İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 21.10.2015 tarihli ve 1668 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“Kanal Türk logosuyla yayın yapan Yaşam Televizyon Yay. Hiz. A.Ş. ünvanlı kuruluşta, her haftasonu Cumartesi ve Pazar akşamları yayınlanan "Boks Gecesi" adlı programın, 03.10.2015 tarihinde 22:27:24-01:43:53 saatleri arasında yayınlanan bölümü örnek olarak incelenmiştir.

"7 yaş ve üzeri için, Şiddet ya da korku içerir" sembolüyle, 22:27:24-01:43:53 saatleri arasında yayınlanan "Boks Gecesi" adlı programın, özellikle (korumalı saatlerde) saat 24:00'e kadar olan bölümünde; şiddet içerikli sunum ile boksörlerin yüzlerinin yaralanmış ve kanlar içerisinde kalmış yakın çekim görüntülerinin ekrana yansıtıldığı gözlenmiştir. (Klip- Tüm Pr.)

Yayının saat 24:00'e kadar olan bölümünde yer alan bazı görüntü ve ifadelere ilişkin tespitler altta sunulmuştur:

"22:28:35 İlk olarak Las Wegas'tan yapılan yayında, J. Gonzales ve Jonathan Oquendo arasında geçen boks karşılaşması ekrana yansıtılmaktadır.

22:38:00Sunucu:"(Klip 1- Şiddet)...Porto Rikolu yumruklar alıyor dediğimde, öyle bir yumruk alıyor ki bu yumruk onu indirdi...(Sporcuların birbirlerinin yüzüne ve burnuna yumruk atışı, yavaş çekimle tekrar görüntüye getirilerek) İşte pozisyonu izliyoruz. Bakın kafa kafaya bir çarpışma var orada. Karaciğerden yakalamış önce, şöyle bir ensesine bastırmış. Devamında bakın neler oluyor? Bu sol direk, arkasından sağ,yıkılmaya yetecek yumruklardı bunlar. (Sporcuların yumruklaşması ve birinin diğerini yere düşürmesi yavaş çekimle tekrar ekrana yansıtılmaktadır.)

(22:39:02)Sunucu:...Denge kaybı var.Yine yumruk serisi, arka arkaya net yumruklar...Kapandı şimdi Oquendo, karaciğerine çok sert yumruklar geldi...Yakın mesafeye girdiklerinde, adeta kıvılcım çıkıyor her iki boksörden de.Sağlı sollu direk yumruklar, Oquendo yine sert bir yumruk denemesinde bulundu. Oquendo, Porto Rikoludan bir sol kroşe;sağ kaşında açılma devam ediyor Gonzales'in...

22:41:50Raun arasında, sporcunun alnında açılan yarık yakın plan görüntülenmekte ve havluyla silinerek yara üzerine pomat sürülmektedir.

22:44:32Sunucu:Sağ kroşe çok sert. Neredeyse yine yıkacak pozisyona getirdi. Bir sol kroşe daha, çok sert yumruklar atıyor Gonzales. Meksikalı açıldı ama çenesinin ucunu, kulağının dibini, alnının köşesini yakalayamadı henüz...

22:45:54 Maç arasında, sporcunun yüzü temizlenerek tedavi uygulanmaktadır.

22:53:32Sunucu:(Klip 2-Şiddet)...Sol Kroşe, sonrasında karaciğere.Çok güzel sol kroşeyi gördünüz mü? İki tane arka arkaya. Raunda bakın nasıl da bitti?Vau bir anda neler oldu öyle? Son 20 saniyeye ne kadar yumruk isabet ettirdi öyle? 20 saniyede adeta bir makinaya dönüştü Gonzales...

22:54:09Maç arasında, yakın plan görüntülenen sporcunun kaşının üzerinde açılan yara sıkılarak havluyla temizlenmekte ve üzerine pomat sürülmektedir.

22:54:23 Sert yumruklaşmaların yaşandığı 6. raundun pozisyonları, yavaş çekimle yakın plan tekrar ekrana getirilmekte vealdığı darbelerden yüzü yaralar içerisinde kalmış sporcu görüntülenmektedir.

22:56:59Sunucu:...Gonzales'in yüzündeki deformasyon giderek artıyor ama maç içinde her iki boksörün de birbirlerine aynı derecede, aynı sertlikte yumruklar arttığını gözlemledikve bakın bu yumruklar Gonzales'i birkaç adım öne geçirecek gibi görünüyor...(23:00:00)...Yakın mesafeden de olsa o kadar sert yumruklar atıyor ki Gonzales, ciddi anlamda hırpalıyor rakibini...

23:02:01Raun arasında, göz kapağının üzeri de yarılmış ve yüzüne kanlar akmış boksörün yüzü havluyla temizlenmektedir.

23:03:41Sunucu:...Oyunu durdurdu. Puan mı silecek? Kafasındaki açılmadan dolayı doktor çağırıyor karşılaşmanın Hakemi. Devam edip, edemeyeceğini de tabi orada soracak.Bunlar çok kritik. Tamam mı, devam mı?...(Yüzünün her tarafı yara ve kanlar içerisinde kalmış boksörün, darbe almış yerlerine tedavi uygulanır.)...

23:06:47Maç arasında, yakın plan görüntülenen sporcuların yüzlerinde açılan yaralar pamuklu çubukla sıkılarak temizlenmektedir.

23:10:55 Raund sonunda, maçın pozisyonları yavaş çekimlerle tekrar ekrana getirilmektedir.

23:20:59 Martin Murray ile Gennady Golovkin arasındaki karşılaşma ekrana getirilmektedir.

23:49:21 (Klip 3- Şiddet) Yumruklaşma anları yakın plan görüntülenmektedir.

23:52:405. raund sonunda yüzü kanlar içerisinde kalan sporcunun, yüzü havluyla silinerek, burnuna tampon uygulaması yapılmaktadır.

00:04:51Sunucu:...Yani şu an tamamen acı ile bir imtihan içerisinde Martin...(Sporcunun yüzüne tedavi uygulanırken, boks posizyonları yavaş çekimle takrar ekrana yansıtılmaktadır.) "

Üst Kurulumuzca bu ve benzeri yayınlarla ilgili ekli yazılarla, konunun uzmanlarına görüş sorulmuştur. Bu konularda, Hacettepe Üni. Çocuk Ruh Sağlığı ABD Başkanlığı'ndan Prof. Dr. Ferhunde Öktem,"Çocuk ve gençler gelişim dönemlerinin özellikleri nedeniyle kendilerine ulaşan görüntü ve bilgileri farklı algılayabilmekte, işlemlemekte ve farklı tepkiler verebilmektedir. Bu nedenle televizyon yayınlarının da çocukları ve gençleri gözetir uygulamalarla aktarılması gerekmektedir. Televizyonun en bilindik etkilerinden biri olarak görüntüdeki kahramanlarla özdeşim kurma isteği ve onlara öykünme olarak gösterilmektedir. Benzemek istenilen kahramanların ön sıralarında sporcular yer almaktadır. Ulusal ve uluslararası düzlemde kazanılan başarılar, o spor dalına olan ilginin ve uğraşının artmasına yol açmaktadır. Spor yapılacak ortamların yetersizliği, çalıştırıcıların sayısı ve niteliği, sağlık ve güvenlik konularına verilen önem, can acıtacak düzeyde geridir.

Bu nedenle çocukların ve gençlerin öykündükleri sporcuları taklit etmelerinde, riskler ve denetimsizlikler söz konusu olmaktadır. Bilişsel olarak çocuklar yaklaşık 11 yaşına kadar niyet temelli yargılamalar yapmakta güçlük çekerler. Bu döneme dek çok daha ağırlıklı bir biçimde görünür davranımlara, sonuca ve kazanımlara bakarak yargılamalarda bulunurlar. Bu nedenle, kazanmak için birbirlerine zarar veren insanların neden alkışlandıklarını anlamakta zorluk çekecektir. Şiddetin onaylandığı ve yüceltildiği yönünde bir kanıya varmaları, bu yöndeki davranışları cesaretlendirecektir. Şiddetin, toplumumuzda giderek artan bir sorun olarak görülmesi, okullardaki şiddetin daha sık gündeme gelir oluşu bu konunun önemini artırmaktadır. Bu denli şiddet uygulamasının onaylandığını ve ödüllendirildiğini görmek, çocukların yaşama güvenli bakışlarını örseleyecektir. Çocuk ve gençlerin korunması amacıyla yayın saatlerinin düzenlenmesinde, yukarıda özetlenen görüşlerin değerlendirilmeye alınmasında yarar görülmektedir."şeklinde görüş bildirmiştir.

Hacettepe Üniversitesi Psikiyatri ABD Bşk. Prof Dr. Berna Uluğ ise,"Televizyonda kick boks ve boks müsabakaları gibi şiddet içeren programların, çocukların ve gençlerin ruhsal ve sosyal gelişimlerini olumsuz etkileyebileceği, dolayısıyla yayın saatlerinin buna göre düzenlenmesi gerektiği görüşündeyiz."şeklinde görüş bildirmiştir.

Özetle; yukarıda ifade edildiği gibi konunun uzmanı ve akademisyenlerden görüş sorulmuş olup, gelen raporlarda, "kick boks ve boks müsabakaları gibi şiddet içeren programların, çocukların ve gençlerin ruhsal ve sosyal gelişimlerini olumsuz etkileyebileceği; dolayısıyla yayın saatlerinin buna göre düzenlenmesi gerektiği" görüşü bildirilmiştir. Görsel ve işitsel medyada yer alan şiddetin, çocuk ve gençlerde zaman zaman rol model alınarak taklit edildiği, bu tür yayınların şiddete karşı duyarsızlık oluşturduğu ve şiddeti meşrulaştırdığı, yapılan akademik çalışmalarda da yer almaktadır. Ayrıca görsel işitsel medyada "Küçüklerin Korunması" konusu, ülkemizin de taraf olduğu uluslararası düzenlemelerde de mevcuttur.

Sonuç olarak; Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in, "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin (o) fıkrasında belirtilen"Korumalı saatler: Çocuk ve gençlerin, yayınları izleme ve dinleme ihtimali olan 24:00-05:00 saat aralığı dışındaki zaman dilimi"olarak belirtilmiştir. İçerik açısından "18+" yaş grubuna hitabeden bu programın ise, mevzuatta çocuklar için korumalı saat dilimi olarak tanımlanan, saat 22:27'de ekrana getirildiği görülmektedir. Yayın sırasında sunucunun,"...Yine yumruk serisi. Arka arkaya net yumruklar...Kapandı şimdi Oquendo, karaciğerine çok sert yumruklar geldi...Yakın mesafeye girdiklerinde adeta kıvılcım çıkıyor her iki boksörden de...Sağ kaşında açılma devam ediyor Gonzales'in...Gonzales'in yüzündeki deformasyon giderek artıyor ama maç içinde her iki boksörün de birbirlerine aynı derecede, aynı sertlikte yumruklar arttığını gözlemledik...Oyunu durdurdu. Puan mı silecek? Kafasındaki açılmadan dolayı doktor çağırıyor karşılaşmanın hakemi. Devam edip, edemeyeceğini de tabi orada soracak. Yani şu an tamamen acı ile bir imtihan içerisinde Martin...vb."şeklinde, şiddet içerikli ifadeleri yer almakta; yine yumruk darbeleriyle yüzleri morluklar, kaş ve gözlerinin üzeri açık yara ve kanlar içerisinde kalmış sporcuların görüntülerinin de bilakis mevzuatta çocuklar için öngörülen korumalı saatlerde (24:00'e kadar olan zaman diliminde), daha sık ekrana yansıtıldığı görülmektedir.Bu yayınları nedeniyle Kanal Türk Yayın Kuruluşu'nun, 6112 sayılı Kanun'un "Yayın Hizmeti İlkeleri" başlıklı8. maddesinin 2. fıkrasındabelirtilen"Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerindeve koruyucu sembol kullanılmadanyayınlanamaz."hükmünü ihlal ettiği değerlendirilmiştir.” Şeklinde değerlendirmelere yer verildiği

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkiki sonucunda şiddet içerir görüntülerin yer aldığı yayının uygun koruyucu sembol kullanılmaksızın ekrana getirilmesi nedeni ile 6112 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Söz konusu kuruluşa 06.03.2015 tarihli yayını nedeniyle evvelce 09.04.2015 tarih ve 2015/17 sayılı toplantısında alınan 42 nolu Üst Kurul kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.

Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.

a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Eylül 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 2.165.303,34 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı 21.653,00 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.