İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 29.09.2015 tarihli ve 1464 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“CİNE 5 logolu medya hizmet sağlayıcı yayın kuruluşu'nda 15.09.2015 tarihinde saat 19:35:40 civarlarında yayınlanan "ANA HABER" bülteni içinde, sigara görüntülerinin yer verildiği belirlenmiştir. Klip 1- Ana Haber Bülteninin Tümü

Saat 20:07:51'de yayınlanan"Minik Lidya'nın Gözyaşları"başlıklı haberde, küçük Lidya ile yapılan röportaj sırasında, ekranın yan tarafında yer alan bir erkeğin elindeki sigara görüntülerine 28 sn. süre ile yer verildiği tespit edilmiştir.Klip 2- Sigara Görüntüleri

Yayın kuruluş'unun ihlale konu olan mezkûr yayının görüntülerinde herhangi bir kapatma, maskeleme, montajlama yöntemine başvurulmadığı ve sigara görüntülerini açık bir şekilde yer verdiği belirlenmiştir.

Sonuç olarak; CİNE 5 logolu medya hizmet sağlayıcının söz konusu yayınıyla; 4207 sayılı "Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun"un 3 üncü maddesinin 6 ncı fıkrasında yer alan "Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez"amir hükmüne aykırı davrandığı tespit edilmiştir.” Şeklinde değerlendirmelerde bulunulduğu,

Yayın kuruluşu'nun söz konusu yayını ile 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Yasa'nın 3. Maddesi'nin 6. fıkrası hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

İhlale konu yayın görüntülerinde herhangi bir kapatma, maskeleme, montajlama yöntemine başvurulmadığı ve sigara görüntülerinin açık bir şekilde yayınlandığı anlaşılmakla, mezkûr yayında; 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin altıncı fıkrasında yer alan "Televizyonlarda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür. Bu itibarla, söz konusu yayında, 4207 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin altıncı fıkrası hükmünün ihlal edilmiş olması nedeniyle Yayın Kuruluşu hakkında, aynı Kanunun 5 inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki hüküm gereğince idari para cezası yaptırımının uygulanmasının uygun olacağı, kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; CİNE 5 logosuyla yayın AL JAZEERA TURK YAYINCILIK HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında,

1- 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki; " (Değişik: 10/9/2014-6552/111 md.) 3 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki yasağın görsel yayın yoluyla ihlal edilmesi hâlinde, yasağa aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşa ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir. İdari para cezası miktarı, on bin Türk lirasından az olamaz. Bu cezaya karar vermeye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yetkilidir.” hükmü kapsamında,

İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 101.422,12 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2015 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.011 (onbirbinliraonbirkuruş ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.011 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde, Üst Kurulun Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “4207 sayılı kanunun 5/4. maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 5326 sayılı Kanunun 27 nci maddesi uyarınca idari para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde yetkili Sulh Ceza Mahkemesine dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceği ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceği, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Üst Kurul Üyeleri Esat ÇIPLAK, Süleyman DEMİRKAN, Ersin ÖNGEL ve Taha YÜCEL’in karşı oylarıyla, oy çokluğu ile karar verildi.

İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 17.09.2015 tarihli ve 1441 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“Koç Holding, Mustafa Rahmi Koç ve Ali Koç adına Üst Kurulumuza 25.08.2015 tarih ve 27046 sayılı yazıyla başvuruda bulunan Av. Uğur Çapkın ve Av. Serkan Demiral 18.03.2015 tarihinde A Haber logolu yayın kuruluşunda yayınlanan "Birlikte Bakalım" isimli programda saat 22.21-22.23 arasında kullanıldığı iddia edilen; "Gezinin sponsorlarından Koç ailesinin üniversitesi bir orman katliamı üzerine yapılmıştır, bina edilmiştir." ve "O üniversitelerden para kazanıyorsunuz, otellerden para kazanıyorsun ondan sonra gelip Gezi Parkı gibi yeşillikten çok sadece bir park, Gezi Parkı ve onun üzerinden üç ağaç söküldüğü için o da kesildiği için değil, sökülüp başka bir yere taşınan ağaç için bütün ülkeyi ateşe veriyorsun ve bunun sadece yeşili korumakla ilgili olduğuna halkın inanmasını bekliyorsun. Mesele sadece Gezi değil anladık." şeklindeki ifadelerin 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının b, c, ç, e ve ı bentlerinde belirtilen hükümlere aykırı olduğunu belirtmiş, anılan program hakkında incelemenin yapılarak gerekli cezai işlemin uygulanmasını talep etmektedir.

"Birlikte Bakalım" isimli program bir yorum programdır. Programda gündeme ilişkin haberler değerlendirilmektedir. Programa yorumcu olarak katılan Mahmut Övür, Hilal Kaplan ve Salih Tuna gündeme ilişkin görüşlerinin dile getirmişlerdir. Mahmut Övür'ün konuşmasından sonra söz alan Hilal Kaplan, ilgi yazıyla şikayet edilen konuşmasını yapmıştır. Kaplan'ın konuşmasından sonra Mahmut Övür ve programın sunucusu konuşmaya başlamıştır; akabinde ise başka bir gündeme geçilmiştir. Şikayete konu olan yayının ilgili kısmı aşağıdadır (22.21.53):

"Hilal Kaplan:Bir de beyefendinin sözlerinde sanki şöyle bir eleştiri vardı. Yani mesele ağaç katliamı işte yeşil katliamı üzrine bina edilmiş bir direniş olduğu söylendi. Şimdi baktığınızda, biraz önce Kılıçdaroğlu'nu konuştuk, CHP'li belediyelerin yeri geldiğinde bunu misliyle yaptığını, pek çok örneğini gördük. Gezinin sponsorlarından Koç ailesinin üniversitesi bir orman katliamı üzerine yapılmıştır, bina edilmiştir. Keza Aydın Doğan'ın ordaki oteli yine gezinin devamındaki, eskiden geziye içkin olan yeşil alanın üzerine yapılmıştır. Fakat oraya katılan ünlülerin yaşadıkları rezidansların önemli bir kısmı, isim isim vermek şimdi mümkün değil. Onlarda yine yeşil katliamı üzerine bina edilmiş yapılar. Hem buralarda oturuyorsunuz, o üniversitelerden para kazanıyorsunuz, otellerden para kazanıyorsun ondan sonra gelip Gezi Parkı gibi yeşillikten çok sadece bir park, Gezi Parkı onun üzerinden üç ağaç söküldüğü için o da kesildiği için değil, sökülüp başka bir yere taşınan ağaç için bütün ülkeyi ateşe veriyorsun ve bunun sadece yeşili korumakla ilgili olduğuna halkın inanmasını bekliyorsun. Mesele sadece Gezi değil anladık /Mahmut Övür:Hatta şunu da söyledi tek o değil köprüdeki meseleyi de biliyorsunuz; üçüncü köprü, havaalanı /Sunucu:Tamda o günlere denk geldi. /Mahmut Övür:Hepsine baktığın zaman vatandaş da şunu görüyor. Bir defa Türkiye toplumun en temel özelliği bir değişim ve beklenti, daha iyi yaşamak istiyor. Buna karşı çıkan akla isyan ediyor. Yani herşeye de karşı bu kadarda olmaz diyor. Ağaç da kesilebilir, yenisi de ekilebilir. Bu dar alana sıkıştırmaya karşı çıkıyor ve isyan ediyor. /Sunucu:Peki, muhalefeti konuşmaya devam edeceğiz ama "Birlikte Bakalım"da bir yanda da medyayı analiz ediyoruz. Bundan beş yıl önce kaydedilmiş bir görüntü ekrana gelecek, görüntü kültür sanat büyük ödülleri töreninde kaydedildi. Gazeteci ve yazar Çetin Altan ödüle layık görüldü, ödülünü de bizzat o dönem henüz başbakan olan Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden aldı, görüntüyü birlikte izleyelim, sonra o görüntüyü neden ekranınıza taşıdık, o görüntülerin neye karşılık geliyor o sorulara dev barkomuzda birlikte bakacağız, birlikte yanıt arayacağız, elbette analiz edeceğiz, tartışacağız."

Söz konusu programda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Gezi Parkı eylemlerine katılanları öven ifadelerinin eleştirildiği, ancak bu ifadelerin eleştiri sınırları içerisinde olduğu görülmüştür. Ayrıca, Gezi Parkı eylemlerine destek veren veya verdiği iddia edilen kişi (M. Rahmi Koç, Ali Koç vb) veya kurumlar (Koç Holding vb) da eleştirilmiştir.

Demokratik ve hukuk devleti olan ülkemizde ifade hürriyeti, basın özgürlüğü gibi kavramlar anayasal olarak korunmaya alınmış özgürlüklerdir. Topluma mal olmuş ve kamuoyunun yakından tanıdığı kişiler eleştiriye açık, hatta diğer vatandaşlardan daha sert eleştirilere açık, olmalıdırlar. Bu ilke yargı kararları ile ortaya konmaktadır. Toplumun önünde olan, devamlı sosyal gündemi meşgul eden insanların eleştirilmesi doğaldır. Deşifre metinlerinde de görüleceği üzere açıklamalar eleştiri boyutundadır. Bu nedenle yapılan yayının ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilecek bir nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır. Bununla birlikte, programda dile getirilen görüşlerinin doğruluğunun ya da yanlışlığının tarafımızca açıklığa kavuşturulmasının mümkün olmadığı, bunların ancak bağımsız mahkemelerce karara bağlanabileceği değerlendirilmiştir.

Sonuç olarak, A HABER logolu medya hizmet sağlayıcının söz konusu yayınında 6112 sayılı Kanun açısından bir ihlalde bulunulmadığı, şikayetçinin düzeltme ve cevap hakkını kullanabileceği değerlendirilmiştir.”

Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'a aykırı bir husus olmadığı ilgilinin 6112 sayılı Kanun'un 18. maddesinde düzenlenen düzeltme ve cevap hakkını kullanabileceği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkiki sonucunda; "Birlikte Bakalım" isimli programda, Taksim Gezi Parkı eylemleriyle ilgili olarak sarf edilen ve ayrıntılarına yukarıda (rapor içeriğinde) yer verilen ifadelerle kişi ve kuruluşların, eleştiri sınırları ötesinde aşağılandığı, küçük düşürüldüğü, iftiraya maruz bırakıldığı; mesnetsiz iddialar ile kişi ve kurumların hedef gösterilerek yıpratıldığı; bununla birlikte haberin iddiasını desteklemeyen izleyici mesajları karşısında kişilerin isim ve medya platformunu belirterek hedef gösterdiği; soyut ifadeler kullanarak yayıncı sorumluluklarından uzak bir tutum takındığı anlaşılmıştır.

Bu nedenlerle söz konusu programda 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan; "…kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez."hükmünün ihlal edildiği tespit edilmiştir.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, A HABER logosuyla yayın yapan TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan; “...kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre UYARILMASINA, 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, Üst Kurul Üyeleri Hamit ERSOY, Nurullah ÖZTÜRK, İlhan YERLİKAYA ve Taha YÜCEL’in karşı oylarıyla, oy çokluğu ile karar verildi.