İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 13.10.2016 tarih ve 790 sayılı yazısına konu, HALK TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 25.08.2016 tarihinde, saat 10:01’de yayınladığı “Canda Sağlık” isimli yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, termal sistem', 'BODY WRAP' yazan ürünün ambalajı gösterilerek hem Türkiye hem Avrupa için ücret ve telefon numarası bilgilerinin verilerek tanıtıcı reklamın ekrana getirildiği söz konusu programda; “…Şöyle izah edelim. Kilo bir sağlık problemi ve 2011 yılından itibaren Dünya Sağlık Örgütü obeziteyi, şişmanlığı dünyanın vebası ilan etti ve gerçekten kilo problemi bizim ülkemizde de çok fazla. Biz tüm bu çalışmalara obeziteyle savaşta mücadele çalışmalarını yakıdan takip ediyoruz. Şu anki gelmiş olduğumuz noktada termal sistem son teknolojiyle üretilmiş olan zayıflamada gelinen son noktalardan bir tanesi. Bu anlamda biz izleyenlerimizle termal sistemi tartışıyoruz. Termal sistem vücuttan yağ yakımını sağlarken aynı süreçte cilt işlevimizi destekliyor ve vücudumuzdaki mevcut ödemin toksinlerin atılmasına yardımcı olan krem formatında bir sistem…Şimdi direkt olarak içerisindeki yağ yakıcılar (isimleri anlaşılmadı) Şimdi bu saymış olduğum yağ yak Termal sistemin içeriği üç ana hattan oluşuyor. Bir yağ yakımını sağlayan bileşimler, iki cilt işlevini destekleyen yani sıkılaştırıp toparlanmasına yardımcı olan bileşenler ve son aşama vücudumuzdaki ödemin, toksinin atılmasına yardımcı olan bileşenler. bileşenlerin zaten her biri başlı başına çok güçlüdür. Örneğin (isim anlaşılmadı) uzun yıllardır sporcular tarafından kullanılır. (anlaşılmadı) Aynı şekilde.(anlaşılmadı) çok özel bir bileşen çünkü....bu saymış olduğum yağ yakıcıların içerisinde en güçlüsüdür ve bununla birlikte...hücre yenileyici özelliği vardır. Bu da ne anlama geliyor. Vücudumuzda geçmişte kalan yara izi, çatlaklar varsa bunları %72 oranında giderdiği de Fransa'da yapılan klinik çalışmalarla kanıtlanmıştır….Termal sistem içerisindeki hidrolize buğday proteini, jojoba, aloevera, kahverengi yosun, E vitamini, D vitamini, mineraller cildin kolojen elestin bağ dokusunu güçlendirerek vücudun sıkılaşmasını, toparlanmasını sağlıyor ve son aşama, içerisindeki zencefil, nane, karanfil, yeşil çay sayesinde de kişinin vücudundaki ödemin, toksinlerin atılmasını sağlıyor… şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.
Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı "Televizyonlarda yayını yapılan bitkisel ürünler" konulu yazısında, televizyon aracılığı ile endikasyon belirtilerek ürün satışı ve pazarlanmasının uygun olmadığı, tedavi amacıyla kullanılan ürünlerin hekimin önerisi ve eczacının uyarısı doğrultusunda kullanılması gerektiği ve söz konusu fiilin kamu sağlığını tehdit eden yönü sebebiyle bahsi geçen reklamların engellenmesi gerektiği, 5324 sayılı Kozmetik Kanunu'na tabi olan ve haricen uygulanan jel, krem, maske, şampuan, losyon gibi ürünlerin "%100 bitkisel içerik, kesin çözüm, yan etkisiz tedavi, saçları yeniden çıkarmak, beyazlamış saçları eski rengine kavuşturmak, nanoteknolojik formül" vb. gibi bilimsel içerik ve gerçeklikten yoksun, tamamen ticari hedefle, ürünlerin satışına yönelik olarak planlanmış iddia ve ibarelerle konuyla ilgili bilimsel uzmanlığa sahip olmayan kişiler tarafından reklam/tanıtım ve satış yapılmasının uygun olmadığının belirtildiği,
Ayrıca program sırasında izleyicilerin ürüne nasıl ulaşabilecekleri konusunda verilen bilgiler de, "Termal Sistem vücuttan yağ yakımını sağlarken aynı süreçte cilt işlevimizi destekliyor ve vücudumuzdaki mevcut ödemin toksinlerin atılmasına yardımcı olan krem formatında bir sistem.. Kişi hiçbir şekilde bir güzellik salonuna, kliniğe bağımlı kalmadan kendi evinde bu uygulamayı yapabiliyor....Termal sistemin herhangi bir yan etkisi yok, dermoatolojik olarak tüm testlerden geçmiştir, klinik çalışmaları kanıtlanmıştır. Siz yanlış uygulasanız bile size yan etkisi olmayan bir sistem." şeklindeki ifadelerle zayıflamaya yardımcı söz konusu ürünün gizli ticari iletişimine yer verildiği anlaşılmıştır.
Bu nedenlerle mezkur yayında;
1- 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 9'uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "Gizli ticarî iletişime izin verilemez." hükmünün ihlali nedeniyle,
Kuruluşa, 17.11.2014 tarihli yayını nedeniyle evvelce 17.12.2014 tarih ve 2014/63 sayılı toplantısında alınan 52 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, uyarı yaptırımı uygulandığı tespit edildiğinden aynı hükümlerin tekraren ihlali nedeniyle, Kanun’un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “…ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir” hükmü uyarınca,
İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Temmuz 2016 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 10.062,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) (2016 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 14.359 (ondörtbinüçyüzellidokuz) Türk Lirasından az olamayacağından 14.359 TL.İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde yer alan yayın hizmetleri; "Genel sağlığa...... zarar verecek davranışları teşvik edemez. hükmünün ihlali nedeniyle, Kuruluşun Kanun’un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “…8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcıları uyarılır…” hükmü uyarınca UYARILMASINA,
3- Ayrıca dosyanın; 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 2/1/2014-6514/32 maddesi ile değişik 19’uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne göre takdir ve ifası için ilgililer hakkında işlem yapılması talebiyle Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesine,
4- Reklam Kurulu Yönetmeliğinin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirlenen “Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, (a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak” hükmünün uygulanması ve uygun görülmesi halinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Ceza hükümleri” başlıklı 77 nci maddesinin on ikinci fıkrası hükümleri uyarınca işlem yapılmasını teminen dosyanın Reklam Kurulu’na gönderilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.