İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.09.2015 tarihli ve 1403 sayılı yazısına konuyayına ilişkin Uzman Raporunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“FOX TV medya hizmet sağlayıcıda, hafta sonları saat 07.30'da başlayan ve 2 saat 30 dakika süreyle canlı olarak yayınlanan "Murat Güloğlu ile Çalar Saat Hafta Sonu" adlı haber programda; Sunucu Murat Güloğlu'nun yorumlarıyla, gündemde yer alan haberler, gazete manşetleri, köşe yazıları ve izleyiciden gelen sosyal medya mesajlarına yer verilerek izleyiciye aktarılmaktadır.

Programın 05.09.2015 tarihli yayınında, 08.21.06-08.24.36 saatleri arasında; "Dayaktan kaçıp balkondan atladı- Kocası çekiç ve keserle dövdü" alt yazılarıyla, kocası tarafından çekiç ve keserle dövülen bir kadın habere konu edilmiştir. Haberin alt sesle verilen ayrıntıları esnasında da, kadının vücudundaki morluk ve şişliklerle tedavi altına alındığı hastanedeki görüntüleri ekrana getirilmiştir. Söz konusu haberin görüntüleri "Klip-Kadına Şiddet" ismiyle raporumuza eklenmiş, deşifresi aşağıda sunulmuştur:

"Sunucu. (08.21.05) Bir koca. Dayakçı. Kocaymış bu. Kusura bakmasınlar değerli dostlar, neyse üzerine konuşucaz şimdi, ben bir şey söylemeyim, izleyelim. Zaten siz bir şeyler söyleyeceksiniz, onlara aynen devam ederiz. 26 yaşındaki karısını, koca, çekiçle ve keserle öldüresiye dövdü. Sanırsın marangoz. Talihsiz kadın, kaçıp kurtulmak için balkondan atladı. Allah Allah! Ama kocası onu bir kez daha yukarı çıktı, dövdükçe dövdü. / (Y.Ş.: ... Beni dövdü, ben de korkudan balkondan aşağıya atladım.)

Alt Ses: O anda canını kurtarmak için aklına gelen tek şey buydu. Kendisini çekiç ve keserle döven eşinden kaçmak için balkondan atladı. (Y.Ş.'nin babasının konuşması) Giresun/Çanakçı'da yaşayan 26 yaşındaki Yeter Şengün, 35 yaşındaki eşi Bahtiyar Şengün’den sürekli şiddet görüyordu. Önceki akşam da kuzeninin cep telefonuna gelen bir mesaj yüzünden tartıştılar. O tartışmanın sonu yine dayakla bitti. Dayakçı koca, Yeter Şengün'ü çekiç ve keserle öldüresiye dövdü. Genç kadın da birinci kattaki evlerinin balkonundan aşağıya atladı. (Y.Ş.'nin konuşması) Bahtiyar Şengün, karısını tekrar dövmeye başladı. Talihsiz kadını kurtaran onun çığlıklarını duyan komşuları oldu. (Y.Ş.'nin ve annesinin konuşmaları) Kayınpeder, kadını hastaneye götürmek yerine bir araçla baba evine bırakıp gitti. Dişleri kırılan, vücudunda morluklar oluşun Yeter Şengün, hastanede tedavi altına alındı. Onu bu hale getiren kocaysa gözaltına alındı.

Sunucu: (08.23.23) Dinledin, izledin, söyleyin Allah aşkına, yazın güzel kardeşlerim, isyanınızı yazın. Adam keserle, çekiçle karısını dövüyor, balkondan atlıyor kadın can havliyle, ardından gidiyor adam, o adam dediğimiz yaratık, baba dediğimiz, koca dediğimiz o yaratık, o neidüğü belirsiz zat, alıyor evde karısını tekrar dövmeye başlıyor değerli dostlar. Aynısını, milim şaşmadan aynısını, o adama, o şerefsize uygulamak gerekiyor. Yok, bunu siyasiler söylediği için 'şerefsiz'i kullandım, yoksa haddimize değil. Siyasiler de kullanıyorlar ya birbirlerine. Değerli dostlar bu eğitimle olur. Bunun siyaseti şusu busu olmaz. Bu tür adamları, bu tür yaratıkları, aramızdan ayıklamamız gerekiyor söyleyelim, bir. İki, sen bu haberi izlerken neler düşündüysen, neler söylediysen, nasıl bir şekilde kelimeleri, küfürleri sıraladıysan, hiç merak etmeyin bu kardeşiniz de aynısını yaptı, şimdi buradan söylemeyelim ama. O yaratığın bir yerlerinden, Giresun'un orta yerinde, biyerlerinden onun orta meydanda sallandırılması gerekiyor. Başka çaresi yok bu işin, ya da kıyıya vurdurmak gerekiyor, bebek gibi, neyse. (08.24.37)"

Haber programlarının hedef kitlesi, tüm toplumdur. Ekran karşısındaki izleyici kitlesi göz önüne alındığında, kamuoyunu bilgilendirme görevi yerine getirilirken, haberde kullanılan ifadelerde özenli davranılması ve hakaret/argo söylemlerden kaçınılması, sorumlu yayıncılık gereğidir. Ancak, söz konusu haberin aktarımında, Sunucu Murat Güloğlu'nun, 'kadına şiddeti' eleştirmek adına yaptığı: "Aynısını, milim şaşmadan aynısını, o adama, o şerefsize uygulamak gerekiyor... Bu tür adamları, bu tür yaratıkları, aramızdan ayıklamamız gerekiyor... O yaratığın bir yerlerinden, Giresun'un orta yerinde, biyerlerinden onun orta meydanda sallandırılması gerekiyor. Başka çaresi yok bu işin, ya da kıyıya vurdurmak gerekiyor, bebek gibi." şeklindeki yorumlarında, yukarıda sözü edilen hususları göz ardı ettiği görülmüştür.

SONUÇ OLARAK:

FOX logosu ile yayın yapan, HUZUR RADYO TELEVİZYON A.Ş. unvanlı medya hizmet sağlayıcıda, 05.09.2015 tarihinde yayınlanan "Murat Güloğlu ile Çalar Saat Hafta Sonu" isimli programda; sunucunun canlı yayın esnasında kullandığı argo söylemler nedeniyle, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde belirlenen; "Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez." ilkesinin ihlal edildiği değerlendirilmiştir.”

Şeklindeki değerlendirmelere yer vermiş olduğu,

Yayın Kuruluşunun 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (m) bendi hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Daire Başkanlığınca her ne kadar ihlale konu yayında 6112 Sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde yer alan; “Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez." ilkesinin ihlal edildiği kanaati belirtilmiş olsa da, söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkiki sonucunda;

İhlale konu programda söz konusu haberin aktarımı esnasında sunucu tarafından 'kadına şiddeti' eleştirmek adına kullanılan; "Aynısını, milim şaşmadan aynısını, o adama, o şerefsize uygulamak gerekiyor... Bu tür adamları, bu tür yaratıkları, aramızdan ayıklamamız gerekiyor... O yaratığın bir yerlerinden, Giresun'un orta yerinde, biyerlerinden onun orta meydanda sallandırılması gerekiyor. Başka çaresi yok bu işin, ya da kıyıya vurdurmak gerekiyor, bebek gibi." şeklindeki ifadelerin, her ne kadar kadına yönelik şiddete bir tepki olarak söylenmiş olsa da, halkı şiddete özendirici nitelikte ifadeler olduğu, bu nedenle yayında 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ş) bendinde yer alan; “Şiddeti özendirici veya kanıksatıcı olamaz.” ilkesinin ihlalinin ön plana çıktığı sabit görülmüştür.

Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; FOX logosuyla yayın yapan HUZUR RADYO TELEVİZYON A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ş) bendindeki; “Şiddeti özendirici veya kanıksatıcı olamaz.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasına göre;

1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 12.981.073,10 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde iki oranı (%2) 259.621,00 (TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı Kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.