek için mezkur günkü bölümden seçilen örnekler şu şekildedir:

03.11.2015 tarihli programda yarışmacılardan Emel ilk performansı sergiler. Podyumda yürüdükten sonra diğer yarışmacı arkadaşlarının eleştirilerini dinlemek için Öykü SERTER'in yanında durur. Yarışmacılardan Ayşegül, kıyafet seçiminden çok halini ve tavrını eleştirdiği Emel'i ağır bir nefret ve aşağılama akımına maruz bırakır:

"Emel:Ayy sen beni zaten ne şey yapsam beğenmezsin!

Ayşegül:Senin algılamanla alakalı olabilir mi?(Aşağılayıcı bir üslupla)

Emel:Yooo...

Ayşegül:Sen nasıl algılıyosan öyle... (Sinirlenerek)Öyle dikkatli niye bakıyorsun Emel anlamadım yani!

Emel:Göz teması kuruyorum...

Ayşegül:Tamam da gözlerini bi tek bana kurma yani, normalde gülen gözlerin bi tek bana böyle bakıyo daaa..

Emel:Yooo hayır!

Ayşegül:Evet bi tek bana öyle bakıyo. Allah Allahhhh...! Herkesin sopası bana kalkıyo da ona biraz...

Öykü SERTER:Neden acaba? (Müstehzi bir biçimde)

...

Ayşegül:(Ses tonu yükselerek)Bana öyle dikkatli dikkatli bakma Emel! Bütün kötü düşüncelerini bana, normalde herkese çok sevecensin ya bana kötü gözlerinle bakma yani...

Öykü SERTER:Ayşegül nasıl bakıyo?Öldüresi var gibi mi?

Ayşegül:Böyle bakıyo Öykü hanım. Şey gibi oldu herhalde bu sen de herhalde durup Ezgi'nin bakışlarını izliyorsun onun gibi bakmaya başladın böyle. (Ezgi'nin taklidini yapar.) ...Ben sana olumsuz bir şey söylediğimde de böyle gözlerini belertmek yerine...

Emel: Göz belertme işi sana ait, bana değil hı hıh!

...

Ayşegül:Niçin falan böyle.Çok sıkıcısın...Türk sineması şeylerinden o kadar sıkıldım ki senin genel olarak.

Emel:Neyimden?

Ayşegül:Böyle bi kendini böyle süzüle süzüle şey yapmalarından.

Emel:Neyimden?

Ayşegül:Sıkıldım yani, genel olarak sıkıldım evet!

Emel:Sen sıkıldın diye ben napıyim değiştiremem ki kendimi. Beğenmeyiver!

Öykü SERTER:Hiç! Hiççç!(Emel'i aşağılayan Ayşegül'ü kızdıracak şekilde.)

Ayşegül:Yani sırf oynuyorsun onu söylüyorum!Ayy sinir ediyooo bu beni yaaa, bi şey söylemiycem. Ellerim yine terledi sinirleniyorum... (Klip 1 - İşte Benim Stilim - Nefret ve aşağılama)

Aynı bölümde saat 17.24.56'da sürekli düzeysiz bir biçimde birbiriyle kavga eden Ayşenur - Nihal ikilisi yine her zamanki gibi orada bulunuş nedenleri olan kıyafet eleştirisini bir kenara bırakıp, düzgün olmayan Türkçeleriyle birbirlerine karşı uygunsuz ifadeler kullanırlar:

Nihal:... Senin backgroundunun buna uygun olmadığını düşünüyorum. O yüzdenböööylebana taklitçilikten ötegidemiyossun gibi geliyooo.Yanlış da düşünüyo olabilirim amaaa duygularım şu an bu yani beğenmedim ssenni.

Ayşenur:Önce o bedenine taaarz yaratabileceğin bir şeyler giydir sorra karşıma geç bana konuş okey? Rakibim olcak seviyeye yüksel de konuş! Okeyyyyyy! Sus! Sus!

Nihal:Evet o biraz zor yani. Bi şey söylüycem burdaki herkes her şey hakkında bir şeyler bilmeye çalışıyor biçok tarz deniyo. Ben senin üzerinde zerafete dair hiçbi şey göremiyorum ki

Ayşenur:Ben senin ne dediğini bile anlamıyorum kinapsan saçma saçmaaaaaa(ağzını yayıp muhatabına saygı duymadığına işaret eden bir üslupla.) İşte görmek var görmek var...Feyşın (fashion/moda) görmek var bi de senin gibi düz mantık görmek var. Biii deeee sadece eleştirmek için görmek var ki seninki onların içine giriyooo...

Nihal: ... Niki Minaj bile saçlarını siyaha boyatmışken senin bu yeşil saçların olduğundan beri sadece saçlarına güvenerek yaptığın buözgüvensel yorumları kınıyorrummm(gözlerini muhatabını aşağılar şekilde hareket ettirerek.)

Ayşenur:Neden saçlarıma taktın? Neden saçlarıma taktın? Bak ben kendimle ilgili bir şeyleri anlatmıyorum sen anlattırmakta zorluyosun demek ki bi şeyleri çok beğenmişsin sana olmıycağını görmüşsün kendi eksiklerini başkalarını fazlalarıyla yarıştırma istersen çünkü sende eksik olan...

Nihal:Yok canım yaaaa bööyle dedığim gibibaşarılı başarıyı kıskanabilirim şu an gerçekten...

Ayşenur:Başarıyı kıskanıyosun zaten amacın o... (müstehzi bir edayla gülerek)

Nihal:(Önce nutku tutulur susar, sonra muhatabını kıyasla alt etmeye girişir.)Sadece Cihangir'de o çok eleştirdiğin marjinal tasarımlara yürüyosun ama olmuyooo...

Ayşenur:Ben Cihangir'e gitmiyorum çünki topuklu ayakkabı giyemiyorruum ben hiç gitmiyorruum Cihangir'e beni orda göremessiin yanii sizin gittiğiniz vintıçççıların yanından geçmiyorrum ben esski esski giyinmiyoruum çünki günümüz daha böyle moda annadın mı?

(Klip 2 - İşte Benim Stilim - Dilin yanlış kullanımı)

Yukarıda deşifre edilen ve programın genel içeriğini temsil eden örnek sahnelerin ilgili mevzuat kapsamında oluşturduğu ihlaller üç grupta değerlendirilmiştir:

1- Söz konusu program bir moda yarışması olması itibariyle yapılması gereken kıyafet eleştirisiyken, yarışmacılar birbirleri hakkında yorum yaparken, kıyafetler ikinci planda kalmakta birbirlerini hal, tutum ve kişilikleri hedef alarak aşağılamakta, küçük düşürmekte ve onur kırıcı ithamlarda bulunmaktadırlar. Birbirleriyle acımasız, kaba ve "bayağı" bir biçimde kavga ve rekabet eden bu genç kadınların ortaya koyduğu bu psikolojik şiddet anları program sunucusu tarafından da rekabet ve kavganın kızıştırılması suretiyle desteklenmektedir.

2- Yarışmacı kadınların çoğunluğu konuşurken "feyşın (fashion); okey, özgüvensel vs." Türkçe'de karşılığı olan İngilizce sözcükler ya da Türkçe'de olmayan kendilerinin uydurduğu şekliyle sözcükler (özgüvensel) kullanmakta olup; cümlelerinin eylem bildiren sözcüklerini(olmuyoo, giriyooo, kınıyorrummm gibi)ve bazı sözcükleri dilin doğru telaffuzuna uymayan(esski esski, saçmaaa gibi), takındıkları kavgacı ve aşağılayıcı üslupla uyumlu olacak bir şekilde yayıp, uzatıp, ve gereksiz ses tekrarı yapmak suretiyle kullanmaktadırlar.

3- Yarışma, içeriğinin aşağılama, küçük düşürme ve sözlü kavga üzerine kurulu olması ve milli kimliğimizin önemli bir bileşeni olan Türkçemizin doğru olmayan kullanımına yaygın bir biçimde yer vermesi nedeniyle, yayınlandığı saat itibariyle ekran başında olan çocuklar ve gençler açısından olumsuz örnek oluşturmaktadır. Medyanın, bilhassa çocuklar ve gençler açısından etkisi yüksek bir sosyalleşme aracı olduğu dikkate alındığında, rapora konu olan programdaki yarışmacı kadınlar mezkur nüfus grubu -izleyici şikayetlerinde de sıklıkla dillendirildiği gibi- açısından olumsuz rol modeli oluşturmaktadırlar.

Sonuç olarak; TV 8 logosuyla yayın yapmakta olan MNG TV Yayıncılık A.Ş. ticari ünvanlı yayın kuruluşu mezkur yayınıyla, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde ifade edilen,"İnsan onuruna ... aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez."hükmüne; (m) bendinde ifade edilen,"Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez."hükmüne ve 8'inci maddesinin ikinci bendinde ifade edilen,"Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz."hükmüne aykırı yayın yaptığı kanaatine varılmıştır.” Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Söz konusu yayınla, 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (m) bendinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Rapora konu yayında yarışmacıların birbirleri hakkında yorum yaparken birbirlerinin hal, tutum ve kişiliklerini hedef alarak aşağıladığı, küçük düşürdüğü ve onur kırıcı ithamlarda bulunduğu ve ayrıca Türkçe'de karşılığı olan İngilizce sözcükler ya da Türkçe'de olmayan kendilerinin uydurduğu şekliyle sözcükler kullanıldığı dikkate alınarak 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan "…kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez." ve 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde yer alan "... dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez." hükümlerinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Söz konusu kuruluşa 26.10.2011, 05.12.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce 15.12.2011, 29.12.2011 tarih ve 2011/68, 2011/71 sayılı toplantısında alınan 37,13 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) uyarınca, 30.09.2012, 28.10.2012, 18.11.2012 tarihli yayınları nedeniyle evvelce 27.11.2012 tarih ve 2012/64 sayılı toplantısında alınan 23,26,28 nolu Üst Kurul Kararlarıyla 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin (m) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (m) bentlerinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.

1- Aynı yayınla birden fazla yayın ilkesi ihlali olduğundan ve her iki ihlal de idari para cezası yaptırımını gerektirdiğinden, 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü gereğince, bahse konu ihlallerden en ağır (tek) cezanın verilmesi öngörüldüğünden, 6112 Sayılı Kanunun 8. maddesinin birinci fıkrasının (ç)bendindeki;"... kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı ... ifadeler içeremez." Ve 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (m) bendindeki; "... dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez." Hükümlerinin tekraren ihlali nedeniyle, TV 8logosuyla yayın yapan MNG TV YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; aynı Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrası hükmü uyarınca;

a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 20.453.351,41. Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı (%1) 204.534,00 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Oybirliği ile karar verildi.