İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 08.02.2016 tarihli ve 134 sayılı yazısına konu; NR 1 Türk logolu kuruluşun 19.01.2016 tarihli yayın akışında saat 12.11'de yayınlanan Gülşen adlı sarkıcının "Dan Dan" isimli klipine ilişkin Uzman Raporu ve eklerinin, Üst Kurul’un 30.03.2016 tarihli ve 2016/19-22 sayılı tekrir-i müzakere kararı üzerine tekrar incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkikinde; ihlale konu klipte seslendirilen şarkıdaki:
“Ya beni gelip alırsın buradan, Ya da bir ses duyarsın oradan
Öldürürüm kendimi, Dan dan dan dan dan dan
Blöf yok valla billa, Bana sen lazım illa, Güzellikle veya zorla zorla zorla
Blöf yok valla billa, Bana sen lazım illa, Duygular anlarsın ya gırla gırla”
Şeklinde ifade edilen sözler ile, istediğini elde edemeyince silahla kendini vurma mesajı verilmektedir. Bu sözün salt olarak söylenmesinin dahi, ekran başındaki çocuk ve gençlere, özellikle ergenlik çağının bunalımlarını yaşayan çocuklara, problemler karşısında intiharı çözüm olarak gösterilmesi açısından çok büyük tehlike arz ettiği sabittir. Kaldı ki, anılan şarkıdaki "blöf yok valla billa" sözleriyle bu mesajın kesinliği de çok açık bir şekilde vurgulanmaktadır.
Birçok bilimsel çalışmalara da konu edildiği üzere;
Yayıncılığın çok önemli ve büyük ölçüde ciddi bir kamu hizmeti olduğu tartışmasızdır. Kitle iletişim araçları ve toplum arasında karşılıklı etkileşim vardır. Kitle iletişim araçları; haberleri, yorumları, mesajlarıyla toplumu yönlendirme gücüne sahip olduğu gibi; kamuoyunda bir takım yeni tutumların oluşmasına ya da mevcut tutumların değişmesine de önemli ölçüde etkide bulunabilirler. Kitle iletişim araçları kişilerin iç çatışmaları üzerinde dahi etkilidir. Medyada yer alan ve kendi değer yargılarından farklı bir yorum, kişiyi bilişsel çelişkiye düşürebilir. Bu tür çelişkilerden kurtulabilmek için, seçici algılamaya gidebilecek TV seyircisi çok azdır. Hedef kitle olarak kendi toplumunu alan bir kitle iletişim kuruluşunun, kendi toplumuna yayın yoluyla zarar vermesi, üstlendiği kamu hizmeti ve sorumluluk anlayışı ile bağdaşmaz.
Bahse konu yayında da, “pop müzik” olarak adlandırılan ve hedef kitlesi daha çok çocuklar ile gençler olan bir şarkı klibi vasıtasıyla, problemler karşısında insanın kendisini öldürmesi mesajı çok açık ve üstelik “blöf yok valla billa" sözleriyle kesin bir şekilde vurgulanarak verilmiştir. Yayın saati dikkate alındığında, anılan klibin bu haliyle çocuk ve genç izleyici kitlesini, özellikle zihinsel gelişimleri açısından olumsuz etkileyebileceği değerlendirilmiştir.
Bahse konu yayında 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlali nedeniyle anılan yayın Kuruluşu hakkında, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “uyarı” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Bu itibarla;
NR 1 TÜRK (Fashıonone TV) logosuyla yayın yapan KLAS RADYO VE TELEVİZYON YAYINLARI A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde … yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin
ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, 6112 sayılı Kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının, yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Üst Kurul Üyeleri İsmet DEMİRDÖĞEN, Süleyman DEMİRKAN ve Ersin ÖNGEL’in karşı oyları ve oy çokluğuyla karar verildi.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 06.04.2016 gün ve 21 sayılı toplantıda aldığı 4 no.lu karara karşı oy yazısı.
Süleyman DEMİRKAN Şerhidir.
Üst Kurulun 06.04.2016 gün ve 21 sayılı toplantıda aldığı 4 no.lu karara karşı oy yazısı.
İsmet Özdal DEMİRDÖĞEN Şerhidir.