İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 08.12.2015 tarihli ve 1865 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Star Tv adlı medya hizmet sağlayıcıda haftada bir gün "Muhteşem Yüzyıl Kösem" adlı bir dizi yayınlanmaya başlamıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde devlet yönetiminde etkili olduğu iddia edilen Sultan1.Ahmed'in Hasekisi Kösem Sultan'ın hayatını kurgulayarak ekrana taşıyan dizinin, 26.11.2015 tarihli 3. bölümün başında, bir önceki bölümün özeti yayınlanmıştır. Özette iktidar kavgası sebebi ile oğlunun öldürüleceğini anlayan Halime Sultan, Şehzade Mustafa'yı saraydan kaçırır. Ancak saray muhafızları tarafından yakalanıp oğlu Mustafa ile birlikte zindana atılırlar. Hakkında abisi Sultan Ahmed tarafından ölüm fermanı çıkarılan Şehzade Mustafa 4-5 yaşlarındadır. İhlale konu bölümde; Padişah Sultan Ahmed'in Mustafa için verdiği ölüm fermanını yerine getirmek için ellerinde kalın bir iple zindana gelen yüzleri kar maskeli cellatların fermanı uygulama esnasında aynı mahzende bir başka zindan odasında bulunan Mustafa'nın annesi Halime Sultan'ın haykırışları ile korku ve endişe içerisinde ağlayan ve ne olduğunu anlamaya çalışan Mustafa arasında geçen konuşma ve görüntüler dramatik bir şekilde ekrana taşınmıştır. Yaklaşık 7 dakika süren bu dramatik sahnenin sonunda Sultan Ahmed idam kararından vazgeçip kardeşini cellatların elinden kurtarmıştır.( 3. Klip) (Söz konusu idam sahnesi bir önceki yani 2.bölümde saat 23:18:15 gibi çocukların ekran başında olamayacağı bir saatte yayınlandığı için değerlendirmeye alınmamıştır.)
Rapora konu özet görüntüler ekran şu şekilde yansıtılmıştır.
Saat 20:38:50'de, Şehzade Mustafa ve annesi Halime Sultan arasında, "Şehzade Mustafa: Ölecek miyim anne, öldürecekler mi beni anne? Halime Sultan: Korkma oğlum, korkma, öldürseler ne gam, ben seni bir kez daha doğururum... Korkma, korkma arslanım."....(2. Klip)
Saat 20:39:35'de, "Sultan Ahmed: Derviş, Cellatlara haber ver, bu gece bu iş bitecek. Yatsı ezanı sustuğunda bu iş bitecek." (2. Klip)
Saat 20:42:52'de elinde kalın bir ip bulunan cellatın Şehzade Mustafa'yı boğarak öldürmek için zindana girişi ve annesinin çığlıkları. ile başlayan bölümde Şehzade Mustafa ve annesi Halime Sultan arasında geçen "Halime Sultan: Durun, Ay, durun. Durun zalimler. Mustafam.. Şehzade Mustafa: Anne, anne ne oluyor? Anne iyi misin? (Sultanın ağlaması ve çığlıklar) /Durun zalimler. Mustafam, zalimler. / Ben çok korkuyorum anne./ Durun Allah rızası için, durun. Durun kıymayın. Mustafa. (Çığlıklar ve Sultan Ahmed'in vicdan muhasebesi yaptığı görüntüler.) / Anne, anne./ Mustafa, Mustafa / Anne../ Ne olur durun. Hayır, durun, durun. (Mustafa diyerek haykırmaları.) Zalimler, zalimler./Anne..(Yüzleri kar maskeli cellatlar Şehzade Mustafa'nın olduğu zindan odasına girer.) Anne Halime Sultan'ın çığlıklar atarak Katiller, kıymayın ne olur oğluma. Durun, durun zalimler." şeklindeki konuşmaları.
Görüntüde; Şehzade Mustafa zindan odasında duvara yaslanmış korkulu ve merhamet diler gözlerle kendisine zarar vermesin diye avucunda bulunan kestaneleri cellada uzatır. Yere düşen kestanelerden ve Mustafa’nın boynuna geçirilen ip görüntüsü ile izleyicilerde fermanın yerine getirildiği iması oluşturulurken, fonda yayınlanan anonim bir ninni ile bu sahne daha da dramatik bir hale getirilir. (1. Klip)
Saat 20:48:32'de Padişah Sultan Ahmed; kardeşi Mustafa'nın ölümünü engellemek için zindana koşar 'Durun, durun' diyerek Mustafa'ya sarılır. Mustafa abisinin boynuna sarılarak Abi, abi, diyerek ağlar. Mustafa'yı kucaklayan Sultan Ahmed 'Affet, affet beni kardeşim. Affet beni kardeşim affet' diyerek kardeşi Mustafa' dan bir kaç kez kendisini affetmesini ister. Mustafa abisi Sultan Ahmed'in boynuna sarılarak ağlar.
Yukarıda yer alan tanımlama ve rapora eklenen kliplerden de anlaşılacağı üzere; Bir çok sahnesi resmi ve akademik tarihten uzak popüler bir tarih anlayışı ile senaryolaştırılarak ekrana taşınan bu dizide, abisi tarafından ölüm fermanı çıkarılan ve zindana atılan Şehzade Mustafa ile annesi Halime Sultan'ın; Mustafa'nın infazını gerçekleştirmek üzere zindana gelen cellatlarla yaptığı mücadele ve yaşadıkları çaresizlikler yaklaşık 7 dakika süre ile duygusal gerilim ve duygusal şiddete varacak nitelikte ekrana taşınmıştır. Dizi her ne kadar "7 Yaş Üzeri, Şiddet ve Korku, Olumsuz Örnek Oluşturabilecek Davranışlar" koruyucu sembolleri ile yayına başlamakta ise de bu sahnelerin ekrana getirildiği yayın saati dikkate alındığında; küçük bir çocuğun en çok güvendiği aile bireylerinden birisi olan abisi tarafından öldürülmek istenmesini çağımız koşullarında çocukların anlaması mümkün olmadığından, çocukların ailesine olan güveni zedeleyecek unsurlar taşıyan bu yayın; Yayın Hizmetleri Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 8. maddesinin 2. fıkrasında yer alan, "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği korumalı saatlerde, koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz. Korumalı saatlerdeki program tanıtımlarında çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde şiddet, cinsellik ve benzeri unsurlar taşıyan içeriklere yer verilemez." ifadelerine dolayısıyla, 6112 sayılı Kanunun 8. maddesinin 2. fıkrasında yer alan, "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz." hükmüne aykırı bir yayın olarak değerlendirilmiştir.”
Şeklinde değerlendirmelere yer verildiği
Söz konusu yayın ile, 6112 sayılı Kanunun 8. maddesinin 2. fıkrası hükmünün ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkiki sonucunda; yaklaşık 7 dakika süre ile duygusal gerilim ve duygusal şiddet içeren görüntülerin yayınlandığı ihlale konu dizide, uygun koruyucu sembol kullanılmadığı anlaşılmakla, mezkur yayında 6112 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 03.08.2015 tarihli yayını nedeniyle evvelce 02.09.2015 tarih ve 2015/38 sayılı toplantısında alınan 39 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.
Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere,
STAR TV logosuyla yayın yapan IŞIL TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; "Koruyucu sembol sistemi ile ilgili usul ve esaslar Üst Kurulca belirlenir.” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 39.648.602,96 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı (%1) 396.486,00 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı Kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.