İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.09.2015 tarihli ve 1404 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“JİYAN TV medya hizmet sağlayıcısı, 01-06.09.2015 tarihleri arasında 20:00:00 haber bültenleri incelenmiş, haber ve görüntülere ilişkin değerlendirmeler aşağıda sunulmuştur
01.09.2015 tarihinde 20:04:30'da yayınlanan haber:
"Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde dün akşam saatlerinde özel hareket timleri tarafından düzenlenen Esentepe ve Esenyurt Mahallelerine yapılan müdahalede panzerden açılan ateş sonucu yaşamını yitiren 18 yaşındaki Ali Kaval son yolculuğuna uğurlandı.
Cenaze töreninde kısa bir konuşma yapan Hakkari milletvekili Zeydan Yüksekova halkının bir haftada dört evladını yitirdiğini söyledi.
Zırhlı araçtan ateş açıldı. Şırnak'ta iki genç yaralı. Şırnak'ta polis baskınlarını ve sivil ölümlerini protesto eden gençlere ateş açıldı iki kişi yaralandı. Şırnak'ın Vakıfkent Mahallesinde gösteri yapan gençlere polis müdahale etti. Gösteri yapan gençlere kobra tipi zırhlı araçtan polislerin ateş açması sonucu 18 yaşındaki Cevdet Şenlik ve 19 yaşındaki Metin Tekinen vücutlarına aldıkları kurşunlarla yaralandı. Yaralanan iki kişi için 112 acil servis ekipleri can güvenlikleri olmadığı gerekçesi ile gelemeyeceklerini belirtti. Bunun üzerine HDP Şırnak Milletvekili Leyla Birlik emniyeti bilgilendirip olay yerine giderek yaralı gençlerden birini aracına bindirip Şırnak devlet hastanesine götürdü. Yine olay yerinde kalan diğer yaralıyı alması için Birlik bu sefer ambulansa eşlik ederek ikinci yaralıyı da hastanenin acil servisine kaldırdı." ( Klip 1)
03.09.2015 tarihinde 20:11:25 'te yayınlanan haber:
"Şırnak'ın Beytüşşebap ilçesinde artan polis baskınlarına karşı ilçenin Tatar, Karşıyaka ve Aliçavuş mahallerinde gençler tarafından hendek kazılmaya başlandı. Polislerin akrep tipi araçlarla söz konusu mahallere girmek istemesi üzerine çatışma çıktı. Polislerin mahallelere girmesine izin vermeyen gençlere karşı polisler gerçek mermilerle ateş ederken çatışma çıktı. Çatışma gece geç saatlere kadar devam etti. Diyarbakır'ın Dicle ilçesinde artan baskı ve polis müdahalelerine karşı gençler 27 Mayıs Mahallesi'nde Han Yolu'na hendek kazdı. Hendek kazan gençlere polisler gece geç saatlerde gerçek mermilerle müdahale etti. Gece boyunca süren çatışmada ölü ya da yaralı olmadığı belirtilirken mahallede bir çok ev ve iş yeri de polis kurşunlarının hedefi oldu. Havanın aydınlanmasıyla çatışmalar son bulurken ilçedeki gergin bekleyiş devam ediyor." ( Klip 2)
04.09.2015 tarihinde 20.00.20'de yayınlanan haber:
"Dersim kent merkezinde Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunan Nafi Karabulut Polis Karakolu'na saldırı gerçekleştirildi. Saldırı anı gazeteciler tarafından görüntülenirken saldırıda bir polis yaşamını yitirdi bazı polisler ise saldırıda yaralandı. Saldırıyı gerçekleştirdikleri belirtilen HPG'lilerden biri yaşamını yitirirken biri de yaralandı. Çatışma anında özel harekat timleri ve polisler zırhlı araçlardan sivillerin üzerne rastgele ateş açtı. Açılan ateş sonucu biri 15 yaşında olmak üzere 4 yurttaş yaralandı. Halk polis ve özel harekat timlerine tepki gösterirken polisin sivillerin üzerine açtığı ateş kameralar tarafından görüntülendi. Yaralı HPG'li ile yaralı yurttaşlar ambulanslarla Dersim Devlet Hastanesi'ne kaldırılarak tedavi altına alındı. Yaralılardan 15 yaşında olan kız çocuğunun kritik olduğu belirtildi. Çatışama sonrası merkezindeki birçok sokak ve caddeye polis ve özel harekat timleri yerleştirilirken kente giriş ve çıkışlar da yasaklandı." ( Klip 3)
05.09.2015 tarihinde 20.00.00:'de yayınlan haber:
"Hakkari'nin Yüksekova ilçesinden sonra Şırnak'ın Cizre ilçesinde de tank, panzer, top ve çok sayıda zırhlı araçla binlerce polis, asker ve özel hareket timleri tarafından halkın kendi güvenliği için barikatlar kurup hendek kazdığı mahallelere müdahale edildi. Gece Şırnak Valiliği tarafından ilan edilen sokağa çıkma yasağı ile birlikte yüzlerce polis , asker ve özel tim gerçek mermiler kullanarak mahallelere girdi. Sokağa çıkma yasağı ile birlikte ilçede internet, elektrik ve telefonlar da kesildi. Valilik tarafından yapılan açıklamada ikinci bir talimata kadar sokağa çıkma yasağı ilan edilmesiyle yurttaşlar sokağa çıkma yasağını yediden yetmişe Nur, Cudi, Sur ve Yafes Mahallelerindeki protesto etmeye başladı. Valilik yasağını dinlemeyen yurttaşların sokağa çıkıp ses çıkarma eylemi yapması üzerine mahalle girişlerinde bekleyen polisler mahalle içlerine doğru rasgele ateş açmaya başladı. Gece boyunca Nur, Cud, Sur ve Yafes Mahallerinde gençler ve polisler arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Arin Mirhan ve Kobani Caddelerinde meydana gelen patlamalarda çok sayıda polisin yaralandığı belirtilirken devlet hastanesinin etrafındaki polisin ablukası ise devam ediyor. Hastanede bulunan Şırnak Milletvekili Ferhat Enci ve Cizre Belediye Başkanı Leyla İmret yaptıkları açıklamada hastanenin zırhlı araçlarla polis tarafından ablukaya alındığı ve kendilerine ulaşan bilgilere göre 4 yurttaşın yaşamını yitirdiği çok sayıda yaralının olduğu ve yaralıların ablukadan kaynaklı hastaneye getirilmediğini söyledi. Çatışmalar sabah saatlerine kadar kesintisiz devam ederken sabah saatlerinde de manzara değişmedi. Cizre'de tam bir asker, polis ve özel tim ablukası sürüyor.
Kentte yer yer silah sesleri gelmeye devam ediyor.
-Mikrofon Uzatılan Çocuk: Biz silahtan korkmuyoruz, her gün devlet geliyor silahla bizi vuruyorlar. Biz korkmuyoruz biz çünkü alışmışız. Geliyor 7 yaşındaki çocuğu öldürüyor gidiyor. Bu insanlık mı? Hayır.
-Başka Bir Çocuk: Sokaklarda birisi silahlı görüyor musunuz? Dün akşamdan beri devlet bizi tarıyor. Bişey yapmamışız. Sabaha kadar sokaklardayız." ( Klip 4)
06.03.2015 tarihinde 20.00.00'de yayınlanan haber:
"Şırnak'ın Cizre ilçesinde Şırnak valiliğin sokağa çıkma yasağı ilan etmesi ve polislerin kenti abluka altına almasıyla başlayan çatışmalar devam ediyor. Polis ve asker ilçeyi adeta ablukaya almış durumda, müdahaleler özellikle Nur, Sur, Cudi ve Yafes Mahallelerinde şiddetleniyor. Gençler ise polisin, özel hareket timlerinin mahallelere girmesini engellerken polisler zırhlı araçlardan rasgele ateş açıyor. Atılan bombalar nedeniyle mahallelerde yangınlar çıktı. Yafes Mahallesinde çatışmaların başlamasıyla elektrikler kesildi. Çevre yolu üzerinden polis ve özel hareket timleri mahalleyi taradı. Nur Mahallesinde zırhlı araçtan açılan ateş sonucu Sayet Çağdabul isimli genç yaşamını yitirdi. Yine Nur Mahallesinde polisin açtığı ateş sonucu 15 yaşındaki bir çocuğu ayağından yaralandığı belirtildi. Yaralı çocuk polisin engellemesinden dolayı hastaneye götüremedi. Yurttaşlar mahallede küçük çocuğu tedavi etmeye çalıştı. Cudi Mahallesinde de zırhlı araçlardan mahalleye doğru ateş açıldı. Öte yandan sabah saatlerinde çatışmaların şiddetlenmesi üzere iki yaşlı yurttaşın kalp krizi geçirerek yaşamını yitirdiği öğrenildi. 70 yaşındaki Hacı Ata Borçın ve 65 yaşındaki Fetvan Bülbül isimli yurttaşların cenazelerinin yurttaşlar tarafından Cizre Devlet Hastanesi Morgu'na kaldırıldığı belirtildi. Öte yandan ilçede polislerin rastgele ateş açması sonucu yaralanan 4 yurttaş Şırnak Devlet Hastanesi'ne getirildi. Yaralı yurttaşların ikisinin ambulans diğer ikisinin kendi imkanları ile getirildiği belirtildi. Dün gece polisin Nur Mahallesinde attığı bomba sonucu ağır yaralanan ve daha sonra yaşamını yitiren Mehmet Emin Levent'in camisinde bekletiliyordu. Levent'in cenazesi yurttaşların yardımı ile Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı." ( Klip5)
JİYAN TV logolu yayın kuruluşu, yukarıda sunulan 1 hafta süreyle yayınladığı ve yukarıda yer alan haberlerden de anlaşılacağı gibi "bölge halkı ile asker ve polisi karşı karşıya getirip kin ve düşmanlığı tahrik ettiği net bir şekilde anlaşılmaktadır.
01.09.2015 tarihinde 20:04:30'da yayınlanan haberde, "Polislerin ateş açarak sivilleri öldürdüğü, açılan ateşte yaralanan sivillerin 112 acil servislerinin gelmemesi nedeniyle hastanelere götürülemediği" belirtilerek polis ve devlet kurumlarına karşı olumsuz bir kamuoyu oldurulmağa çalışılmıştır.
03.09.2015 tarihinde 20.11.25'te yayınlanan haberle, "Polisin gençlere karşı gerçek mermi kullandığı, polisin birçok ev ve iş yerlerini kurşunladığını iddia ederek polise karşı nefret duyguları aşılanmaya çalışılmaktadır.
04.09.2015 tarihinde 20.00.20'de yayınlanan haberde, "Özel hareket timlerinin ve polisin zırhlı araçlardan sivillerin üzerine rastgele ateş açtığı" belirtilerek polis ile bölge halkı karşı karşıya getirilmektedir.
05.09.2015 tarihinde 20.00.00'da yayınlanan haberde, "Polislerin gerçek mermiler kullanarak mahallelere girdiği, hastaneyi abluka altına alarak vatandaşların hastaneye girmesini engellediği ve bu yüzden 4 kişinin öldüğü" öne sürülerek, polisin halkın sağlık hizmetlerinden de yararlanmasına engel olduğu anlatılıp bölge halkına güvenlik güçlerine karşı kin ve nefret duyguları aşılamaya çalışılmaktadır.
06.09.2015 tarihinde 20.00.00'da yayınlanan haberde ise, "Polisler zırhlı araçlarla rastgele ateş ediyor, polis ve özel hareket timleri mahalleyi taradı, bombalar nedeniyle mahallede yangın çıktı, Polisin açtığı ateş sonucu bir çocuğun yaşamını yitirdiği bir çocuğun ve 4 kişinin yaralandığı, polisin engellemesinden dolayı yaralının hastaneye götürülemediği" belirtilerek, polise ve özel harekat timlerine karşı düşmanlığı teşvik etmektedir.
JİYAN TV logolu yayın kuruluşu bu yayınlarıyla, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8'inci maddesinin, birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan, "Irk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya toplumda nefret duyguları oluşturamaz." ilkesini ihlal ettiği değerlendirilmiştir.” Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Medya hizmet sağlayıcısının bu yayınının, 6112 sayılı Kanun'un Yayın Hizmeti İlkeleri başlıklı 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendini ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
JİYAN TV logolu yayın kuruluşunun 01-06.09.2015 tarihleri arasındaki 20:00:00 haber bültenlerinde; "bölge halkı ile asker ve polisi karşı karşıya getirip kin ve düşmanlığı tahrik ettiği net bir şekilde anlaşılmaktadır. Buna göre kuruluşun;
01.09.2015 tarihinde 20:04:30'da yayınlanan haberinde, "Polislerin ateş açarak sivilleri öldürdüğü, açılan ateşte yaralanan sivillerin 112 acil servislerinin gelmemesi nedeniyle hastanelere götürülemediği" belirtilerek polis ve devlet kurumları karşı olumsuz bir kamuoyu oluşturulmaya çalışıldığı,
03.09.2015 tarihinde 20.11.25'te yayınlanan haberle, "Polisin gençlere karşı gerçek mermi kullandığı, polisin birçok ev ve iş yerlerini kurşunladığını iddia ederek polise karşı nefret duyguları aşılanmaya çalışıldığı,
04.09.2015 tarihinde 20.00.20'de yayınlanan haberde, "Özel hareket timlerinin ve polisin zırhlı araçlardan sivillerin üzerine rastgele ateş açtığı" belirtilerek polis ile bölge halkının karşı karşıya getirildiği,
05.09.2015 tarihinde 20.00.00'da yayınlanan haberde, "Polislerin gerçek mermiler kullanarak mahallelere girdiği, hastaneyi abluka altına alarak vatandaşların hastaneye girmesini engellediği ve bu yüzden 4 kişinin öldüğü" öne sürülerek, polisin halkın sağlık hizmetlerinden de yararlanmasına engel olduğu anlatılıp bölge halkına güvenlik güçlerine karşı kin ve nefret duyguları aşılamaya çalışıldığı,
06.09.2015 tarihinde 20.00.00'da yayınlanan haberde ise, "Polisler zırhlı araçlarla rastgele ateş ediyor, polis ve özel hareket timleri mahalleyi taradı, bombalar nedeniyle mahallede yangın çıktı, Polisin açtığı ateş sonucu bir çocuğun yaşamını yitirdiği bir çocuğun ve 4 kişinin yaralandığı, polisin engellemesinden dolayı yaralının hastaneye götürülemediği" belirtilerek, polise ve özel harekat timlerine karşı düşmanlığı teşvik ettiği,
Hususları çok açık bir şekilde anlaşılmaktadır.
JİYAN TV logolu yayın kuruluşun bu yayınları nedeniyle, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8'inci maddesinin, birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan, "Irk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya toplumda nefret duyguları oluşturamaz." ilkesini ihlal ettiği sabit görülmüştür.
Anılan kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ilkesinin ihlali nedeniyle Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği kanaatine varılmıştır
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;
1- JİYAN TV logosuyla yayın yapan JİYAN TELEVİZYON VE RADYO YAYINCILIĞI A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan; “Irk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya toplumda nefret duyguları oluşturamaz.” ilkesinin ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan; “…medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara, ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde ikisinden beşine kadar idarî para cezası verilir. ….” hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2015 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 13.601 (onüçbinaltıyüzbir -) Türk Lirasından az olamayacağından 13.601 TL. İDARI PARA CEZASI UYGULANMASINA;
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı Kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
3- 6112 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin beşinci fıkrasındaki; “8 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki ilkelere aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendindeki ilkeye aykırı yayın yapılmasını müteakip verilen işbu yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, anılan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verileceği, hususunun ihtar edilmesine,
Üst Kurul Üyeleri İsmet DEMİRDÖĞEN, Süleyman DEMİRKAN ve Ersin ÖNGEL’in karşı oylarıyla, oyçokluğuyla karar verildi.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 30.09.2015 gün ve 42 sayılı toplantıda aldığı 38 no.lu karara karşı oy yazısı.
Ersin ÖNGEL Şerhidir.
Üst Kurulun 30.09.2015 gün ve 42 sayılı toplantıda aldığı 38 no.lu karara karşı oy yazısı.
Süleyman DEMİRKAN Şerhidir.
Üst Kurulun 30/09/2015 gün ve 42 sayılı toplantısında aldığı 38 no.lu karar karşı oy yazısı.
İsmet DEMİRDÖĞEN Şerhidir.