İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 08.02.2016/132 tarih/sayılı yazısının incelenmesi sonucunda DREAM TÜRK logosuyla yayın yapan Tempo Televizyon Yayıncılık Yapımcılık San. ve Tic. A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında alınan “6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin ikinci fıkrasındaki ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz’ hükmünün ihlali” yönündeki Oyçokluğu kararına Karşıoy kullandım.
Ekli evraktan, Gülşen isimli popüler müzik sanatçısının ‘Dan Dan’ isimli müzik video klibinin yayının erotik ve küçük yaştaki izleyici için zarar verici nitelikte bulunduğu anlaşılmaktadır. Ancak, klipte müstehcen kapsamında kabul edilecek ölçüde bir çıplaklık olmadığı ya da yayında pornografi tanımına girebilecek bir unsur bulunmadığı açıktır. Yayın denetiminin somut olarak yayında yer alan görüntü ve sözlerle sınırlı tutulması ve ekranda olmayan bir unsura ima yoluyla bir anlam yüklenmemesinin en temel ilke olarak benimsenmesi gerektiği düşüncesindeyim.
Hayatın bir parçası olan her konunun yapısı gereği kışkırtıcı ve sarsıcı olması beklenen sanatın da konusu olacağı açıktır. Özellikle şarkı sözleri, müzik parçalarına eşlik eden video klip görüntüleri gibi yayınlarda muhafazakar temelli kaygılarla ihlal aramaya başlandığında maksadı aşan sonuçlar doğurabileceği görüşündeyim.
Bilindiği gibi Anayasa’nın “Bilim ve sanat hürriyeti” başlıklı 27’inci maddesinde de “Herkes, bilim ve sanatı serbestçe öğrenme ve öğretme, açıklama, yayma ve bu alanlarda her türlü araştırma hakkına sahiptir” hükmü yer almaktadır. Bu nedenle kliplerdeki sözel ve görsel ögelere yapılacak her türlü müdahalenin sanatçının yaratıcılığını kısıtlama anlamına geleceği ve Anayasa’nın ilgili hükmüne de aykırı olacağı görülmektedir.
Sonuçta, ticari kaygılarla ve söz konusu parçanın satışını arttırmak hedefiyle, müzik üretiminin bir nevi pazarlanması, reklamının yapılması amacıyla hazırlanan müzik video kliplerinde belli sınırların dışına çıkacak ölçüde çıplaklık, müstehcenlik v.b. görüntülerin yer almadığı, çoğunlukla belli sınırlar içinde oluşturuldukları ve zararlı olabilecek nitelikte uç örneklere yer verilmediği izlenmektedir.
Burada asıl önemli konunun Üst Kurul tarafından oluşturulan ve 2006 yılından bu yana kullanılan Akıllı İşaretler koruyucu sembol sisteminin devam çalışmasının yapılması olduğu, müzik video klipleri için de belli bir sınıflandırma sisteminin oluşturulabileceği, bu şekilde belli temalar içeren kliplerin belli saatlerde ekrana gelmesinin sağlanabileceği görüşündeyim.
Bu yayın özelinde çocuk ve gençlere zarar verecek nitelikte bir husus görmediğimden kararda Karşıoy kullandım.
