İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 05.10.2015 tarihli ve 1496 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“NTV SPOR logolu ve A YAPIM RADYO VE TV YAY. A.Ş. unvanlı medya hizmet sağlayıcı kuruluş 13.09.2015 tarihinde Avrupa Basketbol Şampiyonası maçlarından Litvanya- Ermenistan basketbol müsabakasını canlı olarak yayınlamıştır.

Söz konusu maç yayını ile ilgili olarak yapılan inceleme sonucunda yayın kuruluşunun, maç içerisinde özellikle faul düdükleri sonrası pozisyon tekrarlarında bant reklam yayını yaptığı tespit edilmiştir. Yayın kuruluşunun bant reklamları müsabakanın devre arası, molalar veya peryot sonlarında değil maçın içerisinde verdiği müşahade edilmiştir.

Söz konusu bant reklamlar raporumuza üç örnek teşkil edecek şekliyle hazırlanmış ve aşağıda sunulmuştur:

22:23 Bant Reklam Klip 1- Renault Bant Reklamı

22:26 Bant Reklam Klip 2- Renault Bant Reklamı

23:43 Bant Reklam Klip 3- Renault Bant Reklamı

Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in Reklam ve tele-alışveriş yayınlarının biçim ve sunuşu başlıklı 10'uncu maddekinin 12.08.2015 tarih ve 29443 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik'le değişik dördüncü fıkrasında "Haber bültenleri ile çocuklara yönelik programlarda ve spor karşılaşmalarının bölüm, duraksamalar ve devre araları dışında, bant reklamlar dahil hiç bir türde reklam yayınlanamaz" şeklinde bir düzenlemeye yer verildiği görülmektedir. Bu değişiklik ile mevzuatımızda önemli bir yenilenmeye gidilmiş, spor müsabakalarında şimdiye kadar uygulanan maç içi reklam yayınlarının sınırlandırılması ve bölüm,devre ve duraksama dışında bant reklam da dahil olmak üzere hiçbir reklam yayınına yer verilmemesi ilkeleri benimsenmiştir. Bu yönetmelik değişikliliğine rağmen kimi medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yönetmelikte geçen "duraksama" ibaresini yanlış yorumladıkları ve bu bağlamda maç içindeki bant reklam uygulamalarına devam ettikleri görülmektedir. Maçlardaki gol sevinçleri,faul atışları öncesi hazırlıklar,oyuncu değişiklikleri gibi kısa süreli oyunun durması, mevzuatımızda bahsedilen "duraksama" ifadesinin karşılığı değildir. Bilindiği üzere söz konusu düzenlemede spor karşılaşmalarında ticari iletişim uygulaması yapılamayacak kısımlar "...bölüm,duraksamalar ve devre araları dışında,..." şeklindeki kavramlarla ifade edilmiştir. Bilinmektedir ki bir çok spor türü ve karşılaşması bulunmaktadır ancak bunlardan en yaygın olanları futbol, basketbol, voleybol, hentbol gibi müsabakalardır.bu müsabakaların taamında gerek taktik gerekse de dinlenmeye imkan tanımak amacıyla bölümler ve devreler oluşturulmuştur.

Maç içerisinde olan küçük duraksamalar bu müsabakanın doğası gereği olan ve kaçınılmaz duraksamalardır. Duraksama yasal düzenlemedeki yer alan diğer kavramlarla uyumlu olarak müsabakaya bir kural dahilinde ara verilmesini ifade eden bir geniş kavramdır. Örneğin basketbol müsabakasında takım sorumlularının talebi üzerine 30'ar saniyelik ve birer dakikalık teknik veya diğer nedenlerle alınan mola kavramı yönetmelikte yer alan "duraksama" ifadesiyle karşılık bulmaktadır. Bu mola alında tüm oyuncular kenara gelmekte ve oyun hakem tarafından başlatılana kadar durmaktadır. Benzer durum voleybol müsabakalarında da görülmektedir. Ancak futbol müsabakalarında bu türlü bir teknik duraksamadan söz etmek mümkün değildir. Raporumuza esas olan yayında da olduğu gibi, faul atışları öncesi anları, gol sevinçleri, oyuncu değişiklikleri, topun oyun alanı dışına çıkması, sakatlıklar gibi nedenlerle yaşanan kısa duraksamalar müsabakanın doğası gereği olan kesilmelerdir ve yönetmelik kapsamındaki "duraksama" olarak değerlendirilemez.

Medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaşanan bir pozisyon sonrası pozisyonu tekrar ekrana getirerek bu anda da bant reklam uygulamasına yer verdiği görülmektedir.Canlı yayınlarda topun aktif şekilde oyunda olmadığı durumlarda ekranlara yansıtılan tekrarların da oyunun bir parçası olması nedeniyle duraksama olarak kabul edilmesi ve tekrar görüntüsüne yer verilip burada ticari iletişim yayını yapılması mevzuatımımıza uygun değildir.

Yönetmelik değişiklik gerekçesinde de bilindiği üzere Üst Kurulumuz tarafından oybirliği ile değiştirilen düzenlemenin amacı Avrupa'daki yayıncılara benzer bir uygulama ile televizyon ve radyolarda spor müsabakalarının içine ticari iletişim alınmasının önüne geçmek ve ticari iletişimin izleyiciler açısından seyir zevkini bozmasına müsade edilmemesidir.

Dolayısıyla,NTV SPOR logolu ve A YAPIM RADYO VE TV YAY. A.Ş'nin bu yayınıyla Yayın Hizmeti Usul ve Esasları hakkında Yönetmelik'in Reklam ve tele-alışveriş yayınlarının biçim ve sunuşu başlıklı 10 uncu maddesinin 4'ncü fıkrasında belirtilen "Haber bültenleri ile çocuklara yönelik programlarda ve spor karşılaşmalarının bölüm, duraksamalar ve devre araları dışında, bant reklamlar dahil hiç bir türde reklam yayınlanamaz" hükmünü ve 6112 sayılı Kanun'un 10/10'da yer alan"Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar Üst Kurulca yönetmelikle düzenlenir." hükmünü ihlal ettiği düşünülmektedir.”

Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın kuruluşu bu yayını ile 6112 sayılı Kanunu'nun 10 uncu maddesinin onuncu fıkrası hükümlerini ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından yayınlanan spor müsabakasında bölüm, duraksama ve devre arası haricinde bant reklam yayınına yer verilmesi nedeni ile Yayın Hizmeti Usul ve Esasları hakkında Yönetmelik'in Reklam ve tele-alışveriş yayınlarının biçim ve sunuşu başlıklı 10 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasının ve dolayısıyla 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 10 uncu maddesinin onuncu fıkrasında ifade edilen "Bu maddenin uygulanmasına ilişkin hususlar Üst Kurulca yönetmelikle düzenlenir." hükmünün ihlal edildiği kanaatine varılmıştır.”

Bu itibarla yayıncı kuruluşun 10 uncu maddesinin onuncu fıkrasının ihlali nedeniyle uyarılmasının uygun olacağı kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, NTV SPOR logosuyla yayın yapan A YAPIM RADYO VE TV YAY. A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 10'uncu maddesinin 4 üncü fıkrasında belirtilen “Haber bültenleri ile çocuklara yönelik programlarda ve spor karşılaşmalarının bölüm, duraksamalar ve devre araları dışında, bant reklamlar dahil hiç bir türde reklam yayınlanamaz." hükmünü ve dolayısı ile 6112 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin onuncu fıkrasında yer alan "Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar Üst Kurulca yönetmelikle düzenlenir." hükmünün ihlali nedeniyle,aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, oy birliği ile karar verildi.