İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 23.12.2015 tarihli ve 1900 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“İLGİ: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'na gönderilen 2015/119903 numaralı soruşturma evrakı.
Jiyan TV logolu Jiyan Televizyon ve Radyo Yayıncılığı A.Ş. yayın kuruluşunda 20.08.2015 tarihinde saat 00.00'da başlayan Ana Haber Bülteni'nde yaklaşık olarak 20 dakika süren bir haber yayınlanmıştır. İlgili haberde Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde cereyan eden hadiselere dair olarak "Silvan'daki Müdahale" ve "Polis Kurşunu Sonucu Yaşamını Yitiren Serhat Defnedildi" alt başlıkları ile sokaklardaki görüntüler yayınlanmış ve bu görüntüler eşliğinde alt sesin sunumu başlamıştır. Yapılan sunumun deşifre metni aşağıda yer almaktadır:
00.00.34 "Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde dün polisle askerin halka yönelik gerçekleştirdiği müdahalede kafasına isabet eden kurşunla yaşamını yitiren Serhat Bine'nin cenazesi otopsi işlemlerinin defnedilmek üzere getirildiği köyün girişinde binlerce yurttaş tarafından karşılandı."
Sonrasında "İlçe Polis ve Askerin Müdahalesiyle Adeta Harabeye Dönüştü" alt başlığıyla verilmiş ve haberin sunumuna devam edilmiştir:
00.02.30 "Özel harekat timleri evleri, işyerleri ve araçları tarayıp ateşe verdi."
00.03.03 "Mescit mahallesi Silvan caddesi üzerinde bulunan bir yurttaşa ait manifaturacı dükkanı polisler tarafından ateşe verilirken yine aynı cadde üzerinde bir market ve ayakkabı dükkanı özel hareket timlerinin açtığı uzun namlulu silahlarla kullanılamaz hale geldi. Silvan caddesi üzerinde bulunan evlerin yüzlerce camı kırılırken iki katlı ev özel hareket timlerinin açtığı ateş sonucu alev alıp kullanılamaz hale geldi ayrıca 5 evin taranması sonucunda evin duvarlarında ve evin içinde büyük tahribatlara neden oldu."
00.04.33 "Tekel mahallesinde bulunan 4 no'lu sağlık ocağında sivil yurttaşlara ait 6 sivil araç özel hareket timleri tarafından ateşe verilirken yine mahallede bir kepçe ve 3 otomobil açılan ateş sonucu yandı."
00.04.57 "Tekel mahallesinde özel harekat timleri tarafından Ramazan ve Fatma Can'a ait eve el bombası atılması sonrası kalp krizi geçiren 80'li yaşlarda Hanife Durak yaşamını yitirdi, Yüksek Mahallesinde oturan 60 yaşlarında Veysi Toraman çatışmaların yaşandığı sırada kalp krizi geçirerek yaşamını yitirdi."
"İstanbul'da İnfaz, 16 yaşındaki Fırat Elmas polis tarafından öldürüldü" başlıklı haberin sunumunda:
00.26.20 İstanbul Esenler'de dün gece bölgede yaşanan katliamları protesto eden gençlere polisin açtığı ateşte yaşamını yitiren ve medyanın polisle çatışmaya giren terörist öldürüldü diye haberini geçtiği çocuğun 16 yaşındaki Fırat Elma olduğu ortaya çıktı.
"Savaş bilançosu ağır ve bölge genelinde 22 sivil katledildi" alt başlıklı haberlerde ise alt ses:
00.38.53 "24 Temmuz'da yoğunlaşan ve artarak devam eden çatışmalı süreçte asker ve polis katliamlarının bilançosu çok ağır. Bölge genelinde toplam 22 sivil katledildi. 7 Haziran seçimlerinde tek başına iktidar olamayan AKP hükümeti çözüm sürecini buzdolabına koyarak bölgede savaş politikası başlattı."
00.39.40 "12 Temmuzda Ardahan Göle'de pikniğe gittikleri alanda askerlerin araçlarını taraması sonucu 70 yaşındaki Kamber Markoç öldürüldü."
"1 Ağustos gecesi Kandilin zergele köyünde TSK'ya ait savaş uçaklarıyla bombalandı ve 8 sivil katledildi."
"Ağrı'nın Diyadin ilçesinde ise fırında çalışan Orhan Aslan ve Muhammet Aydemir isimli çocuklar polisin çalıştıkları işyerlerini taraması sonucu katledildi."
"Yine Mardin'in Nusaybin ilçesinde inşaat işçisi ve 3 çocuk babası 29 yaşındaki Havzullah Doğan özel harekat polisleri tarafından öldürüldü."
"Muş'un Varto ilçesinde asker ve polis tarafından yapılan operasyonda Rahmi Kızıltaş ve Abdullah Toprak infaz edildi."
00.41.18 "7 Ağustos'ta Silopi'de polislerin Zap mahallesini taraması sonucu 58 yaşındaki Hamdin Ulaş, 17 yaşındaki Mehmet Hıdır Tanboğa ve Kamuran Bilin katledildi."
"Diyarbakır'ın bağlar ilçesinde 14 Ağustos'ta 40 yaşındaki Fahrettin Budak evinin önünde özel harekat timleri tarafından infaz edildi."
"Bitlis'in Tatvan ilçesinde 17 Ağustos'ta Sorgun Askeri Kışlası Önünden geçen sivil bir aracın askerlerce taranması sonucu Ömer Cinkılıç isimli genç yaşamını yitirdi." ifadelerini kullanmıştır.
Yukarıda yer alan ifadelerden de anlaşıldığı gibi yayın kuruluşunun haber bülteninde yaptığı bu yayınlar ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin güvenlik güçlerini masum vatandaşları katleden evlere bomba atan, araçları tarayan ve yakan ve bu doğrultuda elindeki gücü terörize eden bir yapı hüviyetinde gösterme amacında olduğu görülmektedir. Yayıncının elinde herhangi bir kanıt ya da yaşanan hadiselerin bahsedildiği gibi olduğunu belgeleyen bir unsur olmadan bu tarz niteliksiz suçlamalarda bulunması, terör örgütünün amacına hizmet eder nitelikte olup devlet ve millet bütünlüğüne zarar vereceği gibi, halkı tahrik etme amacı güden ve terör örgütünün faaliyetlerini haklı gösteren bir biçimde olduğu düşünülmektedir.
Son aylarda yaşanan terör faaliyetlerinin önlenmesi amacıyla güvenlik güçleri tarafından muhtelif bölgelerde terör örgütü mensuplarına yönelik olarak düzenlenen operasyonları, Kürt halkını bastırmaya, sindirmeye yönelik operasyonlar şeklinde sunulan ve askeri operasyonların sebebi olan terör örgütünün faaliyetlerini görmezden gelerek Kürt halkını devlete karşı kışkırtma amacı güttüğü düşünülen söz konusu ifadelerin bir yayın kuruluşunda çok açık bir şekilde dile getirildiği görülmektedir. Yapılan yayının terör örgütünün faaliyetlerini haklı göstermekten başka bir amaca hizmet etmeyeceği düşünülmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni Güneydoğu'da katliam yapmakla suçlayan ve bunu haberde defalarca dil getirerek Türkiye Cumhuriyeti Devleti' nin vatandaşları ile olan bütünlüğüne zarar vereceği gibi, halkı tahrik etme amacı güden ve bu noktada terör örgütünün faaliyetlerini haklı gösteren bir biçimde olduğu düşünülmektedir.
Bu hususlar göz önüne alındığında Jiyan TV yayın kuruluşu yaptığı bu yayın ile 6112 sayılı yasanın 8.maddesinin a) bendinde yer alan " Türkiye Cumhuriyeti Devletinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve inkılâplarına aykırı olamaz." ve aynı maddenin d) bendinde yer alan "Terörü övemez ve teşvik edemez, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremez, terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz. Terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet eder şekilde sunamaz." ilkelerinin ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Anılan yayında; 6112 sayılı Yasa'nın; 8. Maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (d) bendlerinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
İhlal konusu yayında yer verilen ifadeler ile Türkiye Cumhuriyeti Devletinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı bir yayın icra edildiği anlaşılmakla; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin ihlal edildiği tespit edilmiştir.
Bu itibarla, söz konusu kuruluşa 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği,kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, JİYAN TV logosuyla yayın yapan JİYAN TELEVİZYON VE RADYO YAYINCILIĞI A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan; "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve inkılâplarına aykırı olamaz." ilkesinin ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Temmuz 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2015 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 13.601 (onüçbinaltıyüzbir - ) Türk Lirasından az olamayacağından 13.601 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Üst Kurul Üyeleri Süleyman DEMİRKAN ve Ersin ÖNGEL’in karşı oylarıyla ve oyçokluğu ile karar verildi.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 28.01.2016 gün ve 06 sayılı toplantıda aldığı 104 no.lu karara karşı oy yazısı.
Süleyman DEMİRKAN Şerhidir.
Üst Kurulun 28.01.2016 gün ve 06 sayılı toplantıda aldığı 104 no.lu karara karşı oy yazısı.
Ersin ÖNGEL Şerhidir.