RTÜK Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun: "Gıda takviye ürünleriyle ilgili yayınlara karşı sadece RTÜK'ün değil, ilgili kurumların da imkânlarını devreye sokmak önemli bir sonuç yaratabilir."

RTÜK Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun: ''Gıda takviye ürünleriyle ilgili yayınlara karşı sadece RTÜK'ün değil, Sağlık Bakanlığı ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ve Reklam Kurulunun imkânlarını ve yaptırımlarını devreye sokmak önemli bir sonuç yaratabilir.”

 

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanlığı yetkilileriyle bir araya gelerek, gıda takviye ürünleriyle ilgili yayınlara karşı ilgili kurumların alabileceği ortak önlemleri görüştü.

 

Dursun'un makamında gerçekleşen çalışma toplantısına, Üst Kurul Üyesi Süleyman Demirkan, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanı Dr. Saim Kerman, Genel Müdür Yardımcısı Dr. Ercan Şimşek ve Hukuk Müşaviri Av. Dilek İlter ile RTÜK İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanı Nurullah Öztürk ve Hukuk Müşaviri Özlem Sevgi Keleş katıldı. Dursun, burada yaptığı konuşmada, konunun her iki taraf açısından da çok önemli olduğunu söyledi.

 
İlaç olmadığı halde ilaç olarak sunulan, her türlü sağlık problemini çözdüğüne inanılan tarımsal takviye ürünlerinin uzun zamandır radyo ve televizyonlarda satışının yapıldığını, bunun ciddi bir sorun olduğunu vurgulayan Dursun, ''RTÜK olarak bir kaç aydan bu yana ciddi bir takip, denetim ve bu kapsamda müeyyide uygulama yoluna gittik. Fakat bizim elimizdeki müeyyide uygulama sistemiyle çok örgütlü bir şekilde yürümemize rağmen sonuç almak sanıldığı kadar kolay olmuyor. Bu tür yayın ihlalleri özellikle bazı yerel ya da uydudan yayın yapan kanallarda bir kez yayınla bitmiyor. Saatlerce, günlerce haftalarca devam eden yayınlar yapılıyor'' dedi.

 
Konuyla ilgili mücadeleyi sürdürdüklerini belirten Dursun, sözlerini şöyle sürdürdü:
 ''Sadece RTÜK'ün kendi iradesiyle, kendi müeyyide sistematiği ile bunlarla mücadele edip sonuçlandırmak kolay görünmüyor. O nedenle Sağlık Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının elindeki imkânlarını ve bu konudaki yaptırımlarını devreye sokmak önemli bir sonuç yaratabilir. Sanıyorum bu ürünlerin önemli bir kısmının izinlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı veriyor. Reklam Kurulu da önemli bir fonksiyona sahip. Dolayısıyla Reklam Kurulunun da devreye girmesi önemli bir sonuç yaratabilir diye düşünüyoruz. Çünkü Reklam Kurulu, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü bünyesinde. Oradaki temel amaç yapılan reklamın tüketicinin menfaatini olumsuz etkilememesi açısından ele alınıyor. Bu sebeple burada saatlerce yapılan reklam veya doğrudan satışların tüketici menfaatleri ve sağlık açısından sorun yarattığının kanıtlanması durumunda kanaatim odur ki Reklam Kurulu da bu duruma müdahale edecek. Reklam Kurulunun en önemli özelliği herhangi bir olumsuz reklamı, tüketici menfaatlerine aykırı olan bir reklamı yasaklayabilmesidir. Bizim böyle bir yasaklama şansımız yok, biz sadece yayın ilkelerine uygunluk açısından bakıyoruz. Yayın ilkesine uygun değil diyoruz. Uygun olmaması onun ikinci kez yayımlanmaması anlamına gelmiyor. İkinci kez cezayı göze alabiliyorsa, yine yayımlanabiliyor. O sebeple bu konuları Sağlık Bakanlığından gelen dostlarımızla konuşmak sonuç alma noktasında önemli olacaktır.''

 
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanı Dr. Saim Kerman da görev alanlarında üç temel ürün olduğunu belirtti. İlk sırada ilaç, ikinci olarak tıbbi cihazlar ve üçüncü sırada kozmetik ürünlerinin geldiğini ifade eden Kerman, ilaç tanıtımı konusunda önemli bir yasağın Avrupa Birliğince de benimsendiğini, reçeteli ilaçların herhangi bir Avrupa ülkesinde tanıtımının serbest olmadığını, Türkiye'nin de buna uyduğunu bildirdi.

 
Reçetesiz ilaçlar bakımından ayrı bir durum olduğunu belirten Kerman, ''Reçetesiz ilaçların tanıtımı temel olarak serbest olmakla birlikte, bunu uygulayan ve uygulamayan ülkeler de var. Reçetesiz ilaçlar hakkında da bir ortak düşünce yok. Ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. Bizim de farklı bir liste yapmamız mümkün'' diye konuştu. Bu konuyla ilgili bir yönetmelik hazırlayıp yayınladıklarını anlatan Kerman, şunları kaydetti:

 
''Reçeteli, reçetesiz ilaç ayrımı yapmadan topluma tanıtımı konusunda sayın Bakanımızın talimatlarıyla yasağımızı devam ettirdik. İkinci ürün grubu ise tıbbi cihazlar, bu konuyla ilgili çeşitli yayın kanallarında yayın yapıldığını görüyoruz. Bu alanda da AB'nin ortaklaştırılmış bir mevzuatı yok, boşluk var. Ülkelerin kendilerine göre aldıkları çeşitli tedbirler var. Bu tedbirlere baktığınızda son derece küçük bir kaç yönlendirmeden ibaret olduğunu görüyoruz. Bununla ilgili de bir yönetmelik taslağını çalıştık, tamamladık. Üçüncü ürünler kozmetik ürünlerimiz, bunların tanıtımları serbest. Fakat ilgili kanun gereğince, kozmetik ürünlerinde sağlık beyanında bulunulamıyor. Hastalık tedavi ettiği öne sürülemez. Fakat bu temel ürünlerin dışında bir de Tarım Bakanlığınca ruhsatlandırılan gıda suplemanları var. Bunlarla ilgili en büyük problemi yaşadığımızı söyleyebiliriz, çeşitlilik çok fazla. Bize kalırsa en fazla suiistimal bu ürünlerin tanıtımında yapılıyor. Çünkü gıda destek ürününün filanca hastalığa iyi geldiğini ya da yardımcı olduğunu söylemek gerçekten çok kolay mümkün olabiliyor. Bakanlığımızın da bu alanda ciddi çalışmaları var.'' (25.01.2012)