İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 06.01.2016 tarihli ve 19 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Smart TV Market logolu yayın kuruluşunun, 05.12.2015 tarih ve 01:46:46 saatinde başlayan yayınında sohbet ve arkadaşlık hattı reklamına yer verdiği tespit edilmiş, saat 01:46:46-07:56:06 saatleri yayın klibi ekte sunulmuştur (Klip: Sohbet-Smart tv market). Belirtilen saatler arasında ekranın alt kısmında yer alan "Sırdaş Hattı, Dert Ortağı, 0888 233 00 22, CANLI, (4 tl/dk)" şeklinde ibarelerle aranacak telefon numarası ve uygulanacak ücret belirtilmektedir. Ayrıca arkadaşlık hattı tanıtımları süresince müzik eşliğinde yatakta uzanarak telefonla konuşan kadın görüntüsü verilerek ve bu görüntülerde cinsellik algısı ön plana çıkarılarak ilgi çekilmeye çalışılmaktadır.
Söz konusu yayının 2 saat 56 dakikalık kısmının ise korumalı saatler olan 24:00-05:00 saat aralığı dışındaki zaman diliminde (05:00-07:56 arası) yayınlandığı tespit edilmiştir.
Çocukların ve gençlerin, özellikle ergenlik dediğimiz dönemlerinde, cinselliği merak ettikleri, araştırdıkları ve öğrenmeye çalıştıkları bilinen bir gerçektir. Çocukların ve gençlerin de ekran başında olduğu saatlerde yapılan bu yayında, kime ait olduğu bilinmeyen telefon numaralarını çocukların ve gençlerin araması ihtimal dahilindedir. Bunun sonucunda bilinmeyen telefon numarası sahiplerince, bu numaraları arayan çocukların veya gençlerin, cinsel istismar başta olmak üzere her türlü maddi ve manevi istismara açık olan bir mecraya sürüklenmeleri olası bir durum olup, başta cinsellik algısını ve gelecek yaşantısına dair fiziksel, zihinsel, ahlaki ve ruhi yönden olumsuz etkilenebilecekleri kaçınılmaz bir gerçek olarak karşımızda durmaktadır. Sırdaş Hattı, Dert Ortağı ve benzeri isimlerle adlandırılan doğrudan arkadaşlık hatlarının tanıtımlarında kullanılan görseller ve ifadeler dikkate alındığında ise bu telefon hatlarının reklamının cinsellik algısı ön plana çıkarılarak yapıldığı, bu durumun ise çocukları ve cinsel olarak henüz yeterli fiziksel ve zihinsel olgunluğa erişmemiş gençleri olumsuz etkileyeceği, çocuk ve gençlerin yetişkinlere yönelik cinsel mesaj ve ifadelere muhatap olabileceği, bu nitelikte yayınların korunması gereken söz konusu izleyici kitlesinin cinsellik algısının sağlıklı bir şekilde gelişmesini tehdit edebileceği düşünülmektedir. Söz konusu ticari iletişim yayınlarının, çocuk ve gençlerin ekran başında olduğu saatlerde yayınlandığı ve yukarıda belirtilen olumsuz unsurlar içerdiği, çocukların ve gençlerin fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde bir yayın olduğu kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak; Smart TV Market logolu ve Akıllı Yayıncılık A.Ş. unvanlı medya hizmet sağlayıcı kuruluşun bu yayını ile, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan "Eş ve arkadaş bulma hizmetlerinin ticari iletişimine izin verilemez" ilkesini ihlal etmesi nedeniyle 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 10 uncu maddesinin onuncu fıkrasında yer alan, "Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar Üst Kurulca yönetmelikle düzenlenir." hükmü ile aynı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendinde yer alan "Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek, ..." hükmüne aykırı yayın yaptığı düşünülmektedir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayını ile; 6112 sayılı Kanun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendi ile Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ilkesini ihlal ettiği, kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkikinde, eş ve arkadaş bulma hattı reklamının yayınlandığı rapora konu yayında; 6112 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin onuncu fıkrasında yer alan "Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar Üst Kurulca yönetmelikle düzenlenir." hükmü delaletiyle Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen " Eş ve arkadaş bulma hizmetlerinin ticari iletişimine izin verilemez.” ilkesinin ihlal edilmiş olduğu değerlendirilmiştir.
Bu itibarla yayıncı kuruluşun ve Kanunun 10 uncu maddesinin onuncu fıkrasının ihlali nedeniyle uyarılmasının uygun olacağı kanaatine varılmıştır.
Söz konusu ticari iletişim yayınlarının, çocuk ve gençlerin ekran başında olduğu saatlerde yayınlandığı ve yukarıda belirtilen olumsuz unsurlar içerdiği, çocukların ve gençlerin fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde bir yayın olduğu sabit görülmüştür.
Anılan kuruluşa 18.12.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce 17.01.2012 tarih ve 2012/03 sayılı toplantısında alınan 27 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (ç) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından aynı hükmün tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması ayrıca gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; SMART TV MARKET logosuyla yayın yapanAKILLI YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında,
1- 6112 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin onuncu fıkrasında yer alan "Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar Üst Kurulca yönetmelikle düzenlenir." hükmü delaletiyle, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendindeki; “Eş ve arkadaş bulma hizmetlerinin ticari iletişimine izin verilemez.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine,
2- 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendindeki; "Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek, ...." hükmünün tekraren ihlali nedeniyle,
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Kasım 2015 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2015 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 13.601 (onüçbinaltıyüzbir - ) Türk Lirasından az olamayacağından 13.601 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oybirliğiyle karar verildi.