İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 16.09.2015 tarihli ve 1426 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Uzay Haber logolu yayın kuruluşunda 11.09.2015 tarihinde saat 18:28:25'te Ana Haber Bülteni içerisinde Irak'ta Şii milisler tarafından kaçırılan 18 Türk işçinin internette yayınlanan görüntüleri ile ilgili bir haber yayınlanmıştır (Klip-1 Irakta kaçırılan Türk işçiler).
"18 Türk işçinin ilk görüntüleri, Türk işçileri Şii milisler kaçırmış." şeklindeki başlıklarla yayınlanan haber, sunucunun "18 Türk işçisi Irak'ta Şii milisler tarafından kaçırılmıştı. Haber alınamıyordu. Ve nihayetinde işçilerle ilgili bir haber geldi. İşçileri kaçıran Şii milislerin taleplerinin olduğu, sıralandığı bir video yayınlandı." şeklindeki sunumuyla başlamıştır. Ardından, kendilerine "Ölüm Mangaları" adını veren örgütün internete koyduğu Türk işçilerin görüntüleri ekrana getirilmiştir. İşçilerin görüntüleri ekrandayken dış ses "Bağdat'ta kaçırılan 18 Türk işçiden haber var. İşçileri kaçıran Şii grup işçilerin isimlerini ve taleplerini okudukları bir video yayınladı. Videoda işçilerin arkasında ellerinde otomatik silahla Şii milisler görülüyor. Kendilerine Ölüm Mangaları ismini veren grubun arkalarında emrindeyiz ey Hüseyin yazılı pankart dikkat çekiyor. Silahlı grubun şartları arasında silahlı kişilerin Türkiye'den Irak'a geçmesini engelleme, Kürdistan'daki çalıntı petrolün Türkiye toprağından geçmesini durdurmak yer alıyor. Erdoğan ve Partisi bu talepleri yerine getirmediği takdirde Irak'taki Türkiye çıkarları ve ajanları mümkün olan en ağır şekilde ezilecektir deniliyor. Irak Spor Bakanlığı tarafından Türk firması Nurol İnşaat'a verilen stadyum ihalesinde çalışan işçi ve mühendisler 2 Eylül Çarşamba gecesinde şantiyeden kaçırılmıştı." şeklindeki haber metnini okumuştur. Dış ses tarafından haber metni okunurken zaman zaman ara verilmiş ve Türk işçilerinin adlarını ve memleketlerini kendi ağızlarından söylemeleri ekrana getirilmiştir. Ayrıca yine Türk işçilerin ağzından "Türkiye hükümetinden serbest bırakılmamızı istiyoruz.", "Türkiye hükümetinden serbest bırakılmamızı istiyoruz. İsteklerin yerine getirilmesini istiyoruz.", " Biz buraya ekmek parasını kazanmak için gelmiş olan gurbetçileriz." şeklindeki ifadelerin söylendiği duyulmuştur.
Yukarıda yer alan deşifre metin ve ekli klipten de görüleceği üzere Irak'ta Türk işçileri kaçıran örgütün internete koyduğu görüntülerin bazı bölümleri Uzay Haber logolu yayıncı kuruluş tarafından herhangi bir flulaştırma yapılmadan ekrana getirilmiştir. Ekrana getirilen görüntülerde işçilerin çaresizlik içindeki bekleyişleri ekrana yansımıştır. Ayrıca örgütün Türk işçileri serbest bırakmak için öne sürdüğü bir takım istekler dış ses tarafından okunan haber metninde yer almıştır. Terör örgütlerinin en önemli amacının topluma korku salmak, kargaşa yaratmak, toplumun huzur ve sükununu bozmak olduğu bilinmektedir. Bir terör örgütü tarafından yapılan eylemin medya tarafından kamuoyuna bilgi verme amacıyla yayınlanması doğaldır. Ancak bu tür olaylar verilirken terörün ve terör örgütünün amacına hizmet eder şekilde davranmamak kamu hizmeti yayıncılığı anlayışının gereğidir. Uzay Haber logolu yayıncı kuruluş, Türk işçileri kaçıran örgütün internet ortamında servis ettiği görüntüleri, kaçırılan işçilerin ailelerinde oluşabilecek duygusal travmaları göz önüne alınmaksızın, işçilerin çaresizlik içindeki yüz ifadeleri görünecek şekilde yayınlamış; örgütün bir takım isteklerini ekranda dile getirerek ,amacı bu olmasa da, örgütün sözcülüğünü yapmıştır.
Sonuç olarak Uzay Haber logolu yayıncı kuruluşun bu yayınları ile 6112 Sayılı Yasa'nın 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde yer alan "Terörü övemez ve teşvik edemez, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremez, terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz. Terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet eder şekilde sunamaz." şeklindeki hükmünü ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Rapora konu yayın ile 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (d) bentlerinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığı’nca, söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan; "İnsan onuruna (...) saygılı olma ilkesine aykırı olamaz,(...)” ve (d) bendindeki; "Terörü.... terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz. Terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet eder şekilde sunamaz." İlkelerinin ihlal edildiği belirtilmiş ise de, anılan yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkikinde;
Kaçırılan Türk işçilerinin görüntülerinin verildiği ihlale konu haber, kamuoyuna duyurulması gereken oldukça önemli bir olaya ilişkin olup, olaya dair görüntülerin teröristlerce servis edilmiş bir internet sitesi aracılığıyla elde edilmiş olmasından hareketle, anılan yayının, “terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı” nitelikte olduğu şeklinde yorumlanmasının isabetli olmayacağı, toplumun haber alma ve bilgilenme hakkının daha ağır bastığı yayının “haber verme” ve “kamuoyunun haber alma” hakkı kapsamında değerlendirilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Bu nedenle rapora konu yayında, 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (d) bendi ilkeleri ihlalinin bulunmadığı değerlendirilmiştir.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 07.10.2015 gün ve 43 sayılı toplantıda aldığı 90 no.lu karara karşı oy yazısı.
Süleyman DEMİRKAN Şerhidir.