Yayınlanan Ana Haber Bülteni
İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 19.10.2015 tarihli ve 1613 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“İLGİ : T.C. BAŞBAKANLIK Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü'nün Başbakan Yardımcısı Yalçın AKDOĞAN imzasıyla gönderilen 10.10.2015 tarih ve 02255 sayılı Yayın Yasağı kararı.
Başbakanlık Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü ilgi yazıyla, Ankara tren garında meydana gelen patlamaya yönelik olarak yayın yasağı getirmiş bulunmaktadır.
GTV logosuyla yayın yapan kuruluştaki yayınlar incelendiğinde, 10.10.2015 tarihinde, saat 19.29'da yayınlanan ana haber bülteninde, söz konusu patlamayla ilgili olay yerine ait bazı görüntü ve ifadelerin ekrana getirildiği dikkati çekmiştir.
"Barış mitingi kana bulandı" başlığı ile verilen haberde, gençlerin halay çektikleri anın flulaştırılmış kısa görüntüsü, ne olduğu tam olarak anlaşılamayan üstü kırmızı bir örtü ile örtülmüş bir yakın çekim görüntü ve terör bölgesinin güvenlik çemberi ile çevrilmiş görüntüsü ekrana getirilmiştir. Bunun yanısıra, "herkesi hastanelere çağrıyoruz, hastanelere" (19.32.20) diye bağıran bir kişi ile megafonla alana yaklaşmak isteyenleri "arkadaşlar lütfen bomba var . Lütfen uzaklaşın burdan" şeklinde uyaran bir kişi haberde yer alırken, iki görgü tanığının ifadeleri de (19.32.57) "..Şu an garın önünde yatan onlarca insan var üzeri örtülü. Yüzün üzerinde sanırım ambulans geldi.. Ağır yaralılar var.", "..Ardarda iki patlama oldu..insanlar, çığlıklar, et parçaları, kan revan, insanlar çığlık çığlığa" şeklinde yayınlandığı görülmüştür. (klip:Terör alanı)
Bilindiği gibi terör saldırıları amacı öldürerek, toplumsal korku yaratarak mesaj vermek, güven duygusunu yok etmektir. Medya aracılığı ile de saldırıların etkilerini yaymaktır. Ayrıca yapılan araştırmalar terör olaylarının, olay kendilerinin uzağında gerçekleşmiş bile olsa, toplumun önemli bir kısmında travmaya neden olduğunu, çocuklarda daha şiddetli travmalar yaşandığını ortaya koymuştur. Yayın kuruluşu, kana ihtiyaç olduğu için hastanelere gidilmesini isteyen çaresiz bir yakarışı ve görgü tanıklarının ifadelerindeki vehameti ekrana getirerek terör örgütünün amacına hizmet etmiş olmakta ve bu tür haberlerin özellikle ekran başında bulunan çocuk izleyici kitlesi üzerinde ruhsal tahribata yol açabileceğini göz ardı etmiş bulunmaktadır.
Bu gibi olaylarda toplumun haber alma, bilgi edinme hakkının korunması önemli olmakla birlikte, toplumsal duyarlılıklar göz önünde bulundurularak haberlerin daha dikkatli sunulması gerektiği düşünülmektedir.
Sonuç olarak;
6112 sayılı Kanun'un 7/1 maddesinde, "Savaşlar, terör amaçlı saldırılar, doğal afetler ve benzeri olağanüstü durumların ortaya çıkardığı kriz zamanlarında da ifade ve haber alma özgürlüğü esas olup, yayın hizmetleri önceden denetlenemez ve yargı kararları saklı kalmak kaydıyla durdurulamaz. Ancak, millî güvenliğin açıkça gerekli kıldığı hâllerde yahut kamu düzeninin ciddî şekilde bozulmasının kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda, Başbakan veya görevlendireceği bakan geçici yayın yasağı getirebilir." şeklinde yer alan hükmünü dikkate almayan GTV yayın kuruluşu bu yayını nedeniyle, aynı Kanun'un 8/1.maddesinin (d) fıkrasında yer alan "Yayın hizmetleri; Terörü övemez ve teşvik edemez, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremez, terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz. Terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet eder şekilde sunamaz." hükmü ile 8/2 maddesinde yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz." hükmünü ihlal ettiği değerlendirilmiştir.”
Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu
Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanunun "Olağanüstü dönemlerde yayınlar" başlıklı 7. maddesinin birinci fıkrası, aynı Kanunun 8 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (d) bendi ve aynı maddenin 2 inci fıkrasının ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkiki sonucunda; ihlale konu yayında, yayın yasağının kapsamı dışına çıkılmadığı ve haber niteliği çerçevesinde kalındığı anlaşılmakla 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'a aykırı bir husus olmadığı kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; GTV logosuyla yayın yapan GÜNEYDOĞU İLETİŞİM VE YAYINCILIK A.Ş. unvanlı hakkında, bahse konu yayını nedeniyle, 6112 sayılı Kanun kapsamında herhangi bir İDARİ YAPTIRIM UYGULANMASINA YER OLMADIĞINA oy birliği ile karar verildi.
