Adlı Film.
İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 15.10.2015 tarihli ve 1568 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Kanal 7 logolu yayın kuruluşu ekranlarında 07.10.2015 tarihinde izleyicilere sunulan, bir oğulun babasına olan vefasızlığının konu edildiği "Baba Dostu" adlı TV Filminin incelenmesi neticesinde, filmin pek çok sahnesinde Toyota marka araç üzerindeki Toyota ambleminin açık şekilde ekrana yansıtıldığı görülmüştür. Filmde, "Oğul" rolündeki oyuncu tarafından kullanılan araç, farklı sahnelerde, değişik açılardan markası-amblemi açık ve net olarak görülebilecek şekilde ekrana yansıtılmıştır. Filmden alınan ve ekte yer alan video kliplerinde görülebileceği üzere, bu sahnelerde marka ambleminin ekrana yansıtılma sürelerinin uzunluklarının; Klip 1: 20 saniye, Klip 2: 15 saniye, Klip 3: 7 saniye, Klip 4: 15 saniye ve Klip 5: 10 saniye olduğu görülmüştür.
Bu sahnelerdeki, amblemin ekrana yansıtılma şekli, amblemin ekrana yansıtılma sürelerinin uzun olması, amblemin bilinçli bir şekilde ekrana yansıtıldığı izlenimi oluşturabilir. Bu yönüyle, programda, mevzuatta öngörüldüğü şekilde "ürün yerleştirme" uygulamasının filmde uygulanacağına ilişkin herhangi bir bilgilendirme yapılmadığından (Ekte yer alan "Film Başlangıcı-Film Sonu" video kliplerinde de görülebileceği üzere), yayın içerisindeki marka-amblem gösterimleri "gizli ticari iletişim" olarak değerlendirilebilir.
6112 sayılı Kanun'un Tanımlar başlıklı 3 üncü maddesinin (g) fıkrasında, "gizli ticari iletişim" şu şekilde ifade edilmektedir: "Gizli ticarî iletişim: Medya hizmet sağlayıcı tarafından reklam yapmak maksadıyla veya kamuyu yönlendirebilecek şekilde; mal veya hizmet üreticisinin faaliyetinin, ticarî markasının, adının, hizmetinin ve ürününün reklam kuşakları dışında ve reklam yapıldığına ilişkin açıklayıcı bir ses veya görüntü bulunmaksızın programlarda sözcükler veya resimler ile tanıtılmasını," ve aynı kanunun 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında, yayıncı kuruluşları tarafından yayınlarda gizli ticari iletişime yer verilemeyeceği şu şekilde ifade edilmiştir; "Gizli ticarî iletişime izin verilemez."
Medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından, gizli ticarî iletişim olarak değerlendirilebilecek nitelikteki, Toyota adlı otomobil üreticisine ait marka-amblemin, filmde farklı sahnelerde açık ve net olarak ekrana yansıtılması nedeniyle, yayında gizli ticari iletişime yer verildiği söylenebilir.
Sonuç olarak; Kanal 7 logolu medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 07.10.2015 tarihindeki söz konusu yayını ile, yukarıda izah edilmeye çalışılan unsurlar nedeniyle 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında yer alan "Gizli ticarî iletişime izin verilemez." hükmünü ihlal ettiği düşünülmektedir.” Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Kanal 7 logolu medya hizmet sağlayıcı kuruluşun söz konusu yayını ile, 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasını ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği anlaşılmaktadır.
Gerekçe:Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığı’nca, söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının ihlal edildiği belirtilmiş ise de, anılan yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkikinde; farklı sahnelerde ekrana gelen araç üzerindeki marka ambleminin ekrana yansıtılmasının, Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde tanımlanan gizli ticari iletişim tanımına uymadığı, dolayısıyla reklam amacı taşımadığı anlaşılmakla, rapora konu yayında, mezkur yayında 6112 sayılı Kanunun anılan ilkesinin ihlal edilmediği kanaatine varılmıştır.
KANAL 7 logosuyla yayın yapan HAYAT GÖRSEL YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında bahse konu yayını nedeniyle, 6112 sayılı Kanun kapsamında herhangi bir İDARİ YAPTIRIM UYGULANMASINA YER OLMADIĞINA, Üst Kurul Üyesi Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oyuyla, oy çokluğu ile karar verildi.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 11.11.2015 gün ve 48 sayılı toplantıda aldığı 39 no.lu karara karşı oy yazısı.
Süleyman DEMİRKAN Şerhidir.