İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 25.01.2016 tarihli ve 67 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“ANADOLU YURDUM TV logolu medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 18.01.2016 tarihindeki yayınında 10:27:30-10:42:08 saatleri arasında bitkisel ürünlerin reklamına yer verildiği görülmüştür. Reklam yayınında; midede yanma, gastrit, reflü ve ülser gibi hastalıkları tedavi ettiği belirtilen “Kudret Narı ve Aynı Sefa” adlı bitkisel ürünlerin tanıtımına ve satışına yönelik kullanılan dilin, üslubun ve belirtilen endikasyonların mevzuata aykırı olduğu değerlendirilmiştir.(Klip 1- Bitkisel ürün reklam yayının tümü)Bu bağlamda reklam yayını ile ilgili yapılan tespitler şöyledir:

Saat 10:27:30

Sunucu:" Midenizde; yanma, gastrit, reflü, ülser şikayetleriniz mi var? Yemekler midenizde şişkinliğe mi sebep oluyor? Bu şikayetlerinizden ilaç kullanmadan kurtulmak ister misiniz? Şifa kaynağının adı, Aynı Safa bitki şurubu ve Kudret Narı şurubu. Bakın Uzmanlar Aynı Safa ve Kudret Narı şurubu için neler diyor."

Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu:"Gastrit, ülser şikayetleriniz mi var? Ağzınıza açı acı sular mı gelmeye başladı? Şimdi bakın bunun mucizevi bir formülünü söyleyeceğim. Aynı Safa, bunun diğer adı Portakal Nergizi'dir. Bir mucizedir, gastritte ve ülserde. Evel Allah kurban olduğum Allah, çok faydasını görecekler. Hüseyin Allahın bir mucizesi bu."

Prof. Dr. Ahmet Maranki:"Kudret Narı ...Bunun tozu var, kendisi var. Zeytin yağında yapılır. Duymuşunuzdur bunu. Yıllardır, dünyada ilk defa doktorlar tarafından önerilen hani daima eskiden beri vardı. Son yıllarda unutturuldu. Herkesim sarmaşık bir üründür. İçindeki tohumlar çok etkili. Bilhassa kolit, kalın bağırsak problemi olan, reflüsü olan, midede yanması olan. Bazı kusma, geri çıkarmalarda... Bağırsak rahatsızlığı olanlarda her gün bu Kudret Narını sizlere öneriyoruz."

Alt Ses: "Kullanımı çok basittir. Kudret Narı Şurubundan sabah aç karnına bir çorba kaşığı içeceksiniz. Aynı Safa bitki şurubunu ise akşamları aç karnına bir çorba kaşığı içeceksiniz. Bun ürünler kimyasal değildir. Kudret Narı ve Aynı Safa üzerinden hazırlanmıştır. Bu muhteşem iki ürün tanıtım amaçlı bu güne özel sadece 39TL 90Krş. Kudret Narı ve Aynı Safa üzerinden hazırlanan bu özel şuruba sahip olmak, mide sorunlarından kurtulmak için hemen bizi arayınız."...(Reklamı yapılan ürünün kullanımı, faydaları, fiyatı ve iletişim için 0212 975 03 76 nolu telefon numarası sürekli ekrana getiriliyor.)

Bayan Kullanıcı 1:"Mide ülserim vardı. Yanma oluyordu, sırtımda ağrı oluyordu. Bir şey yediğim zaman dokunuyordu. Nefes darlığım oluyordu. Öksürüğüm vardı. İlaçları kullandım, bir ara geçiyordu sonra yine oluyordu... Midemdeki şişlik geçti."

Erkek kullanıcı 1 :"Yanma vardı, aşırı derecede yemekten sonra, yemek sonrası, yanmalarım vardı. Yanma vardı, ekşime vardı. Acı su geliyordu. Mide rahatsızlıklarım geçti. Bütün hastalara tavsiye ediyorum."

Erkek kullanıcı 2 :"Yirmi senedir mide rahatsızlığım vardı, gastritim vardı. O yüzden buraya geldim. Ekşime oluyordu, yanma oluyordu. Şişkinlik oluyordu. Dönem dönem. kullanmaya başladıktan sonra geçti. Ekşime ve şişkinlik geçti..."

Erkek kullanıcı 3 :"On yıldır midemde yara var. Şişkinlik oluyor. Sürekli ağrı yapıyor. Yanma, ekşime, bulantı vardı. Ağzımdan böyle açı su geliyordu, yemeklerden sonra. Midemde, ekşime, yanma, bulantı şükür geçti. Kusmam da geçti. Açı su geliyordu geçti."...(Reklamı yapılan ürünün tanıtımına ve faydalarına ilişkin Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu'nun, Prof. Dr. Ahmet Maranki'nin iddialı açıklamalarına ve üründen fayda gören kullanıcıların ifadeleri ekrana getiriliyor.)...(Klip 2- "Kudret Narı ve Aynı Safa" isimli bitkisel ürünlerin reklamı)

Tanıtımı yapılan "Kudret Narı ve Aynı Sefa” isimli bitkisel ürünlerin reklam yayınında, Klip 2'de de görüleceği gibi fitoterapi uzmanı olan Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu'nun;"Şimdi efendim; gastrit, ülser şikayetleriniz mi var? Ağzınıza acı acı sular mı gelmeye başladı? Bunun mucizevi bir formülünü söyleyeceğim. Aynı Safa, bunun diğer adı Portakal Nergisi'dir. Bir mucizedir. Gastritte ve ülserde..."Prof. Dr. Ahmet Maranki'nin ise; "... Şu anda size mucize bir formül Kudret Narı... Bilhassa kolit, kalın bağırsak problemi olan, reflüsü olan, midede yanması olan. Bağırsak rahatsızlığı olanlarda her gün bu Kudret Narını sizlere öneriyoruz."şeklinde hastalıkların tedavisine yönelik endikasyonlara ve iddialı açıklamalarına yer verilmektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından bilimsel test yapılmadan bu tür ürünlerin tanıtımı ve satışının yapılmasının halk sağlığı üzerinde yanıltıcı olacağı gibi tüketicinin çıkarlarına da zarar verebileceği sıkça ifade edilmektedir.

Söz konusu reklam yayınlarıyla ilgili, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih, 18816847 yazısında; Bazı televizyon ve radyo kanallarında gıda takviyesi altında bazı bitkisel ürünlerin muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklinde sağlık beyanlarıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, yayınlarda sürekli olarak hastaların bitkisel tedavi yöntemlerini kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmaya zorlandıkları belirtilmektedir.

Sonuç olarak; ANADOLU YURDUM TV logosu ile yayın hizmeti sağlamakta olan kuruluşun söz konusu yayınıyla; 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim başlıklı dördüncü bölümünün Genel Esaslar başlıklı 9'uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan"Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek,"şeklindeki ticari iletişim hükmünü ve 6514 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 32'inci maddesinde bulunan"1262 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. (...) Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlanmasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."hükmünü ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.”

Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın kuruluşunun; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ile 6514 sayılı Kanunun 32 inci maddesini ihlal ettiğikanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;

Söz konusu medya hizmet sağlayıcı kuruluşta “Kudret Narı ve Aynı Sefa” isimli ürününün tanıtımı yapılmıştır. Oysa ki T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan gelen “Etik Olmayan Tanıtım” hakkındaki 13.02.2013 tarih, 18816847 sayılı yazıda yayın kuruluşlarında tanıtım ve satışı yapılan gıda takviyelerinin ve bitkisel ilaçların yarardan çok zarar verdiği, bu reklamları yapanların gerçek amacının fayda sağlamaktan ziyade dolandırıcılık olduğu ayrıca hastaları tıbbi tedaviden uzaklaştırdıkları açıkça belirtilmiştir

Ek olarak endikasyon belirtilen ürünler için Sağlık Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi gerekmekte olup, Bakanlıktan ruhsatlı/izinli ürünlerin de 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarla Kanununun 1. maddesinde yer alan, “Tabip reçetesi ile verilmesi meşrut olanlar ancak reçete mukabilinde ve diğerleri reçetesiz olarak, münhasıran eczanelerle ecza ticarethanelerinde satılması zorunludur.” hükmü gereğince de televizyon, radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satışı ve pazarlamasının uygun olmadığı, hususu da değerlendirildiğinde, anılan yayın kuruluşunun rapora konu ürün tanıtımı yayınının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu sabit görülmüştür.

Anılan kuruluşa 17.03.2014, 29.05.2014 tarihli yayınları nedeniyle evvelce 22.04.2014, 11.06.2014 tarih ve 2014/27, 2014/34 sayılı toplantılarda alınan 79, 36 nolu Üst Kurul Kararlarıyla ve müteaddit defalar; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır,

Bu itibarla;

1- Aynı hükmün tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması,

2- 18.01.2014 tarihli ve 28886 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesi,

Gerektiği kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;

1- 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; "Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek." hükmünün tekraren ihlali nedeniyle, ANADOLU YURDUM TV logosuyla yayın yapan ANADOLU YURDUM YAYINCILIK RADYO TELEVİZYON A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında;

a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Aralık 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) (2016 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 14.359 (ondörtbinüçyüzellidokuz) Türk Lirasından az olamayacağından 14.359 TL. İDARI PARA CEZASI UYGULANMASINA;

b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

2- 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 2/1/2014-6514/32 md. ile değişik 19 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "... Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne göre ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.